جوان‌آنلاين: محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه که برای ارائه گزارش از مذاکرات اخیر ژنو در صحن علنی مجلس حضور پیدا کرده در ابتدای سخنانش با سپاسگزاری از ابراز لطف مردم و نمایندگان به تیم هسته‌ای، گفت: وظیفه‌ای که از سوی شورای عالی امنیت ملی و رئیس‌جمهور بر عهده من و همکارانم گذاشته شده بود وظیفه آسانی نبود.
وی با بیان اینکه ما از ابتدا به سختی کار واقف بودیم، اظهار داشت: می‌دانستیم که وارد شدن به مذاکره حتما با دشواری‌های اساسی روبرو خواهد بود چرا که مذاکره کردن به معنای ورود به حوزه‌ای است که حتما نمی‌توانید همه خواسته‌های خود را به دست آورید.
وزیر امور خارجه ادامه داد: در میز مذاکره حداقل دو طرف وجود دارد و هر طرف باید بتواند از مذاکره با رضایت خارج شود و طبیعی است که اگر نتوانید همه خواسته‌های خود را از این طریق به دست آورید مورد انتقاد و گاهی حمله قرار می‌گیرید.
ظریف با اشاره به انتقادهای مطرح شده پس از مذاکرات ژنو به تیم‌های مختلف مذاکره‌کننده گفت: فعلاً همه کسانی که بر سر میز مذاکره بودند به صورت واقعی یا زرگری مورد نقد قرار دارند؛ به هر حال شما همان میزان که در مذاکره به دست می آورید باید بر سر نکاتی نیز توافق کنید.
وی با بیان اینکه در مذاکره مهم این است که با چشم باز متوجه عواقب تصمیمات خود باشیم، اظهار داشت: ملاحظه جوانب، مجموعه نگرانی‌ها، توانمندی‌ها، خواسته‌های مقامات و در نهایت خواست مردم باید در زمان ورود به این معرکه مورد توجه قرار گیرد.
وزیر امور خارجه خوش و بش‌ها و شوخی‌های دیپلماتیک را پوششی برای بحث‌های تلخ، تند و چالشی خواند و افزود: همه اینها جزئی از ابزار مذاکره بوده و برای این است که در نهایت بتوانید منافع کشور را حفظ کنید.
ظریف با بیان اینکه ما این ادعا را نداریم که امکان این نبود که نتیجه بهتر از این شود، گفت: ما با افتخار قرعه‌ای که به ناممان افتاده است را پذیرفته و این توهم را نداریم که نتیجه کار به شکلی باشد که ما مورد نقد نباشیم؛ بدون شک ما از نقد استقبال می‌کنیم.
ظریف اظهار داشت: من از دوستان می‌خواهم که انصاف و منافع ملی را در نقدهای خود مد نظر قرار دهند البته من توقع ندارم از کسانی که در داخل جلسات نبودند بدانند که ما در دهها ساعت جلسات خود با 1+5 چه وضعیتی را پشت سر گذاشته‌ایم و با انصاف کامل قضاوت کنیم. آنها نتیجه کار را می‌بینند و همان را هم بررسی می‌کنند.
وی افزود: من احساس می‌کنم که در حوزه منافع ملی ضرورت دارد تا توجه ویژه‌ای به این حوزه داشته باشند. در مذاکرات بخش کوچکی از اتاق مذاکره اتفاق می‌افتد. بخش اعظم آن چیزی است که پس از مذاکره اتفاق می‌افتد که اصطلاحا به آن چرخ دادن خبری می‌گویند.
«به عنوان نمونه زمانی که ما در حال مذاکره بودیم کاخ سفید متنی را تحت عنوان صفحه واقعیات مذاکرات منتشر کرد و این در حالی بود که آنها می‌توانستند اصل متن مذاکرات را منتشر کنند ولی به دلیل اینکه می‌خواستند چرخش مورد نظر خود را در آن اعمال کنند این کار را کردند. سایر افراد نیز هم در این خصوص صحبت می‌کنند هیچکدام از موضع ملی پایین‌تر نمی‌آیند بلکه بالاتر از منافع ملی را مد نظر قرار می‌دهند.»
وزیر امور خارجه خاطر نشان کرد: در کلیات توافق نامه ژنو در خصوص توافق پیرامون یک راه حل جامع شامل اقدامات اولیه گام نهایی که برای رفع نگرانی‌ها به عنوان یک مجموعه منسجم آمده است که اگر حتی بخشی از آن اجرا نشود تمامی آن از اعتبار ساقط می‌شود.این بخش به عنوان کلیات مطرح شده و من نه آن را تعهد ایران به 1+5 می‌دانم و نه باالعکس.
ظریف اظهار داشت: عنوان این بخش متن اقدام است چرا که اقدامات 6 ماهه از سوی دو طرف در آن آورده شده است. آژانس بین المللی انرژی اتمی می‌تواند اکثر اقدامات ایران را راستی آزمایی کند اما هیچ ابزاری وجود ندارد که بتواند بر اقدامات تعهدات طرف مذاکره کننده نظارت داشته باشد به همین سبب کمیسیون مشترکی متشکل از نمایندگان ایران و 1+5 تشکیل می‌شود تا اگر نگرانی را در خصوص این موارد وجود داشت توسط کمیسیون مشترک مورد رسیدگی قرار گیرد و اگر در خصوص اقدامات آژانس بین المللی انرژی اتمی در ارتباط موضوع مذاکره نیز اختلافی وجود داشت باز هم موضوع در کمیسیون مشترک مطرح و بررسی می‌شود.
وی افزود: نکته دیگری که در کلیات متن مطرح است این است که دوره شش ماهه اول این گام در صورت توافق طرفین قابل تمدید است. از سوی دیگر طرفین در کلیات عنوان کردند که فضای سازنده را در طول مذاکرات حفظ خواهم کرد.
وزیر امور خارجه اضافه کرد: شفاف سازی مواضع از دیگر بخش‌های توافق‌نامه ژنو است که اقدام ایران در این بخش تضمین صلح آمیز باقی‌ماند صلح آمیز هسته‌ای و دوم عدم پیگیری صلاح هسته‌ای است. پیشنهاد اولیه ما این بود که صراحتا به فتوای مقام معظم رهبری در خصوص حرام بودن استفاده از تسهیلات هسته‌ای اشاره شود و در متن از لفظ حرام بودن استفاده از صلاح هسته‌ای اشاره شده است.
وی افزود: 20 درصدی که ما توافق کردیم تبدیل به اکسید کردیم و اینکه چرا امروز فقط 200 کیلو رسیده‌ایم برای این است که ما مدام 20 درصدها را تبدیل به اکسید کرده‌ایم و ما به ازا نگرفته‌ایم.
ظریف همچنین با اشاره به بازدیدهای بازرسان آژانس هسته‌ای خاطرنشان کرد: در حال حاضر هفته‌ای دو یا سه بار از نیروگاه‌هایی مثل نیروگاه نطنز بازدید می‌شود. ما در قراردادمان این اقدامات شفافیت‌ساز را نوشته‌ایم که بعدا چیزی به آنها اضافه نشود.
وزیر امور خارجه با اشاره به امتیازات ایران در مذاکرات اذعان داشت: پس از مذاکرات آنها چند تعلیق تحریم دارند که اولین مورد آن تعلیق تحریم‌های اتحادیه اروپا و آمریکا بر بیمه نفتی ایران است. تا پیش از این پالایشگاهی که نفت را تصفیه می‌کند بیمه نمی‌شد اما روز گذشته شنیدم که ممنوعیت بیمه برداشته شده و در این راستا یکی از تعلیق تحریم‌ها رقم خورده است.
وی افزود: تعلیق تحریم‌های اتحادیه اروپا و آمریکا بر صادرات پتروشیمی و خدمات مرتبط از دیگر امتیازاتی است که ایران در مذاکرات گرفته است. این مسئله چیزی است که در 5+6 ماه 6 میلیارد دلار برای دولت و بخش خصوصی دارد که یک میلیارد آن دولتی و 5 میلیارد سهم بخش خصوصی است.
ظریف ادامه داد: در این راستا بخش خدمات مرتبط مهم است چرا که برای اینکه پول به ایران برسد دیگر لازم نیست 8 تا 30 درصد سهم دلالی پرداخت شود و در این راه نکته مهم این است که راه‌های دلالی بسته شده است.
وی با اشاره به امتیاز دیگر ایران در مذاکرات خاطرنشان کرد: تعلیق تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا بر طلا و فلزات و خدمات مرتبط از دیگر امتیازات مذاکرات است. این تحریم‌ها تماما غیرقانونی و نامشروع است. لذا اینکه می‌گوییم تحریم‌ها را بردارند به این معنا نیست که ما تحریم‌ها را قبول داریم و این مسائل را به صورت علنی به آنها گفتیم.
وزیر امور خارجه افزود: بنده به صورت واضح و علنی در مقابل آنها ایستادم و گفتم ارجاع پرونده به شورای امنیت و تحریم‌ها غیرقانونی است ونظام جمهوری اسلامی ایران به هیچ وجه تحریم‌ها را قبول ندارد.
ظریف با بیان اینکه تعلیق تحریم‌های آمریک بر صنعت خودرو و عرضه و نصب خدمات هواپیمایی ایران نیز ایجاد شده است، ادامه داد: درباره اینکه از آزاد شدن دارایی‌های ایران سؤال می‌شود، باید بگویم بنده هیچ جا نگفته‌ام که دارایی ایران آزاد می‌شود. چیزی که ما گفتیم بازگشت بدون محدودیت قسمت قابل توجهی از فروش نفت ایران از طریق حساب رسمی بانک مرکزی است. ما توافق کردیم که مذاکرات یک سال ادامه پیدا کند و پس از آن وارد گام نهایی شویم. تاکید ما این بود که زمان گام نهایی به صورت دقیق مشخص شود که حالا بر سر آن دعوای اساسی داریم.
وی افزود: در گام نهایی طرف مقابل قبول کرده که تمام تحریم‌ها علیه ایران برداشته شود و دسترسی به منابع مالی غنی‌سازی و همکاری هسته‌ای با ایران آزاد شود. در نتیجه اینکه در پایان گام نهایی وضعیت ایران مثل استرالیا، ژاپن و آلمان خواهد شد.
وزیر امور خارجه با اشاره به تعهدات ایران در مقابل مذاکرات بیان داشت: در مقابل امتیازاتی که گرفته‌ایم پذیرفته‌ایم که از این پس به قطعنامه‌ها بپردازیم اما این به آن معنا نیست که قطعامه‌ها را پذیرفته‌ایم.
ظریف همچنین با اشاره به وضعیت رآکتور آب سنگین اراک خاطرنشان کرد: ما در مذاکرات درباره آب سنگین اراک قولی ندادیم و گفته‌ایم رآکتور آب سنگین اراک در اختیار دولت نیست و مجلس باید در این راستا تصمیم‌گیری کند.
وی در ادامه تاکید کرد: نتیجه گزارشات ما در نهایت به صورت یک جدول جمع‌آوری شده است که در آن مشخص شده که ما چه به دست آورده‌ایم و 1+5 چه چیز به دست آورده است. در نهایت این مجموعه متوازنی است که منافع کشور را حفظ می‌کند و بدخواهان نظام را به نعره‌کشی واداشته است. ما با چشم باز با توجه و دقت به کارمان ادامه خواهیم داد و مطمئنا رسیدن به نتایج مثبت و امتیازات ویژه از آن ایران است.
وزیر امور خارجه همچنین با اشاره به ناراحتی دشمنان نظام از موفقیت ایران در مذاکرات هسته‌ای گفت: سبک است که بگویم بزرگترین قدرت دنیا در تماس خود با نمایندگان ایران در ساعت 2 شب با چه لحنی صحبت می‌کرد و در مقابل دشمنان ایران اقدام جمهوری اسلامی تا همین ساعات به تلاش خود ادامه دادند تا ایران به موفقیت نرسد.
به گزارش فارس، ظریف با تشکر از حمایت‌های رهبر معظم انقلاب از نمایندگان مذاکره کننده ایران گفت: مثل همیشه از حمایت‌های مقام معظم رهبری نهایت تشکر را دارم چرا که رهبر معظم انقلاب در این مدت نمایندگان ایران را به صورت مداوم مورد تفقد خود قرار دادند.
وی در پایان تاکید کرد: در پیشگاه ملت و نمایندگان ملت برای ناتوانی و کم توانی و هر چه که بوده عذرخواهی می‌کنیم و امیدواریم این کار ما در جایگاه یک اقدام در پیشگاه خداوند مورد قبول قرار بگیرد.
انتهای پیام/
