حزب اتحاد دموكراتيك (PYD) با اين هدف كه ساختار سياسي دموكراتيكي براي اداره محلي مناطق كردنشين سوريه پايه‌ريزي كند در سپتامبر 2003 تأسيس شد. بر اين اساس، در كنفرانس سوم حزب در سال 2007 طرحي با عنوان «پروژه خودگرداني دموكراتيك در غرب كردستان» به عنوان تنها راه حل مسئله كردهاي اين منطقه ذكر شد و در كنفرانس سال 2010 نيز با اظهار اين مسئله كه طرح خودگرداني متفاوت از خودمختاري است، مورد تأكيد قرار گرفت.
بنابر اين طبيعي بود كه با آغاز حوادث سوريه در سال 2011، اتحاد دموكراتيك نقش فعالي در مناطق كردنشين به عهده بگيرد. درگيري‌هاي نظامي داخل سوريه فرصتي شد تا با از بين رفتن كنترل دولت مركزي، رهبران اين حزب شرايط را براي جامه عمل پوشاندن به اهدافشان در كنفرانش‌هاي خود مهيا ببينند. در اين راستا PYD ضمن تشكيل نيروهاي دفاع از خلق به عنوان شاخه نظامي اين حزب، تلاش براي تأمين امنيت و مايحتاج ضروري مردم شمال سوريه و مبارزه و جلوگيري از استيلاي گروه‌هاي سلفي بر اين منطقه، اعتماد و اطمينان مردم را به خود جلب كرد. در اين شرايط اعلام خودمختاري موقتي در شهر سركاني در ماه آگوست سال جاري سنگ بناي آغاز روند خودمختاري كنوني شمال سوريه شد.
در اين فضا اقدامات مقامات اتحاد دموكراتيك در راستاي تدوين قانون اساسي و انتخابات مبتني بر احترام به ساير قوميت‌هاي اين منطقه مانند آشوري‌ها، تركمن‌ها و اعراب با وجود اعتراضات رئيس اقليم كردستان عراق، تركيه و اظهار نگراني ايالات متحده باعث شده است تا پروسه آغاز شده برگشت‌ناپذير و متوقف نشدني گردد.
تجربه موفق اقليم كردستان عراق در حفظ امنيت، آرامش و تأمين رفاه رو به توسعه اقتصادي، اجتماعي و سياسي براي مردمان اين منطقه باعث شد تا حزب اتحاد دموكراتيك سوريه در عزم خود براي اعلان خودمختاري مصمم باشد. هرچند كه آنها به خوبي از واكنش‌هاي تركيه آگاه هستند. اين در حالي است كه دمشق به دليل درگيري با گروه‌هاي وهابي تروريست و ارتش آزاد در ساير مناطق سوريه، توان چنداني براي پاسخگويي به اين اقدام نخواهد داشت.
احتمال مي‌رود اعلام اين وضعيت در روزهاي نزديك به تشكيل نشست ژنو2 از سوي رهبران PYD در راستاي دستيابي به وزن سياسي قدرتمند كردها در مذاكرات و نتيجه حاصله بوده باشد. زيرا هنوز كشور و گروه‌هايي كه قرار است در اين جلسه حضور يابند بر شيوه شركت كردهاي سوري به توافق نرسيده‌اند. در اين زمينه امريكا اعلام كرده كه كردها در قالب ائتلاف مخالفين در نشست حاضر شوند. بدين ترتيب شكل‌گيري يك ساختار سياسي خودمختار باعث مي‌گردد تمامي طرف‌هاي ژنو2 به حضور مستقل كردها متقاعد شوند به گونه‌اي كه ديگر نمي‌توان از عدم شركت هيئتي متشكل از احزاب كردي صرف نظر كرد. در اين اوضاع پيش‌بيني مي‌شود مذاكرات آتي ژنو2 كه در آن قدرت‌هاي دخيل و گروه‌هايي در تلاشند تا راه‌حل توافق شده‌اي براي بحران سوريه بيابند، با هر سمت و سويي پايان پذيرد، وجود منطقه خودگردان كردستان سوريه و اداره اين مناطق به شكل فدراليسم را فرض مسلم بدانند.
از طرفي رهبران PYD به خوبي مي‌دانند آنكارا موجوديت سياسي كردهاي سوريه را نخواهد پذيرفت. موضع‌گيري‌اي كه از ابتداي شروع بحران سوريه به كرات اعلام شد. از اين رو انتظار مي‌رود تركيه مرزهايش را به روي هرگونه نقل و انتقال كالا و تجهيزات به كردستان سوريه ببندد. همچنين بارزاني رهبر اقليم كردستان از اين اقدام PYD انتقاد كرد و آن را نوعي ضربه به اهداف و آينده كردهاي سوريه خواند. در اين شرايط اتحاد دموكراتيك براي اداره شمال سوريه بايد بتواند نظر دمشق و اربيل را نسبت به اهداف و نيات خود همراه سازد تا بتواند صادرات و واردات لازم را به انجام برساند. البته نبايد فراموش كرد كه بارزاني رهبر اقليم كردستان عراق اعلام خودمختاري توسط PYD را نوعي ضربه به آينده كردهاي سوريه دانسته و از اين اقدام انتقاد كرده است اما به نظر نمي‌رسد نوع اختلافات كردستان عراق و PYD به دليل اشتراكات بسياري كه با يكديگر دارند، از جنس تفاوت آرا با دولت تركيه باشد. به بيان ديگر، برخلاف آنچه رسانه‌ها به خصوص تحليلگران ترك اعلام مي‌كنند، اين تفاوت ديدگاه ماندگار نخواهد بود. در واقع مي‌توان اختلاف كردهاي عراق و سوريه را بيشتر نوعي اختلافات درون گروهي دانست، به خصوص كه اقليم كردستان در رابطه با اعلام خودمختاري موقتي سركاني توسط اتحاد دموكراتيك مخالفتي ابراز نكرد. بر اين اساس PYD مي‌تواند با نشان دادن قابليت‌هاي ساختار سياسي برنامه‌ريزي شده توسط اين حزب براي كردهاي سوري، تنش روابط را از بين ببرد و اين مسئله زمينه‌اي براي توسعه و پيشرفت شمال سوريه خواهد شد. از طرفي راضي كردن دولت مركزي به نظر چندان سخت نمي‌آيد زيرا منابع نفتي و كشاورزي برگ برنده كردستان سوريه است. منطقه نفتي رميلان كه يكي از مهم‌ترين منابع نفتي اين كشور محسوب مي‌شود در مناطق كردنشين قرار دارد. ميدان نفتي‌اي كه با كركوك عراق قابل مقايسه است و تا قبل از شروع بحران‌ها روزانه 166 هزار بشكه توليد داشته است. طبق آمار، سوريه 5/2 ميليارد بشكه ذخاير نفتي دارد. گفتني است تا سال 2010 نفت يك چهارم صادرات اين كشور را تشكيل مي‌داد و در نتيجه يكي منابع مهم بودجه حكومت مركزي به شمار مي‌آيد. ضمن آنكه شمال سوريه به تنهايي 45 درصد محصولات كشاورزي كشور را توليد مي‌كند. بر اين مبنا، به نظر مي‌رسد رهبران PYD چنين پيش‌بيني كرده‌اند كه با توجه به نقش مؤثر كردستان در اقتصاد اين كشور، براي استفاده از درآمدهاي حاصله از نفت، گاز و محصولات كشاورزي هر دولتي كه بر سر كار باشد، مجبور خواهد بود به رابطه با اين منطقه و در مقابل پذيرش اداره آن تن دهد. ضمن آنكه شركت‌هاي نفتي بسياري حاضر به سرمايه‌گذاري در شمال سوريه خواهند بود.
