علي جنتي، وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي، حين فيلمبرداري از فيلم «نهنگ عنبر» بر سر صحنه فيلمبرداري حاضر و از تعابير استفاده شده در اين فيلم بسيار عصباني شده است. حالا با توجه به كارت زردي كه وزير پيشتر از مجلس گرفته بعيد نيست كه مديران سينمايي در اقدامي پيشگيرانه، در راه نيافتن اين فيلم يا اثر حاشيه‌دار ديگري چون «مادر قلب اتمي» به جشنواره فيلم فجر اعمال نفوذ كرده باشند؛ اين فيلم‌ها در ليست 22 اثر سينمايي بخش سوداي سيمرغ جشنواره فيلم فجر و نيز بخش هنر و تجربه ديده نمي‌شوند تا جشنواره امسال بدون حاشيه كار خود را آغاز كند.
جشنواره فيلم فجر و وزير ارشاد و مديران سينمايي او در سال گذشته توفان بزرگي را از سر گذراندند؛ هشدارهاي پي در پي نمايندگان كميسيون فرهنگي مجلس در قبال چند فيلم حاشيه‌دار در جشنواره سال گذشته حتي منجر به مطرح شدن احتمالاتي مبني بر احضار شدن وزير ارشاد به مجلس و پاسخگويي او شد.
سال گذشته بخش اعظمي از حواشي پيرامون فيلم «عصباني نيستم» شكل گرفت و نوعي دو دستگي را در فضاي كاخ جشنواره و سطح رسانه‌ها ايجاد كرد. اين موضوع بر ابعاد مختلف جشنواره تأثير گذاشت. حالا تجربه جشنواره در سال گذشته باعث شد كه در آستانه انتخاب فيلم‌ها براي حضور در سي و سومين جشنواره فيلم فجر نيز باري ديگر نگراني‌هايي درباره حضور دو فيلم حاشيه‌دار به وجود بيايد؛ «نهنگ عنبر» و «مادر قلب اتمي». اينكه آيا اين دو فيلم به جشنواره سي و سوم راه مي‌يابند يا آنكه مديران سينمايي مانع حضورشان در مهم‌ترين جشنواره سينمايي سال مي‌شوند؛ ظاهراً اين بار مديران سينمايي به اين نتيجه رسيده‌اند كه بايد جلوي ضرر را پيش از آنكه دير شود، بگيرند.
دو فيلم «نهنگ عنبر» و «مادر قلب اتمي» نه‌تنها به ليست بيست و دو گانه فيلم‌هاي سينمايي بخش سوداي سيمرغ جشنواره فيلم فجر راه نيافته‌اند بلكه برخلاف احتمالاتي كه درباره حضور اين دو فيلم در بخش غير‌رقابتي «هنر و تجربه» جشنواره فيلم فجر مطرح مي‌شد، اين آثار در اين بخش هم پذيرفته نشده‌اند.
يك عصباني نيستم ديگر !
«نهنگ عنبر» عنوان فيلمي به كارگرداني سامان مقدم است؛ تعابير بد به كار گرفته شده در اين فيلم به حدي بوده كه حتي خاطر وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي را كه سر صحنه فيلمبرداري حاضر شده بود، آزرده كرده است. در اين فيلم رضا عطاران ايفاي نقش مي‌كند؛ بازيگري كه براي خنداندن مردم ابايي از شكستن برخي تابوها ندارد؛ او نقش شخصيتي به نام «ارژنگ صنوبر» را ايفا مي‌كند و فيلم روايتگر شش دهه از زندگي صنوبر و مسائلي چون عشق و مصائبي است كه براي او اتفاق افتاده است. برخي رسانه‌ها نوشته‌اند كه «نهنگ و عنبر» از لحاظ موضوع و محتوا شبيه فيلم «عصباني نيستم» است.
با اين تفاسير مديران سينمايي، ريسك قبول يك «عصباني نيستم» ديگر در جشنواره فيلم فجر را به جان نمي‌خرند؛ فيلمي كه گفته مي‌شود در فيلمنامه نيز داراي مشكلات اساسي است. پيشتر گفته مي‌شد كه با قوت گرفتن احتمال كنار گذاشته شدن «نهنگ عنبر» از بخش رقابتي جشنواره فيلم فجر، احتمال حضور آن در بخش‌هاي جانبي و نيز بخش‌هاي تازه پا گرفته‌اي چون «هنر و تجربه» بيشتر مي‌شود اما ظاهراً سايه اين فيلم آنقدر سنگين بوده كه در بخش «هنر و تجربه» نيز پذيرفته نشده است.
در عين حال «مادر قلب اتمي» نيز اثر ديگري است كه احتمالاً مديران سينمايي وزارت ارشاد صلاح را در عدم‌پذيرش آن در جشنواره فيلم فجر ديده‌اند. حاشيه «مادر قلب اتمي» فرآيند زير زميني و فراقانوني ساخت آن است. در واقع علي احمدزاده كه پيش از اين فيلم «مهموني كامي» را ساخته و با آن در چند جشنواره خارجي حضور يافته بود، «مادر قلب اتمي» را بدون مجوز ساخته است. قانون‌مداري در سينماي ايران يك ركن است و در صورت پذيرفته شدن اين فيلم در جشنواره همين موضوع مي‌توانست در كاخ جشنواره بلوايي به راه بيندازد.
«آشغال‌هاي دوست داشتني» به كارگرداني محسن اميريوسفي اثر ديگري است كه به جشنواره سي و سوم راه نيافته است. هر چند اين اتفاق چندان هم عجيب نيست؛ چراكه قاعدتاً عدم پذيرش «آشغال‌هاي دوست داشتني» در مهم‌ترين رويداد سينمايي ايران از قبل هم قابل پيش‌بيني بود، آن هم به‌خاطر حواشي بسيار درباره اين فيلم و خط داستاني مرتبط آن با حوادث سال 88 كه رسماً آن را نزد اذهان عمومي به اثر ممنوعه سينماي ايران تبديل كرد.
جشنواره سي و سوم؛ محفل بي‌خطر!
در ليست فيلم‌هايي كه از جشنواره فيلم فجر بازمانده‌اند مي‌توان به آثار ديگري چون «يحيي سكوت نكرد»، «360 درجه»، «قندون جهيزيه»، «اسب سفيد پادشاه»، «تابو»، «آواهاي سرزمين مادري‌ام»، «اين سيب هم براي تو»، «استراحت مطلق» و «جزيره رنگين» اشاره كرد كه بعضاً كارگردان‌هاي شناخته شده‌اي در رأسشان نيز ديده مي‌شود.
با اين حال از ميان اين آثار سه فيلم «نهنگ عنبر» و «مادر قلب اتمي» پتانسيل تبديل شدن به دردسرهاي تازه براي مديران سينمايي را داشتند كه حالا اين گره‌ها براي برگزاري يك جشنواره نسبتاً آرام، بي‌دردسر و نيز بي‌خطر براي وزير ارشاد باز شده‌اند.
