جوان آنلاین: تعلل وزارت صمت در اجرای قانون واردات خودرو صدای رئیس مجلس را درآورد. بهانه تخصیصنیافتن ارز از سوی وزارت صمت، با افشای اختصاص بیش از ۳۱ میلیارد دلار ارز در ۹ ماه گذشته به این وزارتخانه نقش بر آب شد. نتیجه این کارشکنیها که ریشه در نفوذ مویرگی مافیای خودرو دارد، بههمریختگی بازار خودرو، کاهش عرضه از سوی خودروسازان و افزایش قیمتها در ماههای پایانی سال است. بر اساس مصوبه دولت، سقف منابع ارزی مورد نیاز برای واردات خودرو حداکثر یکمیلیارد یورو است. حقیقتاً این رقم در مقابل ارز دریافتی این وزارتخانه، رقم بسیار ناچیزی است که به نفع ذینفعان از تخصیص آن خودداری شده است. آیا وزارتخانهای که در ۹ ماه گذشته در اجرای قانون تخلف کرده است، میتواند در ضربالاجل سهماهه مجلس بازار خودرو را اصلاح کند؟
سیل انتقادات خودرویی با افزایش قیمت خودرو در بازار و عرضه اندک خودروسازان به سمت وزارت صمت روانه شده است. وزیر جدید از خرداد ماه با وعده واردات و تولید خودروهای برقی، حواس افکار عمومی را از پیگیری دلایل عدمواردات خودرو پرت کرد. همزمان خودروسازان با چراغ سبز شورای رقابت و این وزارتخانه قیمت خودرو را در دو مرحله افزایش دادند و قیمت کارخانهای خودروها را به بازار نزدیک کردند. این اقدامات موجب رکود بازار در فصل پاییز شد، اما با آغاز فصل زمستان و نزدیکی به ماههای پایان سال (که همیشه بازار خودرو با افزایش تقاضا مواجه میشود)، موج گرانی قیمتها به راه افتاد. در این مدت هرازگاهی چند مدل از خودروهای وارداتی در سامانه یکپارچه عرضه و با قیمت نجومی به متقاضیان تحویل میشد، هرچند هنوز آمار دقیقی از تعداد خودروهایی که تحویل مشتریان شده، اعلام نشده و وزارت صمت صرفاً به ارائه آمار نصفنیمه از خودروهای مانده در گمرک یا ترخیصشده بسنده کرده است.
بر اساس تازهترین گزارش گمرک ایران، آمار واردات قطعی انواع خودروی سواری در ۹ماهه سال جاری، ۴ هزارو ۳۸۶ دستگاه و به ارزش ۸۶میلیونو۴۷۸هزار دلار بوده، این در حالی است که در ۹ماهه سال گذشته تعداد ۲۴۷دستگاه خودروی سواری به ارزش ۷میلیونو۵۱۳هزار دلار وارد کشور شده بود. با وجود این آمار، وزارت صمت در مورد خودروهایی که فرایند ترخیص تا شمارهگذاری را طی کردهاند، توضیحاتی مطرح نمیکند تا تکلیف خودروهای عرضه شده مشخص شود. به گفته رئیس سازمان توسعه تجارت که عملکرد وی مورد انتقاد دغدغهمندان حوزه تجارت است، در حال حاضر ۴ هزارو ۵۰۰ خودرو از گمرک ترخیص و حدود نیمی از این خودروها ترخیص و اصطلاحاً پلاک شده است. هنوز مشخص نیست چرا شرکتها و حتی وزارت صنعت در این رابطه شفافسازی نمیکنند که چه تعداد خودرو به دست مردم رسیده است و اینکه چرا شرکتها تمایلی به تحویل خودروها به مردم ندارند؟
احضار وزیر صمت به مجلس
بعد از اظهارات ۲۰روز قبل رئیس سازمان برنامهوبودجه مبنی بر اینکه برای حفظ منابع ارزی در سال گذشته خودرویی وارد نشود، مجلس دو بار وزیر صمت را به مجلس احضار کرد. عباس علیآبادی اولین دعوت را پاسخ نداد، اما روز گذشته در صحن علنی مجلس حاضر شد. برخلاف تصور وزارت صمت، جلسه روز گذشته مجلس با افشای میزان دقیق تخصیص ارز در ۹ ماهه امسال به این وزارتخانه آغاز شد و در نهایت با اتمام حجت رئیس مجلس و ضربالاجل سهماهه برای اصلاح بازار خودرو به پایان رسید. به عبارتی بهانهجوییهای این وزارتخانه در عدمتخصیص ارز از سوی بانک مرکزی برای واردات خودروی صفر و کارکرده با اظهارات فرزین، رئیس کل بانک مرکزی برملا شد.
تخصیص ۳۱ میلیارد دلار از ابتدای سال به صمت
به گزارش تسنیم، محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی در جلسه علنی دیروز مجلس شورای اسلامی در خصوص تخصیص ارز به وزارت صمت و واردات خودرو اظهار داشت: از ابتدای سال تا پنجم دی ماه۱۴۰۲ به وزارت صمت ۳۱میلیاردو۴۰۲میلیون دلار ارز اختصاص داده شده که نسبت به سال گذشته ۵درصد افزایش پیدا کرده است. وی با اشاره به اینکه نقدی که از بانک مرکزی میشد این بود که به رغم عدمافزایش صادرات به واردات ارز بیشتری داده شده است که از آن دفاع کردند تا تولید دچار مشکل نشود، ادامه داد: به خودرو و قطعات آن از ابتدای سال جاری تاکنون ۵میلیاردو۴۱۶میلیون دلار ارز اختصاص دادهایم که ۸درصد نسبت به سال گذشته افزایش پیدا کرده است.
رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه آقای علیآبادی توافق کرده یک میلیارد دلار ارز در مورد واردات دریافت کند که هفته گذشته حدود ۲۰۰میلیون دلار ارز فقط بابت این کار دریافت کرده است، گفت: بابت خودروی برقی و با خودرویی که باید از مناطق آزاد وارد شود، توافق کردیم، ما بر اساس منابع، ارز تخصیص میدهیم.
وی ادامه داد: شما به من میگویید که باید بر اساس منابع ارزی کشور ارز تخصیص دهید که اعلام کردم برای جلوگیری از ایجاد مشکل در حوزه تولید از منابع ارزی آزادشده نیز ارز اختصاص میدهیم.
فرزین عنوان کرد: به وزارت صمت ابتدای سال اعلام کردیم سهمیه ارزی آنها ۵/۲۹ میلیارد دلار است که اعلام کردند با این میزان ارز کشور دچار مشکل میشود، اکنون که سال جاری به اتمام نرسیده است، تاکنون ۳۱میلیاردو۴۰۲میلیون دلار ارز دریافت کردهاند و بعد از این نیز تا ۴۲میلیارد دلار توافق صورت گرفته است. ما در بانک مرکزی تلاشمان این است که تمام ارز مورد نیاز را بر اساس نیاز وزارت صمت تأمین کنند، وزارت صمت نیازهای خود را تشخیص میدهد.
اتمام حجت رئیس مجلس برای تخصیص ارز واردات خودرو
وزیر صمت در جلسه علنی در پاسخ به سوالات یکی از نمایندگان مجلس در خصوص تعلل در واردات خودرو پاسخ داد و آماری از میزان واردات نیز ارائه کرد. عباس علیآبادی با اشاره به واردات خودرو از برندهای سوزوکی، تویوتا، کیا، هوندا و خودروهای چینی گفت: تعداد ۹۳هزارو۳۴۳عدد خودرو ثبت سفارش شده است، تعداد خودروهای واردشده ۹هزارو۱۷۶عدد، تعداد خودروهای در حال حمل ۱۰هزارو۱۷۶عدد، تعداد خودروهای عرضهشده به افراد ثبتنامی ۸هزارو۲۲۰عدد و تعداد خودروهای پلاکشده حدود ۴هزارعدد است.
در ادامه جلسه محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس پس از بررسی سوال از وزیر صمت در خصوص واردات خودرو خطاب به وزیر صمت گفت: دوستانمان در بانک مرکزی میفرمایند سهم ارز مربوط به واردات خودرو را در اختیار صنایع قرار دادیم که اولویتبندی با جنابعالی است. وی با اشاره به صحبتهای نماینده مرودشت در خصوص مهلت سه ماهه به وزارت صمت برای پیگیری موضوع واردات خودرو خطاب به وزیر صمت افزود: انشاءالله تا عید این موضوع را پیگیری کنید تا حلوفصل شود. نمایندگان سهماه به شما مهلت میدهند بازار خودرو را اصلاح کنید. قالیباف تأکید کرد: این نکته را شفاف بگویم که تخصیص ارز برای واردات خودرو بر اساس لایحه دولت و تصویب مجلس و همچنین تصویب مجمع تشخیص مصلحت نظام، تبدیل به قانون شده است، بنابراین قطعاً جلسه دیگری در صحن برای این موضوع تکرار نمیکنیم، مگر اینکه به صورت جدی از مسیر قانونی واگذاری ارز به واردات خودرو را پیگیری کنیم.