ارت اليوير، شهردار سابق بفلاور در ايالت كاليفرنيا، معاون نامزد آزاديخواه رياست جمهوري امريكا در سال 2000 ميلادي بود.
اليوير در بهمن ماه 1392 براي شركت در همايش بينالمللي هاليووديسم به تهران آمد. او سپس در ماههاي نخست امسال باز هم به كشورمان آمد تا اين بار در مقام يك فيلمساز درباره شرايط فيلم Operation terror يا عمليات ترور در جشنواره فيلم مقاومت و نيز ساخت فيلم مشتركي درباره «راشل كوري» به توافق برسد. وقتي اليوير به امريكا بازگشت اما اتفاقات مختلفي برايش رقم خورد. نيروهاي امنيتي فرودگاه لسآنجلس او را به مدت چند ساعت مورد تفتيش و بازجويي قرار دادند.
فيلم او در خصوص 11 سپتامبر است كه در جشنواره فجر، جشنواره بينالمللي فيلم براي صلح، جشنواره خيريه موناكو، جشنواره الهام بخشي و مساوات، جشنواره بينالمللي فيلم بغداد و نيز جشنواره فيلم مستقل (افق نو ) جوايزي دريافت كرده است. اليوير چندي پيش براي شركت در كنفرانس«افق نو» به ايران آمد. اليوير در سال 2006 در رقابت با آرنولد شوارتزينگر براي فرمانداري رأي نياورد و آرنولد را به دريافت بودجهاي 30 درصد بيش از بودجه فرماندار سه سال پيش كاليفرنيا متهم كرد. ما با اين چهره سياسي و سينمايي به گفتوگو نشستيم و از او درباره مشكلاتش در بازگشت به امريكا و نيز تصميمات آتي سينمايي او پرسيديم؛ تصميماتي كه اليور ميگويد يكي از آنها ميتواند ساخت فيلمي مشترك با ايران است.
آقاي اليوير ظاهراً وقتي اوايل امسال از ايران به امريكا بازگشتيد در فرودگاه بينالمللي لسآنجلس با مشكلاتي رو به رو شديد؟( ميخندد ) بله جالب است كه بدانيد اسم من الان در ليست تروريستها است – Terrorist watch list- كه بايد در فرودگاه با ملاحظات خاصي تفتيش شوند. اوضاع برايم وقتي بدتر ميشود كه بدانيد هر بار كه سوار هواپيما ميشوم نه تنها بازديد بدني ميشوم و وسايلم را چك ميكنند، بلكه يك بار به خصوص يادم ميآيد كه وقتي ميخواستم سوار هواپيما شوم مأموران فرودگاه امريكا در كيفم كارتي پيدا كردند كه رويش اسم «عمليات ترور» نوشته شده بود كه عنوان فيلم من است. آنها وحشت كردند و مرا بازخواست كردند كه قضيه چيست؛ با چه كساني كار ميكنيد و بعد كه فهميدند «عمليات ترور» در واقع اسم يك فيلم است مرا مورد پرس و جو قرار دادند كه براي چه چنين فيلمي ميسازيد؛ چرا به ايران ميخواهيد برويد؛ ايران كشوري است كه ما با آنها اين همه مشكل داريم ميخواهيد آنجا چه كار كنيد؛ يك بار هم من را به اتاقي در فرودگاه بينالمللي لسآنجلس بردند كه تا حالا آنجا را نديده بودم. اتاق مثل زنداني بود كه فقط يك نيمكت آنجا بود و ديوارهاي اتاق كاملاً سفيد بود. از من خواستند كه دستهايم را روي ديوار بگذارم و بارها مرا تفتيش بدني كردند. حتي مجبور شدم لباسهايم را در بياورم.
پس به خاطر سفر به ايران يك جورهايي تروريست قلمداد شديد؟!كساني كه زياد در فرودگاه چك ميشوند روي كارت پروازشان يك علامت «S» ميگذارند كه به معناي چك امنيتي –Security check- است. روي كارت پرواز من سه تا علامت «S» گذاشته بودند. اين به آن معنا است كه اگه خواستند مرا در فرودگاه چك كنند بايد با مراقبت، شدت و احتياط بيشتري اين كار را انجام دهند.
برويم سراغ «عمليات ترور» كه با زباني رك و صريح ميگويد 11 سپتامبر نقشه كاخ سفيد بوده، چطور شد كه جسورانه به سراغ آن رفتيد؟من مهندس هواپيمايي هستم؛ وقتي درباره 11 سپتامبر ليست كشتهشدگان را چك كردم ديدم 90 درصد تمام كساني كه در هواپيما بودند از تكنيسينهاي هوايي بودند. اين برايم شكبرانگيز بود كه چرا چنين هواپيمايي بايد حامل چنين افرادي بوده باشد. دوست داشتم درباره اين موضوع فيلمي ساخته شود و وقتي ديدم كسي ساخت آن را قبول نميكند، خودم آن را ساختم.
وضعيت فيلم «راشل كوري» كه قرار بود آن را به صورت مشترك با ايران بسازيد، چطور است؟
فكر ميكنم تقريباً آوريل سال گذشته بود كه با شركت فيلمساز ايراني صحبت كردم و وارد مذاكره شدم. قرار است فيلم راشل كوري در سطح كلاس يك و درجه اول سرمايهگذاري و ساخته شود. البته اسمش را نميتوانم به شما بگويم. فقط اين را بدانيد كه قرار است 40 درصد كار در واشنگتن و 60 درصد كار نيز در لبنان تصويربرداري شود. من خودم در واشنگتن بزرگ شدم و جاهاي مختلف و زيبايي را در واشنگتن سراغ دارم كه بتوان براي ساخت اين فيلم در آنجا فضاي خوبي فراهم كرد. 60 درصد فيلم هم در لبنان ساخته ميشود، به دليل اينكه شباهت زيادي به غزه دارد و ميخواهم بخشهايي را در لبنان فيلمبرداري كنم. دوست دارم تضادها و شباهتهاي بين فضاي لبنان و واشنگتن را به نمايش بكشم. چون طوري كه فيلمنامه نوشته شده است بسياري از فضاها خارجي است، بنابراين منظرهها خيلي مهمتر از فضاهاي داخلي هستند.
فيلمسازي و سوژهيابي براي ساخت فيلم به شكلي كه دنبالش هستيد برايتان در امريكا دردسر درست نميكند؟اينكه اين تيپ فيلمسازي مشكلي را برايم ايجاد كند بايد بگويم تا حالا ايجاد نكرده است؛ حتي به من يك ميليون دلار پيشنهاد دادند تا در انتخابات نمايندگي در مجلس سناي امريكا شركت كنم و نمايندگي در مجلس را بر عهده بگيرم. اما اين پيشنهاد را قبول نكردم. چون ميدانستم كه اگر بخواهم آن را بپذيرم كلي مسئوليت روي دوشم قرار ميگيرد و كساني كه اين پول را به من ميدهند نيز حتماً تقاضاي زيادي از من خواهند داشت. مثلاً در آينده از من خواهند خواست كه در زمينه ماليات به آنها كمك كنم كه چندين برابر پولي را كه به من دادهاند بابت ماليات پرداخت نكنند. براي همين اين پيشنهاد را قبول نكردم و جالب است بدانيد كه همين كار وقتي به درجه رياست جمهوري برسد پيشنهاد به ميليارد دلار هم ميرسد!
آقاي اليوير هيچ وقت به فكرتان رسيده كه فيلمي درباره ايران بسازيد. كشور ما در سينماي كشور شما خيلي مورد ظلم واقع ميشود!فعلاً در حال حاضر هيچ برنامهاي براي اينكه بخواهم فيلم بعدي خود را درباره ايران بسازم ندارم ولي با اين ارتباطي كه شكل گرفته بعيد هم نيست كه فيلم بعديام درباره ايران يا موضوعاتي باشد كه در كنفرانس «افق نو» ايران درباره آن صحبت شده است. در حال حاضر ما با صنعت فيلم ايران در زمينه توليد اولين فيلم مشترك در حال شكل دادن همكاري خوبي هستيم و از اين بابت چنين چيزي بعيد نيست.