معضل آلودگي هواي شهرهاي استان خوزستان، به ويژه شهر اهواز، گويا فراتر از هجوم ريزگردها است و دليل اصلي آن فعاليت‌هاي نفتي و آلايندگي اين صنعت مادر است كه فارغ از ملاحظات زيست‌محيطي دارد راه خود را مي رود و ساز خود را مي‌زند!
چراكه بنابر گزارش كارگروه ويژه‌اي كه به دستور دكتر معصومه‌ابتكار براي بررسي و پايش مستمر وضعيت آلاينده‌هاي شهر اهواز تشكيل شده بود، معلوم شد آنچه آلودگي هواي اهواز و ساير شهرهاي استان خوزستان را به 70برابر حد استاندارد ارتقا داده بود، مشكلات زيست‌محيطي ناشي از فعاليت‌هاي نفتي است.
دكتر ابتكار در خصوص گزارش نهايي كارگروه خود از آلودگي هواي استان خوزستان، در وبلاگ خود نوشته است: بعد از مشكلات تنفسي پيش آمده براي تعدادي از هموطنان اهوازي در هفته اخير و جلسات استاني و هماهنگي‌هاي ستادي كه در اين مورد داشتيم، جمعه شب (10 بهمن) جلسه فوق‌العاده‌اي در سازمان براي بحث در مورد آخرين نتايج بررسي‌ها و اقدامات صورت گرفته با حضور معاونين وزارتخانه‌هاي نفت، بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و مديران استاني خوزستان برگزار شد. در اين جلسه كه تا ساعت 10 شب به طول انجاميد، در مورد علل متعدد احتمالي اين حادثه صحبت شد. نتيجه اينكه قرار شد وزارت نفت در جهت تكميل طرح آماك (جمع‌آوري گازهاي همراه نفت) سرعت لازم را به خرج دهد.
اما در گزارش رئيس سازمان محيط‌زيست در خصوص طرح آماك توضيح بيشتري داده نشده است و براي روشن شدن موضوع در ابتدا بايد دانست طرح «آماك(AMAK)» چيست؟ آماك طرح جمع‌آوري گازهاي همراه نفت لايه بنگستان ميدان‌هاي آب تيمور، منصوري، مارون، اهواز و كوپال، موسوم به آماك و بزرگ‌ترين طرح زيست‌محيطي كشور در حوزه نفت و گاز محسوب مي‌شود. واژه آماك مجموعه‌اي از حرف نخست ميدان‌هاي نفتي مورد اشاره است كه نخستين ايستگاه جمع‌آوري گاز آن در بهمن‌ماه سال ١٣٨٣ راه‌اندازي شد و در مدار عمليات قرار گرفت.
با توجه به اينكه گازهاي همراه نفت لايه بنگستان حاوي حدود 5/2درصد سولفيد هيدروژن هستند و سوزاندن اين گازها باعث انتشار تركيبات مضر و تخريب محيط‌زيست مي‌شود، جمع‌آوري آنها امري اجتناب‌ناپذير بود.
آماك نخستين طرح تمام مكانيزه شركت ملي مناطق نفت‌خيز جنوب و يكي از پيچيده‌ترين پروژه‌هاي صنعت نفت است كه با اتكا به توانمندي‌هاي متخصصان داخلي طراحي شد و اجراي آن از خردادماه سال ١٣٧٩ در اهواز كليد خورد.
با اين احوال، اظهارنظر عجيب مديركل سازمان محيط‌زيست خوزستان كه در گفتوگو با ايرنا گفته است «دستگاه سنجش آلودگي هواي خوزستان به دليل غلظت بالاي آلاينده‌ها قادر به نشان دادن ميزان غلظت نيست»، بهتر معنا مي‌شود و راز مراجعه بي‌شمار بيماراني كه با شكاياتي مشترك روانه مراكز درماني مي‌شوند، تازه برملا مي‌شود.
