عباس عراقچي سرپرست تيم مذاكره كننده ايراني كه براي دور يازدهم مذاكرات هستهاي به ژنو رفته، عصر ديروز دور جديد مذاكرات را با ملاقات دوجانبه با طرف امريكايي كليد زد و امروز هم قرار است با هيئت فرانسوي مذاكره كند، مذاكراتي كه احتمالا ياد آور ايفاي نقش منفي وزيرخارجه فرانسه در روزهاي آخر توافق هستهاي يا در ژنو خواهد بود.
به گزارش «جوان»، اولين دور مذاكرات هستهاي ايران با 1+5 بعد از تمديد هفت ماه و هفت روزه توافق ژنو در سوم آذر ماه 1393، امروز در ژنو شروع ميشود. طرفين از امروز تا حدود اواخر اسفند ماه 1393 سعي خواهند كرد زمينههاي دستيابي به يك چارچوب كلي توافق هستهاي را فراهم كنند و اگر چنين توافق كلياي به دست بيايد، مذاكرات طرفين براي دستيابي به توافق بر سر جزئيات ادامه پيدا خوهد كرد. عباس عراقچي نفر دوم تيم مذاكره كننده هستهاي ايران كه سرپرست اين دور از مذاكرات تيم ايراني خواهد بود، قبل از شروع دور جديد مذاكرات، ديروز به همراه مجيد تخت روانچي با وندي شرمن معاون سياسي جان كري به طور دوجانبه مذاكره كرد. شرمن در نبود ويليام برنز، قائم مقام موقت وزارت خارجه امريكا نيز هست. از محتواي مذاكرات ديروز چيزي به بيرون درز نكرده، ولي دستنيافتن طرفين به توافق جامع يا حتي توافق سياسي قابل پيشبيني، باعث شده كه در مقايسه با دورههاي قبلي، چشمانداز كمتري براي دستيابي به توافق وجود داشته باشد. عباس عراقچي در نشست هفته قبل كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس گفته بود كه مذاكرات مسقط به بدي پيش ميرفت تا جايي كه تيم مذاكرهكننده هستهاي به خاتمه مذاكرات فكر ميكرد. منابع ايراني نيز تأييد ميكنند كه طرف امريكايي در جريان مذاكرات مسقط به يكباره سطح مطالبات خود را افزايش داد.
در حالي كه مقامهاي ايراني و غربي بعد از پايان مذاكرات سه هفته قبل وين تأييد كردند كه اختلافات اصلي بين طرفين همچنان باقي است، از چند روز قبل، دشواري جديدي هم به مذاكرات اضافه شده است؛ موضع طرف فرانسوي. عباس عراقچي ديروز در حالي مذاكرات خود را با طرف امريكايي شروع كرد كه امروز نيز احتمالاً با طرف فرانسوي گفتوگوي دوجانبه خواهد داشت. اولين گزارشهاي مربوط به موضع خاص فرانسه در دور جديد مذكرات روزهاي پاياني هفته قبل با اين عنوان كه امريكا و فرانسه در مورد مذاكرات هستهاي با ايران اختلاف دارند، منتشر شد ولي روز يكشنبه با برجستگي بيشتري دنبال شد. فرانس پرس در گزارشي نوشت كه فرانسه در پشت صحنه مذاكرات ايران با 1+5، نسبت به رهيافت امريكا در مذاكرات هستهاي با ايران ترديد دارد و نگران است «دولت اوباما بر خلاف تأكيدش، خواستار توافق با ايران به هر قيمتي است. » بر اساس گزارش خبرگزاري فرانسه، فرانسه به طور جدي از اين نگران است كه رآكتور آب سنگين اراك بعد از شروع به كار به عنوان منبع توليد پلوتونيوم براي ساخت بمب هستهاي مورد استفاده قرار بگيرد. فرانسويها اين مسئله را در شرايطي مطرح ميكنند كه مقامهاي ايراني و امريكايي در اظهار نظرهاي غير رسمي گفتهاند كه مسئله رآكتور اراك جزو معدود مسائل جدي تقريباً حل شده بين طرفين است.
هفته قبل، ديويد لوري، كارشناس مسائل امنيت هستهاي كه پيش تر رئيس مركز اروپاي اطلاعات منع اشاعه تسليحات در لندن بود در تحليلي با عنوان «فرانسه كيك زرد خود را ميخواهد» نوشت كه فرانسه شريك 40 ساله غنيسازي ايران است كه در قالب «اكرونيون سوفيديف» تعريف شده و به خاطر همين، نگران اين است كه رآكتور اراك، به عنوان جايگزين غنيسازي، اين شراكت با ايران را تحت تاثير قرار دهد. در عين حال، برخي ناظران معتقدند كه در سايه اختلافات تاكتيكي دولت اوباما با نتانياهو، فرانسه سعي ميكند كه موضع رژيم صهيونيستي را در مذاكرات ايفا كند. از طرف ديگر، اين مسئله نيز مطرح است كه فرانسه ممكن است از مسئله هستهاي براي امتيازگيري از ايران در ساير حوزهها استفاده كند. ديروز همزمان با شروع مذاكرات در ژنو، روزنامه لبناني « السفير» نوشت كه « جان فرانسوا جيرو» مدير بخش خاورميانه و شمال آفريقاي وزارت امور خارجه فرانسه بار ديگر به تهران سفر ميكند تا پرونده انتخاب رئيسجمهوري سيزدهم لبنان را با مقامات جمهوري اسلامي ايران بررسي كند. اين براي پنجمين بار در يكي دو ماه گذشته است كه اين مقام فرانسوي به ايران سفر ميكند.
ديروز با انتشار مقاله نخست وزير پيشين فرانسه، موضع مسئلهساز پاريس در مذاكرات بيش از هر موقع ديگري آشكار شده است. نخستوزير پيشين فرانسه ديروز در مقالهاي نوشت كه تغييرات ژئوپليتيكي در خاورميانه و ترس از گزينههاي جايگزين يك توافق هستهاي اصليترين دليل براي ادامه مذاكرات است. ميشل روكارو، نخستوزير فرانسه در سالهاي 1988 تا 1991 در يادداشتي كه در پايگاه خبري- تحليلي پراجكت سيينديكيت منتشر شده است، نوشت: مذاكرات بينالمللي درباره برنامه هستهاي ايران بيش از يك دهه است كه در اشكال مختلف در جريان است، از اين رو تعجبي ندارد كه اين مذاكرات بار ديگر تمديد شد. اكنون ايران و ديگر مذاكرهكنندگان در گروه 1+5 تا آخر ژوئن سال 2015 فرصت دارند تا به توافق برسند. با نگاه به پيشرفت مذاكرات ساده است بگوييم اين تلاشها محكوم به شكست است، اما دلايلي براي اميدواري وجود دارد. به نظر ميآيد بازيگران اصلي اين مذاكرات، يعني ايران و امريكا در اين رايزنيها براي حصول به يك نتيجه موفقيتآميز تلاش ميكنند.