عباس عراقچي با فاصله زماني از تيم مذاكره كننده ايراني به تهران بر ميگردد. سرگئي لاوروف وزير خارجه روسيه ميگويد 95 درصد توافق بين ايران و 1+5 انجام شده و وزير خارجه آلمان هم تأكيد ميكند كه هيچ موقع ايران و 1+5 اين قدر به توافق نزديك نبودهاند.
يك مقام امريكايي ميگويد توافق هستهاي ميتواند راه را براي از سرگيري روابط تهران- واشنگتن باز كند. همه اينها نشانههايي از اين هستند كه تفاهمهاي به دست آمده در نيويورك فراتر از آن چيزي است كه مقامهاي ايراني و امريكايي در مواضع رسمي خود ابراز ميكنند.
به گزارش جوان، اين حس فزاينده در بين ناظراني كه از نزديك مذاكرات هستهاي ايران و 1+5 را دنبال ميكنند وجود دارد كه تيمهاي مذاكره كننده ايراني و امريكايي بخشهايي از تفاهمهاي به دست آمده در نيويوك را از افكار عمومي در تهران و واشنگتن پنهان ميكنند. يك مقام امريكايي جمعه شب بلافاصله بعد از تمام شدن مذاكرات سه جانبه ظريف- كري –اشتون، به جمع خبرنگاران امريكايي در نيويورك رفته و توضيحاتي مبسوط از مذاكرات ارائه كرده كه سايت وزارت خارجه امريكا بدون اشاره به نام او، همه اين گفت و گو را منتشر كرده است. بيشتر كساني كه از نزديك ناظر مذاكرات هستند، ميتوانند حدس بزنند كه اين مقام مصاحبه كننده، وندي شرمن معاون وزير خارجه امريكا است، به خصوص كه او در قسمتي از اين گفت و گو ميگويد كه تازه از مذاكرات برگشته است.
با اين حال، چيزي كه بيش از همه در گفت وگوي او با خبرنگاران خودنمايي ميكند اين است كه اين مقام امريكايي هيچ جمله يا حتي كلمه آزار دهنده و تحريك كنندهاي به زبان نميآورد و براي اولين بار به صراحت ميگويد كه در صورت توافق جامع و متعهد ماندن ايران به تعهدات خود« تحريمها در وهله اول به حالت تعليق درخواهد آمد و سرانجام ملغي خواهد شد.» يك مقام بلند پايه امريكايي ديگر نيز ديروز براي اولين بار گفت كه «توافق هستهاي با ايران ميتواند راه را براي از سرگيري روابط ميان تهران - واشنگتن باز كند.» فيليپ گوردون، هماهنگكننده امور خاورميانه در كاخ سفيد در سخنرانياش در شوراي ملي ايران و امريكا، گفته كه يك توافق هستهاي ميتواند پروسهاي جديد ايجاد كند كه به برقراري روابط ميان ايران و امريكا منجر شود. هماهنگكننده امور خاورميانه در كاخ سفيد گفته كه آخرين دور مذاكرات هستهاي كه هفته گذشته در نيويورك برگزار شده به پيشرفتهايي رسيده است.
تاآنجايي كه اطلاع دارم... هنوز جزئياتي از اينكه در نيويورك چه گذشته و طي 10 روز در چه سطوحي مذاكرات انجام شده، منتشر نشده ولي از لابهلاي سخنان مقامهاي ايران و امريكا ميتوان حدس زد كه مذاكرات نيويورك، يك ماراتن مذاكراتي تمام عيار براي دستيابي به توافق هستهاي بوده است. مقام امريكايي كه بلافاصله بعد از مذاكرات با خبرنگاران صحبت كرده و سايت وزارت خارجه امريكا سخنان او را منتشر كرده در توصيف ماراتن نيويورك ميگويد: «واقعاً بحثها در اين هفته و ظرف چند روز گذشته بسيار فشرده بوده و در همه فرمتها صورت گرفته است. ديدارهاي دو جانبه و سه جانبه بسياري از سران كشورها با روحاني رئيسجمهور و برخي ديدارها به صورت دوجانبه با ظريف وزير امور خارجه ايران صورت گرفت. مذاكرات متناوب و چند ساعته و بسيارفني ميان كارشناسان صورت گرفته است و همه ما اين را ميدانيم.»
خبرنگاري در پايان گفت وگو از او ميپرسد: « آيا ديدار مخفيانهاي بين روحاني وكسي از طرف شما يا ما انجام شد؟ (خنده) البته ميدانم برنامهاي در كار نبوده است.» مقام امريكايي با اين جمله به او پاسخ ميدهد: « تا آنجا كه اطلاع دارم خير.» نفر دوم تيم مذاكره كننده ايراني هم كه با فاصله از زماني قابل توجه از نيويورك برمي گردد، برخلاف تأكيدي كه در پايان مذاكرات درباره وجود اختلافات «كلان» و «اساسي» داشت، در گفت و گويي جداگانه با خبرگزاري چيني كيودو، گفته كه به رغم وجود اختلافات بر سر مسائل اصلي دور بعدي مذاكرات هستهاي ايران و گروه 1+5 در كمتر از دو هفته ديگر در يك شهر اروپايي برگزار خواهد شد.
سيد عباس عراقچي، ميگويد كه ما توانستيم در يك فضاي سازنده به دركي به مراتب بهتر برسيم اما اختلافات بر سر مسائل اصلي هنوز به قوت خود باقي است. عضو ارشد تيم مذاكره كننده هستهاي همچنين معتقد است كه برخي از ايدههاي مطرح شده در نشست نيويورك اميدوار كننده هستند اما هيچ يك از آنها نتوانستند در خصوص مسائل كليدي مورد اختلاف يك درك مشترك به ما بدهند. از اين رو نتوانستيم به پيشرفتي ملموس در مذاكرات اخير برسيم. عراقچي هشدار داده كه اگر قرار باشد توافقي حاصل شود بهتر است كه آن را اكنون انجام دهيم؛ تمديد مذاكرات سخت و بياستفاده خواهد بود.
ديگران هم حساس شدهانددرباره اينكه مذاكرات 10روزه نيويورك بخشهاي ناگفتهاي دارد، هنوز اجماع نظر گسترده شكل نگرفته ولي به نظر ميرسد در حالي كه مقامهاي امريكايي ميگويند قرار شده كه جمع بندي تفاهمات به دست آمده به پايتختها برده شود، در كنگره امريكا نيز اين احساس فزاينده وجود دارد كه تفاهماتي در پشت پرده به دست آمده و طرفها آن را از افكار عمومي مخفي ميكنند. به گزارش واشنگتن پست، ليندسي گراهام نماينده جمهوري خواه كنگره امريكا گفته كه معتقد است توافق هستهاي ايران، بزرگترين اشتباهي است كه دولت اوباما آن را روي ميز خود دارد.
گراهام معتقد است كه دولت اوباما به دليل در پيش بودن انتخابات كنگره، به شدت براي توافق با ايران دست و پا ميزند. به خاطر همين گراهام يك بار ديگر در حال مطرح كردن اين بحث است كه كنگره امريكا بايد دولت اوباما را موظف كند كه هرگونه توافق را به تصويب كنگره برساند: « اگر توافق خوبي با ايران انجام شود، من نيز به آن رأي خواهم داد. يك توافق خوب توانايي ايران براي فرار هستهاي را از بين ميبرد» گراهام البته گفته كه نميخواهد در كارهاي اجرايي دولت اوباما دخالت كند و منظور او اين است كه محصول نهايي دولت اوباما(توافق با ايران) به رأي كنگره گذاشته شود. نشانههاي ورود مخفيانه دو طرف به مرحله حساس مذاكرات را ميتوان از واكنش اسرائيليها احساس كرد.
در حالي كه اويگدور ليبرمن وزيرخارجه تندرو نتانياهو همچنان تأكيد دارد كه به نتيجه مذاكرات هستهاي با ايران خوشبين نيست، روزنامه هاآرتص در گزارشي اين سؤال را مطرح كرده كه آيا اوباما در حال كنار گذاشتن تعهداتي است كه داده بود؟جروزلم پست نوشته كه تل آويو از نرمش در قبال ايران نگران است و اريك شاون خبرنگار فاكس نيوز نيز پيش بيني كرده كه نتانياهو در سخنراني خود در مجمع عمومي سازمان ملل هشدار خود درباره برنامه هستهاي ايران را تكرار خواهد كرد.