اتباع پناهنده و غيرمجاز افغاني در حالي 35 سال ميهمان ناخوانده ايراني ها محسوب مي شوند كه بر اساس آمارها سرانه هر دانش آموز افغاني 4.5 ميليون تومان و هزينه نگهداري از هر افغاني در كشور روزانه بيش از 15 هزار تومان است. همچنین ايران با هزينه خود بيش از 200 هزار افغاني را بيمه تامين اجتماعي كرده در حالیکه بر خلاف تعهدات سه جانبه افغانستان هنوز اقدامي براي خروج اتباع خود از ايران انجام نداده است.
مسلمان هستند و همسايه ديوار به ديوار ايران با چشمان بادامي. ميهماناني ناخوانده كه 35 سال است بر سر سفره ايرانيان پذيرايي مي شوند. مهاجران افغان از سال ۱۳۵۷ با آغاز جنگهای سخت میان مجاهدین افغان و شوروی سابق از این کشور مهاجرت و به کشورهای مختلف پناه بردند.
در ایران آغاز مهاجرت افغانها همزمان بود با جنگ ایران و عراق. آن زمان حضرت امام خميني(ره) سپاه و بسیج را مکلف كرد تا با افغانهای مهاجر همکاری کنند.
امام خميني: از آوارگان افغاني پذيرايي كنيد
گفته امام اين بود كه ما مسلمانیم، آنها هم مسلمانند، ما باید از آنها پذیرایی کنیم. آواره‌هایی که از افغانستان در ایران هستند مشکلات زیادی دارند. البته ملت خیلی کمک می‌کند در همه این امور، لکن اینطور نیست که کمک ملت کافی باشد. دولت است که متکفل این امور است و مسئول این امور است و همینطور مهمان‌هایی که داریم، خوب افغانستانی هستند، مسلمان هستند یا فرض کنید که عراقی هستند یا بیچاره‌ها را از خانه‌هایشان دور کردند، مالشان را بردند، خودشان را فرستادند اینجا، خوب باید چه کرد با اینها؟ نباید اینها را پذیرایی کرد؟
گفته هاي امام خمینی رحمه الله موجب شد تا دولت وقت ایران مرز را به روی افغانها باز كند. البته در آن سالها افغانها مکلف به پرداخت وجه و یا ارایه گذرنامه و ویزا نبودند. بيشتر افغانها به استان خراسان سرازیر شده و مناطق تربت جام، تربت حیدریه و شهر مشهد مملو از افغانهای مهاجر شد، همچنين تعدادی از آنها بتدریج به سایر استانهای دیگر از جمله تهران، شیراز و اصفهان و قم هم رفتند.
ورود 3 ميليون افغاني در دوران دفاع مقدس به ايران
مهاجران عادی افغان در طول دوران دفاع مقدس كه ايران درگير جنگي تحميلي بود آرام آرام به کارهای شخصی مشغول شدند، کار در ساختمان‌ها، دامداری‌ها و بخش کشاورزی عمده‌ترین محل کسب درآمد افغانها بود. وضعیت اقتصادی افغانها گاهی رو به وخامت مي رفت و گاهی هم بهتر می شد. با این حال بر اساس آمار ارائه شده سه ملیون مهاجر افغان بتدریج وارد ایران شدند.
ولي سوال اين است كه آيا اين ميهمانان خوش نشين تنها براي مدتي ايران را به عنوان كشوري امن براي زندگي موقت انتخاب كردند؟ پاسخ به اين پرسش كاملا روشن است چرا كه افغانهای مهاجر در ايران بتدریج با یکدیگر پیوند خویشاوندی بستند و تعدادي هم با دختران و پسران ایرانی ازدواج کردند. زندگي آرام همراه با امنيت افغانها در ايران موجب شد تا آنها ایران را خانه دوم خود تصور كنند. برخی از آنها زمین و املاک شخصی را خریداری کرده و برخی حتی دیگر حاضر به بازگشت به افغانستان نبودند. اما برخلاف تمامي چشم پوشي هاي دولت ايران متاسفانه رسانه هاي بیگانه و معاند نظام اعلام مي كردند كه ايران در مقابل نگهداري و ميزباني از پناهندگان و اتباع افغان مبالغ كلاني از سازمان ملل گرفته است در حاليكه اسناد وزارت كشور چيز ديگري مي گويد.
هزينه نگهداري از هر افغاني در ايران روزانه 5 دلار
سيد محمد تهوري معاون وزير كشور و مديركل اتباع خارجه در دولت نهم در گفتگو با خبرنگار مهر مي گويد: رسانه های خارجی هميشه خبر از كمكهاي ميلياردي براي افغانها به ايران داده اند در حالي كه بنده اعلام مي كنم ميانگين كمكهاي مالي كه از سوي مجامع بين المللي براي پناهندگان شده سالانه براي هر تبعه افغان 10 دلار بوده است. اين در حالي است كه ايران براي هر افغاني پناهنده روزانه 5 دلار هزينه كرده است.
نكته قابل تامل و البته جالب اين است كه برخي از افغانهاي پناهنده ايران حق ميهماني را تمام كرده و در هشت سال دفاع مقدس به عنوان يك مسلمان در برابر حمله دشمنان ايران دوش به دوش رزمندگان ايراني جنگيدند و در اين راه مجروح و حتي به شهادت رسيدند و اين نهايت قدرداني و سپاس ملت بزرگ ايران را به همراه دارد. ولي بعد از هشت سال دفاع مقدس ماجراي حضور افغانها در ايران با ورود غيرقانوني مهاجران ديگر افغاني طعم تلخي بركام برخي ايرانيان برجاي گذاشت. رد پاي برخي از افغانها مهاجر و غيرمجاز در پرونده هاي تجاوز، فساد، تبهكاري و قتل همراه با خريد و فروش و قاچاق مواد مخدر در دستگاه قضايي ايران جاي تامل داشت تا جائيكه آمارهاي دستگاه قضايي تعداد متخلفان افغاني در ايران را مشخص كرده است.
6 هزار زنداني افغاني در زندانهاي كشور
بر اساس آمار قوه قضائیه حدود ۶ هزار زندانی خارجی در کشور وجود دارد كه اکثر این زندانیان افغانيهاي غیرمجاز هستند كه به دلیل جرائم مرتبط با مواد مخدر و نزاع منجر به قتل محکوم شده اند.
هزينه هر دانش آموز افغاني سالانه 4/5 ميليون تومان
علي عبداللهي معاون وزير كشور مي گويد: سالانه ۴۰۰تا ۴۵۰ميليون دلار هزينه دانش آموزان افغاني در كشور است و هر سال حدود 285 هزار دانش آموز افغاني مجاز در مدارس كشور تحصيل مي كنند. اين در حالي است كه 1400 مدرسه در ايران ويژه دانش آموزان افغاني است.
آمار ديگر وزارت كشور مي گويد: هم اکنون 200 هزار پناهنده افغانی از خدمات بیمه همانند شهروندان ایرانی استفاده می کنند و انها مي توانند در هر كجاي ايران كه بخواهند زندگي كنند و از تمامي خدمات رفاهي كشور همانند ساير شهروندان استفاده كنند. به نحوي كه جانت یون خنک لیم دستيار ويژه كميسارياي عالي پناهندگان سازمان ملل هم كه چندي پيش وارد ايران شده بود با مشاهده اين اقدامات مراتب تقدير و تشكر خود را از دستگاههاي متولي ايران اعلام كرد.
هشدار وزارت كشور به افغانها كار ساز نبود
ولي سوال اين است كه آيا پناهندگان افغاني و اتباع غيرمجاز مي توانند براي هميشه در كشور زندگي كنند؟ چرا اين اتباع به كشور خود باز نمي گردند؟ اين پرسشها در حالي مطرح مي شود كه در سالهاي گذشته طرح آمايش ويژه اتباع در كشور اجرايي شد و به تمامي افغاني ها اعلام شد كه اگر در اين طرح شركت نكنند به عنوان اتباع غيرمجاز و قاچاقي دستگير و از كشور اخراج مي شوند. اين طرح موجب شد تا حدود 450 هزار افغاني غيرمجاز شناسايي شده و ويزاي آنها تا 15 شهريور ماه 92 تمديد شود و در همان تاريخ ايران را ترك كنند.
اين هشدار وزارت كشور موثر نبود چرا كه با رايزني مسئولان افغان و كميساريا اين اقدامات متوقف شد! نكته قابل تامل اين است كه بر اساس تفاهم نامه سه جانبه ايران، افغانستان و كميساريا قرار بود دولت افغانستان شرايط لازم را براي پذيرش پناهندگان افغان اعم از اشتغال و مسكن و زمين كشاورزي آماده كند ولي طرف افغاني قصد انجام اين كار را ندارد چرا كه به گفته يكي از مسئولان وزارت كشور افغانستان هنوز بسترهاي لازم را براي پذيرش افغانهاي مقيم ايران آماده نكرده است.
عزير كاظمي مديركل اتباع خارجه وزارت كشور در گفت‌وگو با خبرنگار مهر مي گويد: افغانها تمايلي براي بازگشت به كشور خود ندارند چرا كه افغانستان را هنوز كشوري نا امن و بدون بازار كار مي دانند.
نكته قابل تامل اين است كه همچنان اتباع غيرمجاز از راههاي قاچاق وارد كشور مي شوند. به گفته ساكنان شهرهاي مرزي افغانها براي ورود به كشور از 200 تا يك ميليون تومان هزينه به قاچاقچيان پرداخت مي کنند.
با سلام واقعا جاي تاسف است براي ... مسؤل بي تفاوت ... كه اين همه ... هزينه را تحميل كرده اند و هنوز هم نمي خواهند ... جبران كنند . ... 
