«دشمن با اصل انقلاب مخالف است و حتي با قبول ديكته‌هاي آن در مسئله هسته‌اي نيز تحريم‌ها برداشته نخواهد شد» اين بخشي از بيانات رهبري در 29 بهمن ماه سال گذشته است.
رهبري در ديدار با مردم آذربايجان تأكيد مي‌كند كه نظام سلطه با اصل انقلاب مخالف بوده و دشمني و خصومت‌هاي آنها با ملت ايران پاياني نخواهد داشت.
مقامات غربي هم طي ماه‌هاي اخير بارها به همين موضوع تصريح كرده‌اند؛ از جمله آنكه فريدمن نويسنده معروف روزنامه نيويورك تايمز اسفندماه گذشته با تأكيد بر آنكه «توافق نهايي زمينه تغيير رژيم را در ايران فراهم مي‌كند» بيان مي‌كند: «تنها روش تأمين امنيت درازمدت براي اسرائيل و همسايگانش و حتي براي بسياري از مردم ايران تغيير رژيم ايران است كه بايد از داخل اتفاق بيفتد... به نظر من با توافقي كه اوباما با ايران بر سر مسئله هسته‌اي انجام مي‌دهد امكان اين تغيير در داخل ايران فراهم مي‌شود. البته من نمي‌خواهم در اين خصوص پيشگويي انجام دهم اما دست‌كم اين امكان وجود دارد كه با اين توافق مشاركت ايران در مسائل جهاني بيشتر شود و در نتيجه آن تغييراتي در داخل ايران رخ دهد.»
هر چند برخي از كارگزاران غربي مدعي شده‌اند، تحريم‌ها براي تغيير رفتار ايران وضع شده است اما جان بولتن - سياستمدار امريكايي كه به واسطه سياست‌هاي ضد‌ايراني‌اش مشهور است- در مصاحبه‌اي با فايننشال تايمز در سال ۲۰۰۶ پرده از واقعيت تحريم‌ها برمي‌دارد و مي‌گويد: «تغيير رژيم «هدف نهايي» از سياست تحريم‌ها بود. سياست تحريم، ايران را از داخل تحت فشار قرار داده و به نيروهاي دموكراتيك كمك مي‌كند.»
نمونه ديگري كه در آن به صراحت هدف از تحريم‌هاي بين‌المللي را تغيير ساختار حاكميتي ايران عنوان كرده‌اند، را بايد در مقدمه طرح تحريم‌هاي نفتي - به عنوان يكي از سخت‌ترين تحريم‌هاي تاريخ- جست‌وجو كرد. در اين پيش‌نويس آمده است: «هدف از تحريم‌ها حركت ايران به سوي انتخاب دولتي آزاد و دموكراتيك است!» «رالف اكيوس»، مدير اجرايي كميسيون ويژه سازمان ملل براي عراق از سال ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۷ و مالفريد بروت هگهامر استاد دانشگاه استنفورد، در مطلب خود در نشريه فارين افيرز به روشني اشاره مي‌كنند كه «تحريم‌ها هدف بلند‌مدت تغيير رژيم در ايران را دنبال مي‌كنند. راهكاري كه منافات كامل با راهكار ديپلماتيك دارد.»
تام كاتن سناتور جمهوري‌خواه امريكايي هم فرد ديگري است كه اخيراً در مصاحبه‌اي ضمن خطرناك ارزيابي كردن سياست «ضعف و تسليم» دولت اوباما، تأكيد مي‌كند كه واشنگتن بايد آنچه را وي «مذاكرات شرم‌آور» با ايران بر سر برنامه هسته‌اي خوانده است، پايان دهد. اين سناتور امريكايي در سخناني بيان مي‌كند: ما نياز به تغيير در سياست به‌سوي يك سياست چشم باز و قدرت بر اساس منافع امريكا داريم و در سياستي كه بر اساس تهديد ناشي از ايران باشد، هدف بايد روشن باشد؛ تغيير رژيم.
نگاه ديويد فروم به برنامه هسته‌اي و تغيير حاكميت در ايران
اوايل دسامبر ۲۰۱۲ ـ آذر ماه ۱۳۹۱ - در محافل سياسي و رسانه‌اي غرب اين احتمال مطرح شده بود كه ممكن است ايران براي اعتمادسازي، غني‌سازي ۲۰درصدي اورانيوم را متوقف كند و غرب در قبال آن برخي از تحريم‌ها را لغو كند.
در پي اين احتمال، ديويد فروم، يكي از نظريه‌پردازان نزديك به كاخ‌سفيد طي مقاله‌اي در سايت CNN نوشت: «اگر پرونده هسته‌اي ايران به نقطه پايان برسد، غرب براي حفظ پرستيژ بين‌المللي خود چاره‌اي جز لغو برخي از تحريم‌ها ندارد و حال آنكه تحريم‌ها با دو هدف پلكاني تعريف شده‌اند؛ اول تغيير رفتار سياسي ايران - BEHAVIOR - و دوم تغيير ساختار - STRUCTURE - نظام.»
تغيير حاكميت در ايران تنها با افزايش تحريم‌ها امكان‌پذير است!
جان پيتر هانا مشاور امنيت ملي ديك چني در دوران رياست جمهوري بوش پسر هم در مقاله‌اي كه در 15 دي 1393 (5 ژانويه 2015) در وب‌سايت فارين پاليسي نوشته، تأكيد مي‌كند كه «اگر امريكا خواهان يك‌توافق خوب هسته‌اي با ايران است بايد براي تغيير رژيم در تهران تلاش كند.»
در بخشي از اين مقاله مهم مي‌آيد: «... نخست، ... رژيم‌هاي ديكتاتور و فريبكار تنها در صورتي ممكن است دستوركارهاي هسته‌اي خود را رها كنند كه با يك محرك بسيار قدرتمند - تغيير رژيم، حمله نظامي يا صرفاً اعمال فشاري مانند تهديد بسيار جديد توسل به زور كه بقاي رژيم را در معرض خطر قرار مي‌دهد- رو‌به‌رو شوند.
در وهله دوم، رفتار ايران در سال 2003 با الگوي تصميم‌گيري خود جمهوري اسلامي ايران، و اطلاعات محدود موجود درباره شرايطي كه موجب تغييرات مهم ديگر در سياست‌هاي ايران شده است، مطابقت داشت. در سال 2013 تحريم‌هاي فلج‌كننده غرب، اقتصاد ايران را به زانو درآورد، موجب تغيير در سياست‌هاي ايران و تمايل اين كشور به تعامل با واشنگتن و شركاي امريكا در مذاكرات هسته‌اي شد. نمي‌توان اين راهبرد را كه روحاني و محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه ايران - دو نفري كه از طراحان اصلي مذاكرات هسته‌اي ايران در سال 2003 بودند- براي مقابله با بي‌ثباتي ناشي از فشار فزاينده تحريم‌ها در پيش گرفتند، تصادفي دانست.»
وي در ادامه با تطبيق شرايط كنوني مذاكرات هسته‌اي با آنچه به عنوان جام زهر توسط حضرت امام نوشيده شد اشاره مي‌كند و لازمه دست برداشتن ايران از توسعه هسته‌اي خود را اينگونه بيان مي‌كند: «اما شايد قابل توجه‌ترين نمونه تغيير سياست راهبردي ايران مربوط به سال 1988 باشد. آيت‌الله روح‌الله خميني(ره)، بنيانگذار انقلاب اسلامي ايران پس از هشت سال دفاع مقدس در برابر عراق و متعهد شدن براي پيروزي كامل در برابر عراق، ناگهان، به قول خود، مجبور به نوشيدن «جام زهر» شد و در نهايت توافقنامه آتش‌بسي را پذيرفت كه همواره آن را رد كرده بودند. تهديدهاي سياسي، اقتصادي و نظامي در طول سال 1988 افزايش يافته بود و بقاي نظام جمهوري اسلامي ايران را در معرض خطر قرار داده بود. اما تير نهايي تقريباً در اوايل ماه ژوئيه شليك شد؛ زماني كه يك كشتي نيروي دريايي امريكا به طور تصادفي يك هواپيماي مسافري ايران را منهدم كرد و همه 290 سرنشين هواپيما كشته شدند. آيت‌الله خميني متقاعد شد كه اين حادثه نشان مي‌دهد امريكا در آستانه حضور علني در جبهه عراق در جنگ با ايران است و به همين دليل كمتر از دو هفته بعد تصميم به پذيرفتن آتش بس گرفت.»
سازمان تحريم‌ها نبايد دچار تغيير شود
اين مقام امريكايي در ادامه به لزوم حفظ تحريم‌ها مي‌پردازد و تأكيد مي‌كند: «با توجه به تأثير موفقيت‌آميز تحريم‌هاي شديد براي بازگرداندن ايران پاي ميز مذاكرات، به راحتي مي‌توان اين طور نتيجه‌گيري كرد كه دولت اوباما با تعديل پيش از موعد موضع خود در قبال ايران، به نفع اين كشور عمل كرده است. واقعيت اين است كه دست‌كم از زمان امضاي توافقنامه موقت هسته‌اي موسوم به طرح اقدام مشترك در نوامبر 2013، امريكا به تدريج از فشارها عليه ايران كاسته است.»
غربي‌ها معتقدند حفظ نظام تحريم‌ها مهم‌ترين ابزار براي تغيير حاكميت است
همانطور كه اشاره شد تئوري‌پردازان و مقامات رسمي ايالات متحده معتقدند كه تحريم مي‌تواند دستاوردهايي مانند تغيير رفتار جمهوري اسلامي ايران و در نهايت استحاله در حاكميت را به دنبال داشته باشد بنابراين نبايد انتظار داشت كه امريكا و متحدانش در توافق جامعه هسته‌اي هم خود را ملزم به برداشتن تحريم‌هاي مهم و اثرگذارعليه كشورمان نمايند. حفظ ساختار تحريم‌ها عليه كشورمان را مي‌شود در سخنان اخير باراك اوباما هم جست‌وجو كرد. رئيس‌جمهور امريكا در مصاحبه با روزنامه نيويورك‌‌تايمز گفت: هرچند واشنگتن فعلاً تعامل را در قبال ايران در پيش گرفته، اما در عين حال تمامي گزينه‌ها را براي خود محفوظ مي‌داند.
وي در بخشي از اين مصاحبه كه روز شنبه انجام شده و بامداد دوشنبه منتشر شد، به روابط امريكا و كوبا اشاره كرده و گفته است كه واشنگتن در قبال كوبا سياست خود را تغيير داده تا بلكه به نتايجي جديد برسد، اما اگر به آنچه مي‌خواهد نرسد، مي‌تواند سياست خود را اصلاح كند.
اوباما افزود: «همين امر در مورد ايران هم صادق است. كشوري (در مقايسه با كوبا) بزرگ‌تر و كشوري خطرناك كه درگير فعاليت‌هايي بوده كه به مرگ شهروندان ايالات متحده منجر شده است. اما اصل قضيه اين است كه بودجه دفاعي ايران ۳۰ ميليارد دلار است و بودجه دفاعي ما نزديك به ۶۰۰ ميليارد. ايران مي‌داند كه نمي‌تواند با ما مبارزه كند... . از من در مورد دكترين سؤال كرديد. دكترين (من) اين است: ما تعامل مي‌كنيم، اما همه ظرفيت‌هايمان را هم حفظ مي‌كنيم.»
رئيس‌جمهور امريكا كه تنها دو روز پس از اعلام تفاهم بر سر راهكارهاي توافق جامع هسته‌اي ميان ايران و 1+5 صحبت مي‌كرد، ادامه داد: «با در نظر داشتن اينكه ما همه گزينه‌هايمان را حفظ مي‌كنيم و سهل‌انگار نيستيم، بايد بگوييم كه «بگذار امتحانش كنيم»... شايد ايران عوض شد. اگر هم نشد، ظرفيت بازدارنده ما و برتري نظامي ما پابرجا خواهد بود... ما توانمان براي دفاع از خود يا متحدانمان را از دست نمي‌دهيم. در چنين شرايطي، چرا نبايد آن را بسنجيم؟»
رئيس‌جمهور امريكا در ادامه تأكيد مي‌كند كه شاكله تحريم‌ها به قوت خود باقي خواهد ماند: «هنوز جزئياتي باقي مانده كه بايد روي آنها كار شود. اما فكر مي‌كنم كه چارچوب كلي از ايران مي‌خواهد تا گام‌هايي كه لازم است در خصوص تأسيسات غني‌سازي فردو، سانتريفيوژها و غيره بردارد. آن وقت، تحريم‌هاي سازمان ملل تعليق مي‌شوند. البته تحريم‌هاي مربوط به اشاعه و تحريم‌هاي مربوط به موشك‌هاي بالستيك، مجموعه‌اي از تحريم‌هاست كه پابرجا مي‌مانند.»
وي همچنين در مورد تحريم‌هايي كه با ادعاي نقض حقوق بشر و حمايت از تروريسم عليه ايران وضع شده، گفت: «تحريم‌هايي وجود دارد كه همچنان پابرجا خواهند بود، چراكه مربوط به برنامه هسته‌اي ايران نيستند. فكر مي‌كنم اين اصل مطلبي است كه دائماً به صراحت اعلام كرده‌ايم. اگر بتوانيم توافق هسته‌اي را نهايي كنيم و اگر ايران به آن پايبند بماند، بخش بزرگي از كار را انجام داده‌ايم، اما اين مسائل ما با ايران را تمام نكرده و ما همچنان به همراه متحدان و دوستانمان به شدت براي كاهش و اميدوارم توقف فعاليت‌هاي بي‌ثبات‌كننده‌اي كه ايران در منطقه درگير آنهاست و حمايت از سازمان‌هاي تروريستي، تلاش خواهيم كرد.»
همانطور كه اشاره شد غربي‌ها با استناد به مؤلفه‌هايي معتقدند كه نبايد تحريم‌ها عليه جمهوري اسلامي ايران برداشته شود و بنا بر اقتضائات مذاكرات تنها بخش كم‌اهميت اين تحريم‌ها كاهش پيدا كند، چراكه تغيير در حاكميت كشورمان را تنها در ادامه‌دار بودن تحريم‌هاي بين‌المللي ديده و معتقدند كه مي‌توانند اهداف 35ساله خود را بدين وسيله به دست آورند. برهمين اساس نبايد توقع داشت كه ايالات متحده و هم‌پيمانانش در توافق جامع هسته‌اي كه سه ماه آتي در دستور كار قرار مي‌گيرد حاضر به آن شود كه تحريم‌هاي مهم و اثرگذار عليه ايران را لغو و حتي تعليق كنند.
