نبود مديريت صحيح ترافيك در شرايط بحراني در ايام تعطيلات عيد سعيد فطر و تعطيلات آخر هفته سبب شد تا به دليل حجم بالاي سفرها و تردد خودروها، ترافيك نيمهسنگين و سنگين چندين كيلومتري در اكثر محورها مسافران را در مسيرهاي پر تردد غافلگير كند و مسافران ساعتها در ايام تعطيلات در بار ترافيكي شديد سرگردان شوند و انتظار اينكه پليس با تمهيدات در نظر گرفته شده بتواند با مشاركت ساير دستگاههاي مرتبط، عبور و مرور آرام و روان را به جادهها برگرداند، عملي نشد و خستگي و استرس سفر چه در رفت و چه در برگشت از سفر بر تن مسافران و گردشگران باقي ماند.
به دليل افزايش سفرهاي مردم و حجم ترافيك سنگين خودروها در ايام تعطيلات عيد فطر بار ترافيكي به قدري شديد بود كه با گذشت دو روز جادههاي كشور همچنان با ترافيك سنگيني مواجه است و وسايل نقليه راههاي چندين ساعته را با صرف چندين برابر زمان در جادهها طي ميكنند. ترافيك برخي محورها در اين ايام به قدري سنگين بود كه خودروها مسير سه يا چهار ساعته را 10 تا 15 ساعت طي كردند.
قفل شدن جادهها با ترافيكهاي چندين كيلومتري با توجه به حجم بالاي سفر مسافران به شهرهاي شمالي، مركزي، غربي و نقاط خوش آب و هوا و تجربههاي قبلي سفرهاي نوروزي و ايام چندين روزه تعطيلات در تقويم، پيش بيني ورود حجم بالاي خودروها دور از ذهن نبود، با اين حال اخبار اعلامي از سوي مراكز اطلاعرساني پليس راه و ساير رسانههاي تصويري و شنيداري حاكي از تشكيل زنجيره خودروها تا 25 كيلومتر در برخي جادههاي پر تردد سراسر كشور بود.
تعطيلات عيد فطر ركورد سفرهاي نوروزي را شكست به گفته جانشين رئيس پليس راهور، تعطيلات عيد فطر ركورد سفرهاي نوروزي را شكست و نرخ ساعتي تردد در تعطيلات عيد فطر نسبت به سفرهاي نوروزي افزايش يافت.
سردار موسي اميري با بيان اينكه بيشترين نگراني درباره برگشت مسافران از سفرهاست، افزود: در برگشت از سفرها بيشترين مشكل مربوط به محورهاي استانهاي شمالي است. با اين حال در ساعات اوليه عيد فطر مركز فرماندهي و كنترل ترافيكي پليس راهور ناجا از ترافيك نيمهسنگين و سنگين در اكثر محورهاي كشور خبر داد كه براساس اين گزارش ترافيك در استان البرز در باند شمالي آزادراه تهران – كرج، از پيكانشهر تا پل فرديس و باند شمالي آزادراه كرج – قزوين از پل فرديس تا پل نظرآباد سنگين بوده است.
همچنين محورهاي قزوين – رشت و كرج – قزوين، در طول محور و همچنين محور هراز از مباركآباد تا رودهن، آبعلي تا امامزاده هاشم و در محدودههاي گزنك، كلور، آب اسك و لاريجان نيز سنگين گزارش شد.
براساس اين اعلام، محدودههاي گدوك، ورسك، پل سفيد، سوادكوه و شيرگاه نيز در محور فيروزكوه داراي بار ترافيكي سنگيني بوده است.
محورهاي اصفهان – نايين، اصفهان – شيراز و اصفهان – تهران در استان اصفهان و محور چمن بيد و جنگل گلستان در خراسانشمالي و محورهاي قزوين – زنجان و كرج – قزوين نيز داراي ترافيك نيمهسنگيني بوده است.
عبور از جادههاي محلي براي فرار از بار ترافيك شلوغي جادههاي كشور و ترافيك راههاي رسيدن به مقاصد گردشگري در برخي مسيرها عملاً حركت را بسيار كند كرده بود تا آنجايي كه برخي رانندگان در شانههاي خاكي جادهها به اميد باز شدن مسير براي ساعتها متوقف مانده بودند.
همچنين برخي رانندگان براي عبور از بارترافيكي مجبور به حركت در مسيرهاي خاكي و محلي شده بودند تا بتوانند خود را از دست بار شديد ترافيكي خلاص كنند.
متأسفانه به دليل عدم مديريت در كنترل حركت خودروها توسط مأموران پليس در برخي شهرها و شهرستانهاي كوچك كه فقط يك يا دو مسير براي عبور خودروها از ميان شهر وجود دارد برخي خودروها در حاشيه اين مسيرها براي خريد و استراحت كوتاه مدت متوقف شده بودند كه همين امر گرههاي ترافيكي و افزايش بار ترافيك را در مبادي ورودي و عبوري به همراه داشت و رانندگان بايد ساعتها منتظر باز و روان شدن ترافيك مسير ميماندند، اين در حالي بود كه با حضور به موقع پليس و اعمال قوانين از سوي آنها به راحتي ميشد مسير را روانسازي كرد.
در برخي از عوارضيها و مباديهاي ورودي معابر شهري و بزرگراهها به دليل حجم بالاي خودروها و افزايش سفرها و نبود مديريت صحيح روانسازي ترافيك، خودروهاي بسياري در مسيرهاي طولاني براي پرداخت عوارض در صفهاي طولاني ماندند كه با يك نگاه منطقي با توجه به از دست رفتن زمان و مصرف سوخت اين امكان وجود داشت تا مسئولان مربوطه با هماهنگي و مديريت ترافيك در ساعات شلوغ نسبت به بازگشايي اين عوارضيها اقدام كنند و قيد دريافت عوارض بزرگراه را براي ساعاتي بزنند.
در مسيرهاي بازگشت نيز بار ترافيكي شديد گريبانگير مسافران بود. در اين زمينه سرهنگ محمدحسين حميدي، رئيس مركز كنترل ترافيك پليس راهور از تمهيدات جديد ترافيكي خبر داد و به «مهر»گفت: مسافران به دليل حجم بالاي ترافيك در صورت امكان، زمان بازگشت خود را به شنبه يا يك شنبه موكول و به سمت شهرهاي خود حركت كنند زيرا با بازگشت اين حجم از مسافران، شاهد ترافيك سنگيني در جادههاي كشور خواهيم بود.
سناريوي كليشهاي پليس گرههاي ترافيكي را باز نكرد همه اين اتفاقات در چهار يا پنج روز گذشته افتاده است. چراكه تعطيلات عيد فطر با آغاز فصل سفرهاي تابستاني همزمان شده بود. پليس راه گزارشهاي پي در پي از حجم سفرها و ترافيك سنگين جادهها اعلام ميكرد تا بتواند به روانسازي ترافيك كمك كند و متأسفانه در حالي كه عوامل پليس تلاش ميكردند تا با اعمال روشهاي مختلف به باز شدن گرههاي ترافيكي كمك كنند، اما حجم ترافيك به دليل پيشبيني نكردن حجم سفرها و عدم مديريت دقيق ترافيك در جاي جاي مسيرها بر بار ترافيكي ميافزود و هشدارهاي اعلامي نيز به دليل قفل شدن مسيرهاي عبوري جوابگو نبود.
هر چند عوامل پليس همواره در طول مسيرها و جادهها حضور داشتند ولي بايد پليس و مسئولان امر به اين نكته توجه داشته باشند كه پيچيدن چند نسخه واحد براي ترافيكهايي از اين دست جواب نميدهد و اعمال سناريوهاي هميشگي و كليشهاي كار به جايي نخواهد برد، لذا لازم است تا پليس و ساير دستگاههاي متولي با رصد مسائل و معضلات و شناسايي دقيق عوامل ايجاد گرههاي ترافيكي و با نظارت و مديريت سيستمي، پيشبينيهاي لازم را در اين زمينه انجام دهند و بايد در اين زمينه برخي از رفتارهاي پليس در كنترل و مديريت ترافيك مورد بازنگري قرار گيرد و در عين حال شيوهها و سناريوهايي خلاقانه براي خروج از بحرانهاي ترافيكي جادهها به كار گرفته شود.