در آستانه سال جديد، مقام معظم رهبري هنگام اعلام شعار سال94، ضمن ارزيابي اجمالي از عملكرد مردم و مسئولان كشور براي تحقق شعار سال 93 با اشاره به چالشهاي سال گذشته يادآور ميشوند كه: «ما در اول سال ۹۳ با توجه به همين چالشها بود كه عنوان سال را گذاشتيم
«عزم ملي و مديريت جهادي». با نگاهي به آنچه در سال ۹۳ گذشت، مشاهده ميكنيم كه عزم ملي بحمدالله بروز و ظهور داشت. ملت ما عزم راسخ خود را هم در تحمل برخي مشكلاتي كه براي او وجود داشت نشان داد، هم در روز بيستودوم بهمن، در روز قدس و در راهپيمايي عظيم اربعين اين عزم را، اين همت را از خود بُروز داد و نشان داد. مديريت جهادي هم در برخي از بخشها بحمدالله بارز و آشكار بود. در آن بخشهايي كه مديريت جهادي را انسان مشاهده كرد، پيشرفتها را هم در آنجا مشاهده كرديم. اين البته توصيه مخصوص سال ۹۳ نيست، هم عزم ملي و هم مديريت جهادي براي امسال و براي همه سالهاي پيشرو براي ملت ما مورد نياز است.»
آنچه كه در طول سالهاي اخير در اعلام شعار سال و عملكرد دستگاههاي مختلف و مردم مشهود بوده اين است كه اين نامگذاريها با توجه به جايگاه رهبري نظام و خصوصاً اصل 110 قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران، تعيين كنند نقشه راه كشور و راهبردهاي اصلي مردم و مسئولان، جهت تحقق برنامههاي كوتاه مدت و بلند مدت در راستاي چشمانداز 20 ساله نظام اسلامي است، اگر چه ارزيابيهاي اجمالي نشان داده است كه مردم در تحقق اين شعارها موفقتر از مسئولان عمل كردهاند.
اما انتخاب شعار «دولت و ملت، همدلي و همزباني» براي سال 94 را باتوجه به تحولات داخلي و بينالمللي در سال 94 و با استناد به رهنمودهاي مقام معظم رهبري طي هفتههاي اخير بر چند مؤلفه اساسي ميتوان مبتني دانست.
الف: روند مذاكرات هستهاي و نتايج محتمل آن يكي از موضوعات مهمي است كه هر نتيجهاي از آن حاصل شود (به نتيجه رسيدن مذاكرات يا حتي ادامه آن تا سالهاي آينده ) عملياتي شدن اين شعار را الزامي مينمايد. اين امر باتوجه به راهبرد دشمنان در تحميل تحريمهاي اقتصادي براي ايجاد نارضايتي اجتماعي و واگرايي ميان مردم و نظام يا حتي تبديل نتايج مرحلهاي مذاكرات به بستري براي دوقطبيسازي ميان دولتمردان، نخبگان و تودههاي اجتماعي قابل درك است. مقام معظم رهبري در سخنان روز پنجشنبه 20/1/94 خود به روشني به اين مهم پرداختند و با اشاره به مطالب و موضوعات متنوع و ديدگاههاي مخالف و موافق مطرح شده پيرامون بيانيه لوزان در عرصه رسانهها فرمودند: بعضيها موافقت كردند، بعضي مخالفت كردند، به اعتقاد بنده مبالغه نبايد كرد، عجله هم نبايد كرد، بايد ببينيم چه اتفاقي خواهد افتاد؛ البته من به خود مسئولان هم اين را گفتهام همين چند روز؛ مسئولان بايد بيايند مردم را و به خصوص نخبگان را از جزئيات و واقعيات مطلع كنند؛ ما چيز محرمانه نداريم، چيز مخفي نداريم. اين مصداق همدلي با مردم است؛ همدلي و همزباني كه ما گفتهايم، همدلي يك چيز زوركي نيست، يك چيزدستوري نيست كه كسي دستور بدهد كه مردم همدلي كنيد، مردم هم بگويند چشم، اين همدلي نميشود؛ همدلي مثل يك گل است، مثل يك نهال و بوته گل است، بايد نهال را نشاند در زمين، بعد از آن مراقبت كرد، آن را آبياري كرد، از لطمه زدن به آن بايد جلوگيري كرد تا اين همدلي رشد كند؛ بدون اين، همدلي نخواهد شد. همدلي از همزباني هم بهتر است، همزباني هم خوب است.
ب: تلاش دشمن براي درگيرسازي جمهوري اسلامي به مسائل داخلي(ايجاد اعتراضات اجتماعي و تبديل آنها به اعتراضات اجتماعي و سياسي و در نهايتاً امنيتي كردن آنها) و كاهش قدرت تأثيرگذاري جمهوري اسلامي بر تحولات منطقه، يكي ديگر از موضوعات كليدي است كه ضرورت همدلي و هم زباني در كشور را بيش از هر زمان ديگري الزامي مينمايد.
ج: دهمين دوره انتخابات مجلس شوراي اسلامي و پنجمين دوره انتخابات خبرگان رهبري در اسفند ماه 94، فعاليتهاي زودرس فعالان سياسي را حتي از چند ماه قبل به دنبال داشته است، در گير شدن اين مؤلفه با موضوع مذاكرات هستهاي و تحريمهاي اقتصادي ميتواند دوقطبيهاي كاذبي را در عرصههاي سياسي و اجتماعي به دنبال داشته باشد كه البته چاره آن تحقق عملي اين شعار و رعايت رقابتي منطقي از سوي فعالان سياسي در عرصه اين دو انتخابات است.
د: تهديدات و چالشهاي امنيتي متأثر از تحولات منطقهاي كه در همين يك ماه گذشته نشانههاي آن ظاهر شده است، نشان دهنده سرمايهگذاري دشمنان روي مولفههاي قومي، فرقهاي و مذهبي براي دامن زدن به شكافهاي اجتماعي است و طبعا مسئولان و دولتمردان نه تنها نبايد نسبت به آن بيتفاوت باشند، بلكه بايد از هرگونه موضعگيري كه دامنزننده به اين چالشهاست پرهيز كنند.
اما در كنار اين مؤلفههاي محيطي، چشم اندازهاي روشن پيش روي نظام نيز از عوامل پيشران و مقوم حركت مردم و مسئولان در تحقق شعار «دولت و ملت، همدلي و همزباني»است كه به برخي اشاره ميشود:
1- آرزوهاي بزرگ و اما دست يافتني مردم ايران از عوامل مقوم و ايجابي براي تحقق شعار سال است. مقام معظم رهبري در پيام نوروزيشان با برشمردن آرزوهاي بزرگ مردم ايران نظير «پيشرفت اقتصادي»، «اقتدار و عزت منطقهاي و بينالمللي»، «جهشهاي علمي بهمعناي واقعي»، «عدالت قضايي و اقتصادي» و از همه مهمتر، «ايمان و معنويت»، تحقق آنها را مستلزم همكاري، همدلي و صميميت دوسويه دولت و ملت دانسته و يادآور ميشوند: « دولت، كارگزار ملت، و ملت كارفرماي دولت است، و هر چه همكاري دولت و ملت بيشتر باشد، كارها بهتر پيش خواهد رفت، بنابراين هم دولت بايد واقعاً ملت را قبول داشته باشد و ارزش، اهميت و تواناييهاي مردم را بهدرستي بپذيرد و هم ملت بايد به معناي واقعي كلمه به دولت اعتماد كند.»
2- شاخصههاي شكلدهنده نظام اسلامي از مؤلفههاي ديگري است كه تحقق شعار سال ميتواند به آنها تجلي بيشتري ببخشد. مقام معظم رهبري در اجتماع عظيم زائران و مجاوران حرم رضوي در روز اول فروردين ماه با اشاره به آيهاي از قرآن كريم، چهار شاخصِ«نماز، زكات، امر به معروف و نهي از منكر» را به عنوان «ترجمان و شاخصهاي شكلدهنده هندسه نظام اسلامي» برشمردند و افزودند: «خداوند متعال وعده داده است، هر ملتي را كه داراي اين شاخصها باشد، نصرت دهد و از زير سلطه قدرتمندان جاير خارج كند» ايشان سپس انتخاب شعار سال را بر پايه همين چهار شاخص اصلي و در راستاي انسجام ملي و اجتماعي ميان آحاد مردم در نظام اسلامي خواندند و گفتند: اسلام از تمام سليقههاي اجتماعي، انسجام، همافزايي و كمك كردن به يكديگر را ميخواهد، بنابراين هر دولتي در نظام اسلامي بايد مورد حمايت و پشتيباني همه مردم، حتي كساني كه به آن رأي ندادهاند، قرار بگيرد.
رهبر انقلاب، اتحاد كلمه مردم و دولت را، به خصوص در مواقعي كه كشور با چالشهاي مهمي روبهروست، ضروري دانستند و افزودند: امروز وظيفه آحاد ملت اين است كه به مسئولان كشوري و دولتي كمك و از آنها حمايت كنند.
3- فرصتها و نقاط قوت نظام اسلامي نيز از عواملي است كه ميتواند زمينه ساز تحقق شعار سال باشد؛ نيروي انساني كارآمد و مبتكر، همراهي مردم ما و جوانها با نظام اسلامي به رغم تلاشهاي گسترده دشمنان نظام اسلامي براي واگرايي نسل جديد عليه نظام اسلامي، پيشرفتهاي علمي و صنعتي كشور كه بخش مهم آن در دوران تحريم بهوجود آمده است، وجود «روحيه ملي» كه نشان از اتحاد مردم، انسجام و يكپارچگي كشور و عزم ملي دارد، ظرفيتهاي نظامي - دفاعي ايران و سرعت خيرهكننده پيشرفتهاي علمي و فني در اين زمينه و ... نيز ازعوامل مقوم اعتماد به نفس ملي تحقق همدلي و همزباني است
اما تحقق شعار سال همچون ديگر عرصهها با موانع و عوامل بازدارندهاي نيز مواجه است كه پرداختن به آن مجالي ديگر را ميطلبد.