پس از سخنراني حسن روحاني و باراك اوباما، نيمه شب جمعه (به وقت تهران) نوبت جلسه وزراي خارجي ايران و 1+5 ميرسد. اين اولين ديدار تيمهاي مذاكره كننده ايران و 1+5 در سطح وزراي خارجه است.
به گزارش «جوان»، روساي جمهور ايران و امريكا در مجمع عمومي سازمان ملل سخنراني كردند؛ سخناني كه به نوعي در موضوع هستهاي ايران با هم مشترك بود. امريكا و فرانسه روز سهشنبه از پيشنهادهاي ديپلماتيك اخير رئيسجمهور ايران استقبال كردند و وعده دادند كه به ديپلماسي فرصت دهند و خواستار گامهاي محكم جمهوري اسلامي ايران شدند. در حالي كه «باراك اوباما» رئيسجمهور امريكا حين سخنراني خود در مجمع عمومي سازمان ملل گفت كه «مسير ديپلماتيك» با ايران بايد محك بخورد، اعلام كرد كه سخنان آشتيجويانه ايران هم بايد با اقدامات شفاف و قابل تأييد باشد. اوباما تصريح كرد كه به «جان كري» وزير خارجه امريكا مأموريت داده است يك آغاز احتمالي ديپلماتيك جديد با تهران را دنبال كند. فرانسوا اولاند رئيسجمهور فرانسه هم با ابراز اميدواري براي «گفت وگوي مستقيم و صريح با ايران» گفت: تهران بايد در خصوص موضوع هستهاي «اقداماتي ملموس» انجام دهد.
پيش از سفر حسن روحاني، رئيسجمهور ايران به نيويورك براي شركت در نشست مجمع عمومي سازمان ملل، گمانهزنيها درباره احتمال ديدار روحاني با اوباما رئيسجمهور امريكا بالا گرفته بود، ولي مقامات دولت امريكا ديروز گفتند كه اگرچه طرف امريكايي پيشنهاد ديدار را داد، هيئت ايراني اين پيشنهاد را رد كرد و گفت كه انجام اين كار در حال حاضر «بسيار پيچيده» است.
ديدار ظريف با وزراي خارجه 1+5
پس از سخنراني حسن روحاني و باراك اوباما، امروز ساعت چهار عصر به وقت نيويورك نوبت روز پنجشنبه وزراي خارجه ايران و 1+5 ميرسد. اين اولين ديدار تيمهاي مذاكره كننده ايران و 1+5 در سطح وزراي خارجه است و البته سطرح بالاترين تماس تهران با واشنگتن از اول انقلاب تا كنون.
بيشك حضور در مجمع عمومي سازمان ملل و همزماني آن با دوره دولت جديد و ديپلماسي جديد ايران در اين مسئله بيتاثير نبوده و بايد منتظر بود و ديد كه ديپلماسي دو طرف در مراحل بعدي هم براي مذاكرات همين سطح را تعيين ميكند يا نه.
به نظر ميرسد در شرايط فعلي و با تعريف رويكردهاي جديد از سوي دو طرف، عينا تمام تغييرات در رويكردها و پيشنهادها در نيويورك اعمال نشود. به بيان ديگر، اگرچه غرب اعلام ميكند كه گفتوگوها سازنده است اما در مرحله اول صحبتي از پيشنهاد جديد نيست و تيم غربي تصميم دارد با همان پيشنهاد آلماتي به مذاكرات بيايد. شايد ديپلماسي ايران در دورهاي بعدي غرب را مجبور به ارائه پيشنهادهاي جديد كند.
منابع غربي از جمله شبكه تلويزيوني سي ان ان و خبرگزاري رويترز به طور همزمان روز سه شنبه از قول يك مقام بلندپايه در وزارت خارجه امريكا كه مايل نبوده نامش فاش شود، اعلام كردند كه در جلسه روز پنج شنبه ظريف با وزراي خارجه 1+5 كه جان كري هم در آن حضور خواهد داشت، امريكا ميخواهد جديت ايران را آزمايش كند. اين مقام امريكايي در جمع خبرنگاران گفته است: «فرصت ديدار با وزير امور خارجه ايران، حس جدي بودن مذاكرات را به وزراي ما خواهد داد و اينكه آيا آنها پيشنهادهاي جديد ملموسي ارائه ميدهند يا خير». وي ادامه داده است كه امريكا به دنبال پاسخ رسمي ايران به پيشنهادي است كه گروه 1+5 ماه فوريه (در آلمان) به تهران ارائه كرد.
از طرف ديگر، غربيها هميشه در مذاكرات هستهاي با ايران منتظر نتيجه مذاكرات ايران و آژانس بينالمللي انرژي اتمي بودهاند. اين بار نيز به همين منوال خواهد بود و مطمئناً غربيها منتظر نتيجه مذاكرات ايران و آژانس هستند.
با اين حال در تهران انتظارها اين است كه جناح غربي 1+5 با پيشنهادهاي جديتري وارد مذاكرات شود، موضوعي كه در سخنان وزير خارجه ايران نيز ديده ميشود.
وزير امور خارجه كشورمان در ديدار با همتاي آلماني خود گفت: ما آماده مذاكرات مستقيم و جدي هستيم و چنانچه اين اراده جدي در طرف مقابل نيز باشد، حصول يك راهحل در چارچوب مذاكراتي هدفمند و با يك جدول زماني مشخص ممكن است. ظريف همچنين در حاشيه نشست مجمع عمومي سازمان ملل با ويليام هيگ وزير خارجه انگليس ديدار كرد. او در گفتوگو با ايرنا گفت: ديدار اول ديدار خوبي بود. هم درباره روابط دو جانبه و هم ضرورت آغاز يك روند. در اين ديدار براي عاديسازي روابط بهصورت مرحلهاي توافق كرديم.
چشم چپ صهيونيستها به توافق احتمالي هستهاي ايران و امريكا
هنوز هيچ توافقي شكل نگرفته، اما صداي نگراني و ناراحتي صهيونيستها درآمده است.
بنيامين نتانياهو، نخستوزير رژيم اسرائيل در بيانيهاي كه فورا پس از سخنراني رئيسجمهور ايران منتشر كرد، ضمن ابراز خشم از سخنان رئيسجمهور ايران در مجمع عمومي سازمان ملل، سخنراني حسن روحاني را «كنايهآميز» و سرشار از «رياكاري» خوانده است.
پايگاه نهچندان مستند صهيونيستي «دبكا» نيز با اشاره به رايزنيهاي انجام شده در طول دو ماه گذشته، مدعي شد تهران و واشنگتن بر سر چهار موضوع در مذاكرات هستهاي به توافق رسيدهاند. به ادعاي دبكا، در دو ماه گذشته رايزنيهايي بين تهران و واشنگتن در جريان بوده و اين رايزنيها نهايتاً به چهار توافق منجر شده است. اول اينكه توان هستهاي ايران در سطح فعلي آن حفظ ميشود. ايران پيشتر توانسته حق غنيسازي و نگهداري اورانيوم غنيشده (از جمله با غناي 20درصد) در خاك خود را به دست آورد. دوم اينكه تهران محدوديت تعداد سانتريفيوژهاي فعال در سايت نطنز را ميپذيرد. هنوز در مورد تعداد دقيق اين سانتريفيوژها تصميمي اتخاذ نشده است. تعداد سانتريفيوژهايي كه ميتوانند غنيسازي تا 5 درصد را انجام دهند، هنوز محل بحث دو طرف است. هنوز محدوديتي براي تعداد سانتريفيوژهايي كه غنيسازي سطح پايين را انجام ميدهند، تعيين نشده است. مذاكرات در اين مورد هنوز به نتيجه نهايي نرسيده، چراكه واشنگتن خواستار اعمال محدوديت بر فعاليت سانتريفيوژهاي پيشرفته نوع IR1 و IR2 بوده، اما تهران با اين امر مخالف است. سوم اينكه ايران پروتكل الحاقي پيمان منع گسترش تسليحات هستهاي را امضا ميكند. امضاي پروتكل الحاقي به بازرسان آژانس بينالمللي انرژي اتمي اجازه بازرسيهاي سرزده از سايتهاي هستهاي اعلامشده ايران را ميدهد. اين امر همچنين به آژانس بينالمللي انرژي اتمي اجازه خواهد داد تا دوربينهاي خود را نه فقط در محلهاي نگهداري اورانيوم غنيشده، بلكه در سالنهاي غنيسازي نيز نصب كنند و چهارم اينكه امريكا و اتحاديه اروپا به صورت تدريجي تمام تحريمها عليه ايران را لغو ميكنند.