اگر قرار باشد در مورد سپاه استان‌ها حرفي به ميان بيايد بي‌شك سپاه امام رضا (ع) خراسان رضوي را بايد جزو برترين‌ها قلمداد كرد. مجموعه‌اي كه به خاطر قرار گرفتن در اين استان مرزي و به خصوص وجود مرقد مطهري ثامن الحجج(ع) در شهر مقدس مشهد همواره بار مسئوليت ويژه‌اي را بر روش خود احساس مي‌كند. به همين بهانه و بعد از گذشت حدود 15 ماه از حضور سردار يعقوب علي نظري در اتاق فرماندهي سپاه امام رضا (ع) به سراغ ايشان رفتيم تا در گفت‌وگويي مبسوط از برنامه‌هاي جاري و اختصاصي سردار نظري و مجموعه تحت امرش براي استاني كه چه از نظر استراتژيك و چه فرهنگي و اجتماعي و سياسي از اهميت خاصي برخوردار است مطلع شويم.
استان
خراسان رضوي و به صورت خاص شهر مقدس مشهد از جمله مناطق بسيار ويژه ايران به شمار
مي‌آيند. با اين شرايط شما برنامه‌هايتان
را چطور تعريف مي‌كنيد كه پاسخگوي نيازهاي حداكثري در استان باشد؟
نقش ما در مقياس استاني در خراسان رضوي، همان نقش سپاه در
كليت كشور است، يعني مأموريتي كه در رابطه با انقلاب اسلامي بر عهده دارد.
درست است كه روي كاغذ ما در يك جغرافيا تعريف مي‌شويم اما
انقلاب اسلامي در محدوده جغرافيا نمي‌گنجد. لذا ما هم
در اين جغرافيا در ارتباط با انقلاب اسلامي فعاليت داريم و بديهي است معتقديم هر
كاري كه در اين منطقه انجام دهيم تأثيراتش را در كليت انقلاب خواهد گذاشت.
تأثيراتي که بنا به فرمايش مقام معظم رهبري هم در رابطه با
رشد و بالندگي و تعالي انقلاب اسلامي و پيش برندگي آن باشد و هم در مسير حفظ
دستاوردهاي انقلاب اسلامي.
البته اين يك حقيقت است كه خراسان رضوي متفاوت از ساير استان‌هاست و
امام رضا (ع) هم نه فقط متعلق به تمام كشور كه به ارادتمندانش در تمام نقاط دنيا
تعلق دارد.
بنابراين حالا ما در جايي هستيم كه هم بايد كار انقلاب را
انجام دهيم و هم متكي بر حضور يك شخصيت معصوم به نام امام رضا (ع) فعاليت‌هايمان
انعكاس جهاني داشته باشد. پس در كلامي ساده‌تر بايد گفت حضور
در خراسان رضوي براي ما هم ظرفيت معنوي ايجاد كرده و هم مسئوليتي بر دوشمان قرار
داده كه خدمتگزار خاص اين امام همام و زائرانش در يك جغرافياي انساني باشيم. جغرافيايي
كه نبايد به صورت رسمي و سياسي مورد ارزيابي قرار گيرد.
با
توجه به دغدغه‌هاي رهبري در حوزه‌هاي مختلف و
نامگذاري سال‌ها از طرف ايشان، به صورت خاص بفرماييد اولويت‌هايتان
در برنامه‌ريزي‌ها چيست؟
مجموعه سپاه امام رضا(ع) به خاطر ضروريات كشوري، شرايط خاص حاكم
بر حوزه اقتصاد و تحريمي كه ايران درگير آن است، همچنين در راستاي اجرايي شدن
منويات مقام معظم رهبري و با تأكيدات معظم له بر اقدام و عمل به عنوان يك شعار،
وظايف خاصي را تعريف کرده و در دستور كار خود قرار داده است.
البته فعاليت‌هاي ما تابعي از سياست‌هاي كلي
سپاه و بسيج است كه برنامه‌ريزي مي‌شود، اما به صورت مشخص در بخش‌هاي مختلف
وظايفي داريم كه يكي از مهم‌ترين آنها در حوزه مصرف تعريف مي‌شود.
معتقديم موضوع «مصرف» آنقدر مهم است كه مي‌تواند
تكليف بخش توليد را هم مشخص كند.
بنابراين اگر مصرف درست مديريت شود، توليد هم به دنبال آن به
حركت درمي‌آيد.
از طرف ديگر دومقوله در بحث مصرف حائز اهميت است. يكي مصرف
بهينه در همه زمينه‌ها و دوم توجه به توليد داخلي. حالا اگر مي‌خواهيم به
نتيجه مطلوب برسيم بايد در رابطه با هر دوي اينها فرهنگسازي شود كه از نظر ما،
خانواده نقطه كانوني فرهنگ مصرف در جامعه به شمار مي‌آيد.
اگر خانواده بتواند يك فرهنگ منطبق بر مصرف بهينه و درست و
مبتني بر كالاهاي داخلي را در همه نيازمندي‌هاي خودش حاكم
كند، مسئله حل مي‌شود.
يعني
شما شروع و پايان تمام كارها و حلال مشكلات جامعه را خانواده مي‌دانيد؟
خانواده در نظام اعتقادي ما به عنوان كوچك‌ترين واحد
اجتماعي نقش بسيار اساسي و ويژه‌اي بر عهده دارد كه تمام مباحث اجتماعي و اقتصادي و فرهنگي
را دربر مي‌گيرد. البته ما نيز در اين زمينه وظيفه فرهنگسازي را
به وسيله بسيج جامعه زنان در خراسان رضوي پيگيري مي‌كنيم. در
همين رابطه و از آنجايي كه مديريت در خانه برعهده خانم خانواده است قرار شده تا در
بعد انرژي و مصرف آب و برق و گاز با يك برنامه سه ماهه آموزش‌هاي ويژه‌اي به
هموطنان داده شود.
بعد از
خانواده فكر مي‌كنيد كدام عرصه بايد جزو اولويت‌ها
قرار گيرد تا بتواند كمك مؤثري به رفع مشكلات و ساماندهي وضع موجود كند؟
از نظر ما موضوع بعدي در رابطه با كشاورزي است كه حضرت
امام(ره) در اين رابطه فرمودند: «محور استقلال كشور كشاورزي است.» بنابراين اگر
بتوانيم در رابطه با محصولات كشاورزي خودكفا شويم و صنعت را هم حول محور كشاورزي مديريت
كنيم فوق‌العاده اثر‌بخش خواهد بود.
نكته حائز اهميت اين است كه كشاورزي در ايران طبيعتاً بايد
بر مبناي اقليم‌هاي مختلف صورت گيرد و همچنين بتوانيم برداشت در واحد سطح را
با محصولات محوري افزايش دهيم.
اين كار خيلي مهم و در عين حال راحت است. زيرا در يك نقطه مي‌بينيم يك
كشاورز چندين برابر كشاورز ديگر محصول برداشت مي‌كند.
عملكرد اين كشاورز در كنار اطلاعات كارشناسان نتيجه بسيار مطلوبي در پي خواهد
داشت.
به همين خاطر به همت بچه‌هاي بسيج
مهندسين كشاورزي و با آموزش و توجيه و استفاده از امكانات روز، تحت عنوان همياران
كشاورزي اين مهم پيگيري مي‌شود.
در بحث
اقتصاد مقاومتي توجه به كارگاه‌ها و به تبع آن ايجاد اشتغال جزو دغدغه‌هاي
مقام معظم رهبري به شمار مي‌آيد. آيا سپاه امام رضا (ع) در اين‌باره
هم برنامه و فعاليت‌هايي دارد؟
ايجاد اشتغال در روستاها، كمك به افرادي است كه براي
كارآفريني اعلام آمادگي مي‌كنند و راه‌اندازي كارگاه‌هاي توليدي كوچك از جمله بخش‌هايي است
كه توانمند‌سازي آنها جزو اهداف ماست.
يعني افرادي كه علاقه‌مندند و اعلام
آمادگي مي‌كنند را تحت آموزش قرار داده و سپس با پرداخت تسهيلاتي به
آنها، به ايجاد شغل‌هاي پايدار مي‌پردازيم تا بتوانند كارگاه كوچكي راه‌اندازي
كنند. اين كارها در حوزه كاري بسيج سازندگي و اقتصاد مقاومتي تعريف شده است.
علاوه بر آن با توجه به اينكه احياي دهستان‌ها در
برنامه قرارگاه پيشرفت و آباداني كل كشور قرار دارد، امسال شش دهستان هم سهم ماست
كه به عنوان دهستان آباد به آنها ورود پيدا خواهيم كرد تا برنامه‌هايمان را
در جهت بازسازي و ايجاد اشتغال در آنها پياده كنيم.
همچنين عارضه‌يابي كارخانجات و كارگاه‌هاي تعطيل
و نيمه تعطيل و كمك به آنها براي راه‌اندازي دوباره،
يكي از محورهاي كاري در حوزه اقتصاد مقاومتي است كه بسيج مهندسين صنعت آن را دنبال
مي‌كند.
در مجموع، ما رويكردها را معين و زمينه‌ها را
مهيا مي‌كنيم و از كارهايي كه به اشتغالزايي منتهي شود حمايت مي‌كنيم.
كساني كه در كارگاه‌هاي پرورش دام و
طيور كار مي‌كنند يا فعالان در گلخانه‌ها و
پرورش‌دهندگان قارچ و به خصوص صنايع كوچك از تسهيلات سپاه استفاده
مي‌كنند.
يعني
سپاه از صفر تا صد كارها در كنار كارآفرينان است؟
در جاهايي كه سپاه با بودجه خودش سرمايه‌گذاري
كرده حتماً از همان ابتدا تا ماه‌ها بعد از به نتيجه رسيدن كارها در كنار فعالان عرصه‌هاي مختلف
قرار دارد.
ابتدا اعلام مي‌كنيم چه كساني
آمادگي دارند تا براي خودشان و اطرافيان ايجاد شغل و درآمدزايي كنند.
سپس افراد علاقه‌مند به بخش‌هاي فني
حرفهاي معرفي مي‌شوند و آموزش مي‌بينند. بعد
تسهيلاتي در اختيارشان قرار مي‌گيرد و حتي اگر نياز به تجهيزات داشته باشند هم برايشان مهيا
مي‌شود. مثل توليد جوجه كه نياز به دستگاه دارد.
بعد از راه‌اندازي كارگاه از زمان توليد تا به نتيجه رسيدن محصولات،
كارشناسان در كنار آنها هستند و در نهايت در زمينه فروش هم كمك‌هاي خوبي
ارائه مي‌شود.
در مركز مشاوره و سايتي كه در همين زمينه راه‌اندازي
شده سعي شده است خريدار و توليد‌كننده را در نقطه‌اي به هم وصل
كنند. توليد‌كننده و كارآفرين هرگز به حال خود رها نمي‌شود تا طي
چند سال جان بگيرد و خود را در بازار پيدا كند.
در
زمينه علمي چطور؟
توليد علم و ايجاد شركت‌هاي دانش
بنيان يكي ديگر از محورهاي كاري ماست.
در اين زمينه شركت‌هاي بيروني به بچه‌هاي علمي
و پژوهشي سپاه متصل مي‌شوند تا از پروژه‌ها و طرح‌هاي موجود
استفاده كنند.
حالا
ما وارد سال 2017 شده‌ايم و قرار است در سال جاري ميلادي شهر مشهد به عنوان پايتخت
فرهنگي جهان اسلام معرفي شود. شما چه برنامه‌هايي
براي اين رويداد بزرگ بين‌المللي داريد؟
به طور طبيعي مشهد يك پايتخت معنوي است. پايتخت معنوي
مسلمانان ايران اسلامي و ارادتمندان امام رضا(ع) در كل جهان. اما آنچه ما در سال
2017 برعهده داريم به عنوان بخشي كوچك در يك جمع بزرگ است. البته هنوز به صورت
مشخص كارها تقسيم نشده تا به ما بگويند در زمينه مسائل اجرايي چه مسئوليتي را
رسماً بر عهده داريم. ولي به صورت طبيعي همه كارهاي فرهنگي كه در سطح مشهد انجام
مي‌شود، به نوعي با سپاه در ارتباط است. مثلاً مسائل امنيتي به‌صورت عادي
بر عهده سپاه است.
از نظر
خودتان سپاه چه پتانسيل‌هايي دارد كه مي‌تواند در مشاركت
با ديگر سازمان‌ها و نهادها به پيشبرد اهداف كلي استان كمك كند؟
اگر بخواهيم اين موضوع را مورد بررسي قرار دهيم بايد به حوزه
بسيج وارد شويم. حالا اگر منظور توانمندي‌هاي بسيج باشد، مي‌توان گفت
بسيج همان آحاد مردم است و تمام حوزه‌ها را دربرميگيرد.
در حوزه طراحي و معماري مي‌شود از
فكر و نظر آنها استفاده كرد. در مباحث محيط‌سازي هم مي‌توان
نمادها و المان‌هايي را تعريف كرد كه بسيجيان حرفهاي زيادي
در اين رابطه براي گفتن دارند.
در موضوع توليدات هنري، فيلم، تئاتر و سرود هم كه بسيج
هنرمندان، از توانمندي‌هاي زيادي برخوردار است.
با توجه به ظرفيتي كه بسيج دارد، مدعي هستيم هيچ موضوعي نيست
كه قابليت اجرايي در اين بستر را نداشته باشد. منتها بستگي دارد كه مسئولان مربوطه
چه تصميماتي گرفته‌اند و چه وظايفي براي بسيج تعريف شده است.
سپاه و بسيج خانواده بزرگي
است كه وقتي كاري را شروع مي‌كند عملاً تمام جامعه را
دربرميگيرد. حالا كه زير‌مجموعه شما نزديك به نيمي از جامعه را
دربرميگيرد، آيا برنامه‌هايي داريد كه در بحث اقتصاد مقاومتي
بخواهيد به صورت ابلاغي آنها را پيش ببريد؟
سپاه تصدي‌گري نمي‌كند بلكه سياستگذاري مي‌كند و خط
و ربط را نشان مي‌دهد.
پرسنل ما در خارج از سازمان يك شهروند به شمار مي‌آيند و ما
حق نداريم به آنها دستور بدهيم. بنابراين بايد با فرهنگسازي قانع شوند و كاري را
انجام دهند.
اما در درون سازمان خريد هر نوع جنس خارجي كه مشابه داخلي
داشته باشد ممنوع است كه اين مسئله به تمام رده‌ها ابلاغ
شده و بايد رعايت كنند.
در حوزه ارائه محصولات هم در فروشگاه‌هايي كه
زير نظر ما هستند، ابلاغ شده تا جنس خارجي به هيچ عنوان عرضه نشود و حتماً فروش
محصولات داخلي مد نظر باشد.
سردار!
مي‌خواهيم گريزي به سياست و شرايط حال حاضر كشور بزنيم. اوضاع
را بعد از اجرايي شدن توافق برجام چطور ارزيابي مي‌كنيد؟
با توجه به بيانات مقام معظم رهبري، ما چيزي به عنوان واژه
سياست را جداي از ديانت نمي‌دانيم.
بر مبناي نظريه امام(ره) نيز اسلام را اساساً اسلام سياسي مي‌دانيم.
اسلام به ابعاد فردي ختم نمي‌شود و در
بعد اجتماعي، يكي از ابعادش حكومت است.
البته اعتقاد داريم در زمينه اقتصادي هم تمام راه‌ها بايد
به تعالي انسان‌ها ختم شود وگرنه آن اقتصاد باطل است. يعني اگر بتوانيم در
بستر فعاليت‌هاي اقتصادي و معيشتي كاري كنيم كه انسان‌ها متعالي
شوند، آن وقت توانسته‌ايم كاري كنيم.
حوزه فرهنگ و هنر و انديشه هم كه جاي خود دارد و بايد اين
عرصه‌ها هم ختم به ارتقاي انسان‌ها و
تعالي‌بخشي جامعه شود.
با اين تفاسير در حوزه سياست، زماني به اهداف و جايگاه اصلي
خود مي‌رسيم كه سياستمان عين ديانت باشد. پس حالا متوجه مي‌شويم وقتي
حضرت آقا حتي رفتار امريكا را ارزيابي مي‌كنند مبتني بر
مباني ديني و اعتقادي است.
در اعتقاد و دين و قرآن آمده كه دشمن كيست و چيست همچنين
ظالم كيست و چيست. بر اساس اين مؤلفه مي‌توانيم پيش برويم
و دشمن‌مان را بشناسيم كه در اين راه به امريكا مي‌رسيم.
وقتي به امريكا به عنوان مصداق ظلم و استكبار رسيديم، حالا
قرآن مي‌فرمايد در ارتباط با اين ظالم چگونه برخورد كنيم. يعني هم
تعيين مصداقمان بر اساس دين و قرآن است و هم نحوه برخورد و تعاملمان.
بنابراين امروز نظرمان اين است كه در حوزه‌هايي كه
مستقيماً انقلاب اسلامي با جبهه كفر به سركردگي امريكا درگير است، به خاطر همين
اعتقادات ديني، ابتكار عمل در بسيار ي از حوزه‌ها در
اختيار انقلاب اسلامي است. مخصوصا در مسئله برون‌مرزي مثل
عراق، سوريه، لبنان و يمن كه خبرهاي خوشي هم مي‌شنويم.
امروز در حوزه‌هاي امنيتي و نظامي دشمن هيچ چيزي براي ارائه كردن ندارد و
كاملاً انقلاب اسلامي است كه صحنه را مديريت مي‌كند.
كاملاً مشهود است كه دشمن در موضع انفعال قرار گرفته است.
با اين حال، در مباحث تقابل نرم، مسئله فرق مي‌كند. يعني
وقتي از سياست صحبت مي‌كنيم مقوله‌اي متشكل از مسائل امنيتي، نظامي، فرهنگي و اقتصادي را در بر
مي‌گيرد.
پس زماني كه با امريكا وارد گفت‌وگو مي‌شويم
مؤلفه‌هاي زيادي وجود دارد.
در حوزه اقتصاد تحريم هستيم، در حوزه فرهنگي تحت تهاجم قرار
گرفته‌ايم و اين دو آنقدر مهم هستند كه مقام معظم رهبري بارها و
بارها به آنها اشاره كرده و بياناتي داشته‌اند.
اقتصاد چون با معيشت سرو كار دارد و خيلي زود زندگي مردم را
تحت تأثير قرار مي‌دهد از اهميت ويژه‌اي برخوردار است.
پس شايد در مذاكرات سياسي، اقتصاد زياد به چشم نخورد اما نمي‌توان نسبت
به آن بي‌تفاوت بود.
شما
معتقديد تحريم‌ها موجب بروز مشكل در كشور شده است؟
وقتي مقام معظم رهبري از اقتصاد مقاومتي صحبت مي‌كنند
منظور اتكا به ظرفيت‌هاي داخلي است. به همين خاطر ما معتقديم تأثير تحريم‌ها در
ايجاد مشكل در اقتصاد كشور بيش از 35 درصد نبوده است. يعني 65 درصد مشكلات اقتصادي
كشور قابل حل است زيرا مشكلات از نوع مديريت هستند. اشكال در برنامه‌ريزي‌هاست، نه
اينكه تحت تحريم اين اتفاقات افتاده باشد.
در
زمينه مباحث فرهنگي هم همين عقيده را داريد؟
در موضوع فرهنگي هم ما از طرف دشمن مورد تهاجم قرار گرفته‌ايم اما
دشمن قدرت نرم‌افزاري ندارد. آنها در جبهه فرهنگ قدرت سخت‌افزاري
دارند و رسانه‌هاي زيادي در اختيارشان است.
برگ برنده دشمن در حوزه فرهنگي قدرت رسانه‌اي آنهاست
ولي عقبه فكري آنها خيلي ضعيف است.
بر عكس ما در اين جنگ با اينكه قدرت سخت‌افزاريمان
ضعيف است اما قدرت نرم‌افزاري قوي‌اي داريم كه همان فكر و انديشه و اعتقادات و معنويت است.
بنابراين بايد به سمتي برويم تا قدرت سخت‌افزاريمان
را افزايش دهيم، كاري كه خيلي سخت نيست.
پس در اقتصاد بايد ظرفيت‌هاي داخل
را فعال كنيم تا ابتكار عمل را در اختيار بگيريم و در حوزه فرهنگ هم قدرت سخت‌افزاري و
رسانه‌اي را ارتقا ببخشيم.
سردار!
بعد از برجام چنين وانمود شد كه فرجي در كارها خواهد شد، اما با بدقولي‌هايي
كه از طرف غربي‌ها صورت گرفت واقعيت استكبار يك‌بار
ديگر مشخص شد. فكر مي‌كنيد الان چه سياستي بايد پياده شود تا برخي مسئولان متوجه
شوند كه نمي‌توان به بيرون از مرزها دل بست؟
نظام اسلامي ماهيتش اعتقاد و دين است. بايد بر اساس مباني
اعتقادي و ديني و منويات انقلاب اسلامي مملكت اداره شود.
در همين راستا پشتوانه كار هم مردم هستند. در واقع اين
منويات و اعتقادات مسير را نشان مي‌دهد و در مورد نيروي محركه هم بايد به مردم و حضور آنها در
صحنه اعتماد كرد.
انقلاب اسلامي براي
مردم است و بدون آنها اصلاً موضوعيت پيدا نمي‌كند.
انقلاب و اسلام ناب متعلق به مردم است. براي سعادت دنيا و آخرت كه ارتباطي دوطرفه
دارند. بنابراين اگر مسئولان فقط به همين يك مسئله توجه و به آن عمل كنند، كافي
است. ما مباني كم نداريم و اين مباني است كه مي‌گويد در
اين حوزه رفتارمان با دشمن چطور باشد. بايد ديد برجام نتيجه يك توافق بر اساس چه
مبنا و ديد‌گاهي است.
آيا اين توافق بر اساس مباني انقلاب و اسلام و اعتقادات ديني
شكل گرفته؟ مطمئن باشيد اگر به اين صورت شكل مي‌گرفت
مشكلي نداشتيم. ولي چون اين مهم در آن رعايت نشده در برخي جاها دچار چالش شده‌ايم. همان
چيزي كه رهبر انقلاب بارها به آن اشاره فرمودند.
وقتي مباني ديني مي‌گويند هرگز به
دشمن اعتماد نكن، بايد قرارداد را به نحوي روي كاغذ مي‌آورديم كه
به هيچ عنوان جنبه اعتمادي نداشته باشد بلكه قطعي باشد. ضمانت برجام بايد در متن
برجام مي‌آمد نه جاي ديگر. وقتي حضرت آقا مي‌فرمايند:
از ابتدا گفتم به اينها اعتماد نكنيد در اصل اين جمله ترجمه آياتي از قرآن است.
معضل
ديگري كه در حال حاضر گريبان جوانان را چسبيده بحث شبكه‌هاي
اجتماعي در دنياي مجازي است. يك روز «وايبر» آمد و بعد از آن شبكه‌هاي
ديگر پشت سر هم تا به تلگرام رسيد. شبكه‌اي كه اين فرصت را
به وجود آورده تا يك نفر بتواند براي خودش يك خبرگزاري ايجاد كند و با چند صدهزار
نفر عضو و با كمترين نظارت‌ها هر خبر و عكس و فيلمي را در جامعه منتشر كند. شما اين
مبحث را چطور ارزيابي مي‌كنيد؟ چه بايد كرد در برابر اين هجمه‌ها؟
معتقدم نبايد از شبكه‌هاي اجتماعي
ترسيد. هر چيزي يك ضد دارد. حالا اگر مورد تهاجم قرار مي‌گيريم يا
حواسمان نيست يا نتوانسته‌ايم ضد آن را پيدا كنيم.
لازم نيست در برابر ناو هواپيمابر امريكا ما هم ناو
هواپيمابر بسازيم، بايد قايق موتوري بسازيم.
در مقابل اسرائيل اين موشك‌ها بودند
كه حرف براي گفتن داشتند.
در جبهه، تانك‌ها در مقابل آرپيجي آسيب‌پذير است.
نبايد فكر كنيم كه هر چيزي را بايد از جنس خودش پاسخ بدهيم بلكه بايد ضد آن را
بيابيم. زماني كه مي‌گوييم شبكه‌هاي اجتماعي بر روي جوانان اثر مي‌گذارد به
اين معني است كه مباني اعتقادي ما دچار ضعف شده است.
فضاي مجازي را بايد مثل يك ميدان جنگ تصور كنيم و هيچ وقت آن
را رها نكنيم. دشمن مي‌خواهد از مجاز به واقعيت برسد. آنها فضاي واقعي را در اختيار
ندارند و در صددند از اين طريق راه نفوذشان را باز كنند. آنها مي‌خواهند از
طريق مجاز وارد واقعيت شوند زيرا اگر شبكه‌ها در فضاي مجازي
باقي بمانند كه ارزشي ندارند.
نكته مهم مسئله اينجاست كه نقطه قوت دشمن در مجاز است و به دنبال
ورود به واقعيت است، ولي ما در واقعيت قرار داريم و نمي‌توانيم
فضاي مجازي را اشغال كنيم. راه ما بسيار آسان‌تر از كار
آنهاست. واقعيت مسجد است، منبر، مناسبت، اربعين، صفر، اعتكاف و اعتقادات ديني كه
دشمن ندارد.
بايد از ابزارهايمان به درستي استفاده كنيم و قاطعانه وارد
دنياي مجازي شويم.
استان
خراسان رضوي و به صورت خاص شهر مقدس مشهد از جمله مناطق بسيار ويژه ايران به شمار
مي‌آيند. با اين شرايط شما برنامه‌هايتان
را چطور تعريف مي‌كنيد كه پاسخگوي نيازهاي حداكثري در استان باشد؟
نقش ما در مقياس استاني در خراسان رضوي، همان نقش سپاه در
كليت كشور است، يعني مأموريتي كه در رابطه با انقلاب اسلامي بر عهده دارد.
درست است كه روي كاغذ ما در يك جغرافيا تعريف مي‌شويم اما
انقلاب اسلامي در محدوده جغرافيا نمي‌گنجد. لذا ما هم
در اين جغرافيا در ارتباط با انقلاب اسلامي فعاليت داريم و بديهي است معتقديم هر
كاري كه در اين منطقه انجام دهيم تأثيراتش را در كليت انقلاب خواهد گذاشت.
تأثيراتي که بنا به فرمايش مقام معظم رهبري هم در رابطه با
رشد و بالندگي و تعالي انقلاب اسلامي و پيش برندگي آن باشد و هم در مسير حفظ
دستاوردهاي انقلاب اسلامي.
البته اين يك حقيقت است كه خراسان رضوي متفاوت از ساير استان‌هاست و
امام رضا (ع) هم نه فقط متعلق به تمام كشور كه به ارادتمندانش در تمام نقاط دنيا
تعلق دارد.
بنابراين حالا ما در جايي هستيم كه هم بايد كار انقلاب را
انجام دهيم و هم متكي بر حضور يك شخصيت معصوم به نام امام رضا (ع) فعاليت‌هايمان
انعكاس جهاني داشته باشد. پس در كلامي ساده‌تر بايد گفت حضور
در خراسان رضوي براي ما هم ظرفيت معنوي ايجاد كرده و هم مسئوليتي بر دوشمان قرار
داده كه خدمتگزار خاص اين امام همام و زائرانش در يك جغرافياي انساني باشيم.
جغرافيايي كه نبايد به صورت رسمي و سياسي مورد ارزيابي قرار گيرد.
با
توجه به دغدغه‌هاي رهبري در حوزه‌هاي مختلف و
نامگذاري سال‌ها از طرف ايشان، به صورت خاص بفرماييد اولويت‌هايتان
در برنامه‌ريزي‌ها چيست؟
مجموعه سپاه امام رضا(ع) به خاطر ضروريات كشوري، شرايط خاص
حاكم بر حوزه اقتصاد و تحريمي كه ايران درگير آن است، همچنين در راستاي اجرايي شدن
منويات مقام معظم رهبري و با تأكيدات معظم له بر اقدام و عمل به عنوان يك شعار،
وظايف خاصي را تعريف کرده و در دستور كار خود قرار داده است.
البته فعاليت‌هاي ما تابعي از سياست‌هاي كلي
سپاه و بسيج است كه برنامه‌ريزي مي‌شود، اما به صورت مشخص در بخش‌هاي مختلف
وظايفي داريم كه يكي از مهم‌ترين آنها در حوزه مصرف تعريف مي‌شود.
معتقديم موضوع «مصرف» آنقدر مهم است كه مي‌تواند
تكليف بخش توليد را هم مشخص كند.
بنابراين اگر مصرف درست مديريت شود، توليد هم به دنبال آن به
حركت درمي‌آيد.
از طرف ديگر دومقوله در بحث مصرف حائز اهميت است. يكي مصرف
بهينه در همه زمينه‌ها و دوم توجه به توليد داخلي. حالا اگر مي‌خواهيم به
نتيجه مطلوب برسيم بايد در رابطه با هر دوي اينها فرهنگسازي شود كه از نظر ما،
خانواده نقطه كانوني فرهنگ مصرف در جامعه به شمار مي‌آيد.
اگر خانواده بتواند يك فرهنگ منطبق بر مصرف بهينه و درست و
مبتني بر كالاهاي داخلي را در همه نيازمندي‌هاي خودش حاكم
كند، مسئله حل مي‌شود.
يعني
شما شروع و پايان تمام كارها و حلال مشكلات جامعه را خانواده مي‌دانيد؟
خانواده در نظام اعتقادي ما به عنوان كوچك‌ترين واحد
اجتماعي نقش بسيار اساسي و ويژه‌اي بر عهده دارد كه تمام مباحث اجتماعي و اقتصادي و فرهنگي
را دربر مي‌گيرد. البته ما نيز در اين زمينه وظيفه فرهنگسازي را
به وسيله بسيج جامعه زنان در خراسان رضوي پيگيري مي‌كنيم. در
همين رابطه و از آنجايي كه مديريت در خانه برعهده خانم خانواده است قرار شده تا در
بعد انرژي و مصرف آب و برق و گاز با يك برنامه سه ماهه آموزش‌هاي ويژه‌اي به
هموطنان داده شود.
بعد از
خانواده فكر مي‌كنيد كدام عرصه بايد جزو اولويت‌ها
قرار گيرد تا بتواند كمك مؤثري به رفع مشكلات و ساماندهي وضع موجود كند؟
از نظر ما موضوع بعدي در رابطه با كشاورزي است كه حضرت
امام(ره) در اين رابطه فرمودند: «محور استقلال كشور كشاورزي است.» بنابراين اگر
بتوانيم در رابطه با محصولات كشاورزي خودكفا شويم و صنعت را هم حول محور كشاورزي
مديريت كنيم فوق‌العاده اثر‌بخش خواهد بود.
نكته حائز اهميت اين است كه كشاورزي در ايران طبيعتاً بايد
بر مبناي اقليم‌هاي مختلف صورت گيرد و همچنين بتوانيم برداشت در واحد سطح را
با محصولات محوري افزايش دهيم.
اين كار خيلي مهم و در عين حال راحت است. زيرا در يك نقطه مي‌بينيم يك
كشاورز چندين برابر كشاورز ديگر محصول برداشت مي‌كند.
عملكرد اين كشاورز در كنار اطلاعات كارشناسان نتيجه بسيار مطلوبي در پي خواهد
داشت.
به همين خاطر به همت بچه‌هاي بسيج
مهندسين كشاورزي و با آموزش و توجيه و استفاده از امكانات روز، تحت عنوان همياران
كشاورزي اين مهم پيگيري مي‌شود.
در بحث
اقتصاد مقاومتي توجه به كارگاه‌ها و به تبع آن ايجاد اشتغال جزو دغدغه‌هاي
مقام معظم رهبري به شمار مي‌آيد. آيا سپاه امام رضا (ع) در اين‌باره
هم برنامه و فعاليت‌هايي دارد؟
ايجاد اشتغال در روستاها، كمك به افرادي است كه براي كارآفريني
اعلام آمادگي مي‌كنند و راه‌اندازي كارگاه‌هاي توليدي كوچك از جمله بخش‌هايي است
كه توانمند‌سازي آنها جزو اهداف ماست.
يعني افرادي كه علاقه‌مندند و اعلام
آمادگي مي‌كنند را تحت آموزش قرار داده و سپس با پرداخت تسهيلاتي به
آنها، به ايجاد شغل‌هاي پايدار مي‌پردازيم تا بتوانند كارگاه كوچكي راه‌اندازي
كنند. اين كارها در حوزه كاري بسيج سازندگي و اقتصاد مقاومتي تعريف شده است.
علاوه بر آن با توجه به اينكه احياي دهستان‌ها در
برنامه قرارگاه پيشرفت و آباداني كل كشور قرار دارد، امسال شش دهستان هم سهم ماست
كه به عنوان دهستان آباد به آنها ورود پيدا خواهيم كرد تا برنامه‌هايمان را
در جهت بازسازي و ايجاد اشتغال در آنها پياده كنيم.
همچنين عارضه‌يابي كارخانجات و كارگاه‌هاي تعطيل
و نيمه تعطيل و كمك به آنها براي راه‌اندازي دوباره،
يكي از محورهاي كاري در حوزه اقتصاد مقاومتي است كه بسيج مهندسين صنعت آن را دنبال
مي‌كند.
در مجموع، ما رويكردها را معين و زمينه‌ها را
مهيا مي‌كنيم و از كارهايي كه به اشتغالزايي منتهي شود حمايت مي‌كنيم.
كساني كه در كارگاه‌هاي پرورش دام و
طيور كار مي‌كنند يا فعالان در گلخانه‌ها و
پرورش‌دهندگان قارچ و به خصوص صنايع كوچك از تسهيلات سپاه استفاده
مي‌كنند.
يعني
سپاه از صفر تا صد كارها در كنار كارآفرينان است؟
در جاهايي كه سپاه با بودجه خودش سرمايه‌گذاري
كرده حتماً از همان ابتدا تا ماه‌ها بعد از به نتيجه رسيدن كارها در كنار فعالان عرصه‌هاي مختلف
قرار دارد.
ابتدا اعلام مي‌كنيم چه كساني
آمادگي دارند تا براي خودشان و اطرافيان ايجاد شغل و درآمدزايي كنند.
سپس افراد علاقه‌مند به بخش‌هاي فني
حرفهاي معرفي مي‌شوند و آموزش مي‌بينند. بعد
تسهيلاتي در اختيارشان قرار مي‌گيرد و حتي اگر نياز به تجهيزات داشته باشند هم برايشان مهيا
مي‌شود. مثل توليد جوجه كه نياز به دستگاه دارد.
بعد از راه‌اندازي كارگاه از زمان توليد تا به نتيجه رسيدن محصولات،
كارشناسان در كنار آنها هستند و در نهايت در زمينه فروش هم كمك‌هاي خوبي
ارائه مي‌شود.
در مركز مشاوره و سايتي كه در همين زمينه راه‌اندازي
شده سعي شده است خريدار و توليد‌كننده را در نقطه‌اي به هم وصل
كنند. توليد‌كننده و كارآفرين هرگز به حال خود رها نمي‌شود تا طي
چند سال جان بگيرد و خود را در بازار پيدا كند.
در
زمينه علمي چطور؟
توليد علم و ايجاد شركت‌هاي دانش
بنيان يكي ديگر از محورهاي كاري ماست.
در اين زمينه شركت‌هاي بيروني به بچه‌هاي علمي
و پژوهشي سپاه متصل مي‌شوند تا از پروژه‌ها و طرح‌هاي موجود
استفاده كنند.
حالا
ما وارد سال 2017 شده‌ايم و قرار است در سال جاري ميلادي شهر مشهد به عنوان پايتخت
فرهنگي جهان اسلام معرفي شود. شما چه برنامه‌هايي
براي اين رويداد بزرگ بين‌المللي داريد؟
به طور طبيعي مشهد يك پايتخت معنوي است. پايتخت معنوي
مسلمانان ايران اسلامي و ارادتمندان امام رضا(ع) در كل جهان. اما آنچه ما در سال
2017 برعهده داريم به عنوان بخشي كوچك در يك جمع بزرگ است. البته هنوز به صورت
مشخص كارها تقسيم نشده تا به ما بگويند در زمينه مسائل اجرايي چه مسئوليتي را
رسماً بر عهده داريم. ولي به صورت طبيعي همه كارهاي فرهنگي كه در سطح مشهد انجام
مي‌شود، به نوعي با سپاه در ارتباط است. مثلاً مسائل امنيتي به‌صورت عادي
بر عهده سپاه است.
از نظر
خودتان سپاه چه پتانسيل‌هايي دارد كه مي‌تواند در مشاركت
با ديگر سازمان‌ها و نهادها به پيشبرد اهداف كلي استان كمك كند؟
اگر بخواهيم اين موضوع را مورد بررسي قرار دهيم بايد به حوزه
بسيج وارد شويم. حالا اگر منظور توانمندي‌هاي بسيج باشد، مي‌توان گفت
بسيج همان آحاد مردم است و تمام حوزه‌ها را دربرميگيرد.
در حوزه طراحي و معماري مي‌شود از
فكر و نظر آنها استفاده كرد. در مباحث محيط‌سازي هم مي‌توان
نمادها و المان‌هايي را تعريف كرد كه بسيجيان حرفهاي زيادي
در اين رابطه براي گفتن دارند.
در موضوع توليدات هنري، فيلم، تئاتر و سرود هم كه بسيج
هنرمندان، از توانمندي‌هاي زيادي برخوردار است.
با توجه به ظرفيتي كه بسيج دارد، مدعي هستيم هيچ موضوعي نيست
كه قابليت اجرايي در اين بستر را نداشته باشد. منتها بستگي دارد كه مسئولان مربوطه
چه تصميماتي گرفته‌اند و چه وظايفي براي بسيج تعريف شده است.
سپاه و بسيج خانواده بزرگي
است كه وقتي كاري را شروع مي‌كند عملاً تمام جامعه را
دربرميگيرد. حالا كه زير‌مجموعه شما نزديك به نيمي از جامعه را
دربرميگيرد، آيا برنامه‌هايي داريد كه در بحث اقتصاد مقاومتي
بخواهيد به صورت ابلاغي آنها را پيش ببريد؟
سپاه تصدي‌گري نمي‌كند بلكه سياستگذاري مي‌كند و خط
و ربط را نشان مي‌دهد.
پرسنل ما در خارج از سازمان يك شهروند به شمار مي‌آيند و ما
حق نداريم به آنها دستور بدهيم. بنابراين بايد با فرهنگسازي قانع شوند و كاري را
انجام دهند.
اما در درون سازمان خريد هر نوع جنس خارجي كه مشابه داخلي
داشته باشد ممنوع است كه اين مسئله به تمام رده‌ها ابلاغ
شده و بايد رعايت كنند.
در حوزه ارائه محصولات هم در فروشگاه‌هايي كه
زير نظر ما هستند، ابلاغ شده تا جنس خارجي به هيچ عنوان عرضه نشود و حتماً فروش
محصولات داخلي مد نظر باشد.
سردار!
مي‌خواهيم گريزي به سياست و شرايط حال حاضر كشور بزنيم. اوضاع
را بعد از اجرايي شدن توافق برجام چطور ارزيابي مي‌كنيد؟
با توجه به بيانات مقام معظم رهبري، ما چيزي به عنوان واژه
سياست را جداي از ديانت نمي‌دانيم.
بر مبناي نظريه امام(ره) نيز اسلام را اساساً اسلام سياسي مي‌دانيم.
اسلام به ابعاد فردي ختم نمي‌شود و در
بعد اجتماعي، يكي از ابعادش حكومت است.
البته اعتقاد داريم در زمينه اقتصادي هم تمام راه‌ها بايد
به تعالي انسان‌ها ختم شود وگرنه آن اقتصاد باطل است. يعني اگر بتوانيم در
بستر فعاليت‌هاي اقتصادي و معيشتي كاري كنيم كه انسان‌ها متعالي
شوند، آن وقت توانسته‌ايم كاري كنيم.
حوزه فرهنگ و هنر و انديشه هم كه جاي خود دارد و بايد اين
عرصه‌ها هم ختم به ارتقاي انسان‌ها و
تعالي‌بخشي جامعه شود.
با اين تفاسير در حوزه سياست، زماني به اهداف و جايگاه اصلي
خود مي‌رسيم كه سياستمان عين ديانت باشد. پس حالا متوجه مي‌شويم وقتي
حضرت آقا حتي رفتار امريكا را ارزيابي مي‌كنند مبتني بر
مباني ديني و اعتقادي است.
در اعتقاد و دين و قرآن آمده كه دشمن كيست و چيست همچنين
ظالم كيست و چيست. بر اساس اين مؤلفه مي‌توانيم پيش برويم
و دشمن‌مان را بشناسيم كه در اين راه به امريكا مي‌رسيم.
وقتي به امريكا به عنوان مصداق ظلم و استكبار رسيديم، حالا
قرآن مي‌فرمايد در ارتباط با اين ظالم چگونه برخورد كنيم. يعني هم
تعيين مصداقمان بر اساس دين و قرآن است و هم نحوه برخورد و تعاملمان.
بنابراين امروز نظرمان اين است كه در حوزه‌هايي كه
مستقيماً انقلاب اسلامي با جبهه كفر به سركردگي امريكا درگير است، به خاطر همين
اعتقادات ديني، ابتكار عمل در بسيار ي از حوزه‌ها در
اختيار انقلاب اسلامي است. مخصوصا در مسئله برون‌مرزي مثل
عراق، سوريه، لبنان و يمن كه خبرهاي خوشي هم مي‌شنويم.
امروز در حوزه‌هاي امنيتي و نظامي دشمن هيچ چيزي براي ارائه كردن ندارد و
كاملاً انقلاب اسلامي است كه صحنه را مديريت مي‌كند.
كاملاً مشهود است كه دشمن در موضع انفعال قرار گرفته است.
با اين حال، در مباحث تقابل نرم، مسئله فرق مي‌كند. يعني
وقتي از سياست صحبت مي‌كنيم مقوله‌اي متشكل از مسائل امنيتي، نظامي، فرهنگي و اقتصادي را در بر
مي‌گيرد.
پس زماني كه با امريكا وارد گفت‌وگو مي‌شويم
مؤلفه‌هاي زيادي وجود دارد.
در حوزه اقتصاد تحريم هستيم، در حوزه فرهنگي تحت تهاجم قرار
گرفته‌ايم و اين دو آنقدر مهم هستند كه مقام معظم رهبري بارها و
بارها به آنها اشاره كرده و بياناتي داشته‌اند.
اقتصاد چون با معيشت سرو كار دارد و خيلي زود زندگي مردم را
تحت تأثير قرار مي‌دهد از اهميت ويژه‌اي برخوردار است.
پس شايد در مذاكرات سياسي، اقتصاد زياد به چشم نخورد اما نمي‌توان نسبت
به آن بي‌تفاوت بود.
شما معتقديد
تحريم‌ها موجب بروز مشكل در كشور شده است؟
وقتي مقام معظم رهبري از اقتصاد مقاومتي صحبت مي‌كنند
منظور اتكا به ظرفيت‌هاي داخلي است. به همين خاطر ما معتقديم تأثير تحريم‌ها در
ايجاد مشكل در اقتصاد كشور بيش از 35 درصد نبوده است. يعني 65 درصد مشكلات اقتصادي
كشور قابل حل است زيرا مشكلات از نوع مديريت هستند. اشكال در برنامه‌ريزي‌هاست، نه
اينكه تحت تحريم اين اتفاقات افتاده باشد.
در
زمينه مباحث فرهنگي هم همين عقيده را داريد؟
در موضوع فرهنگي هم ما از طرف دشمن مورد تهاجم قرار گرفته‌ايم اما
دشمن قدرت نرم‌افزاري ندارد. آنها در جبهه فرهنگ قدرت سخت‌افزاري
دارند و رسانه‌هاي زيادي در اختيارشان است.
برگ برنده دشمن در حوزه فرهنگي قدرت رسانه‌اي آنهاست
ولي عقبه فكري آنها خيلي ضعيف است.
بر عكس ما در اين جنگ با اينكه قدرت سخت‌افزاريمان
ضعيف است اما قدرت نرم‌افزاري قوي‌اي داريم كه همان فكر و انديشه و اعتقادات و معنويت است.
بنابراين بايد به سمتي برويم تا قدرت سخت‌افزاريمان
را افزايش دهيم، كاري كه خيلي سخت نيست.
پس در اقتصاد بايد ظرفيت‌هاي داخل
را فعال كنيم تا ابتكار عمل را در اختيار بگيريم و در حوزه فرهنگ هم قدرت سخت‌افزاري و
رسانه‌اي را ارتقا ببخشيم.
سردار!
بعد از برجام چنين وانمود شد كه فرجي در كارها خواهد شد، اما با بدقولي‌هايي
كه از طرف غربي‌ها صورت گرفت واقعيت استكبار يك‌بار
ديگر مشخص شد. فكر مي‌كنيد الان چه سياستي بايد پياده شود تا برخي مسئولان متوجه
شوند كه نمي‌توان به بيرون از مرزها دل بست؟
نظام اسلامي ماهيتش اعتقاد و دين است. بايد بر اساس مباني
اعتقادي و ديني و منويات انقلاب اسلامي مملكت اداره شود.
در همين راستا پشتوانه كار هم مردم هستند. در واقع اين
منويات و اعتقادات مسير را نشان مي‌دهد و در مورد نيروي محركه هم بايد به مردم و حضور آنها در
صحنه اعتماد كرد.
انقلاب اسلامي براي
مردم است و بدون آنها اصلاً موضوعيت پيدا نمي‌كند.
انقلاب و اسلام ناب متعلق به مردم است. براي سعادت دنيا و آخرت كه ارتباطي دوطرفه
دارند. بنابراين اگر مسئولان فقط به همين يك مسئله توجه و به آن عمل كنند، كافي
است. ما مباني كم نداريم و اين مباني است كه مي‌گويد در
اين حوزه رفتارمان با دشمن چطور باشد. بايد ديد برجام نتيجه يك توافق بر اساس چه
مبنا و ديد‌گاهي است.
آيا اين توافق بر اساس مباني انقلاب و اسلام و اعتقادات ديني
شكل گرفته؟ مطمئن باشيد اگر به اين صورت شكل مي‌گرفت
مشكلي نداشتيم. ولي چون اين مهم در آن رعايت نشده در برخي جاها دچار چالش شده‌ايم. همان
چيزي كه رهبر انقلاب بارها به آن اشاره فرمودند.
وقتي مباني ديني مي‌گويند هرگز به
دشمن اعتماد نكن، بايد قرارداد را به نحوي روي كاغذ مي‌آورديم كه
به هيچ عنوان جنبه اعتمادي نداشته باشد بلكه قطعي باشد. ضمانت برجام بايد در متن
برجام مي‌آمد نه جاي ديگر. وقتي حضرت آقا مي‌فرمايند:
از ابتدا گفتم به اينها اعتماد نكنيد در اصل اين جمله ترجمه آياتي از قرآن است.
معضل
ديگري كه در حال حاضر گريبان جوانان را چسبيده بحث شبكه‌هاي
اجتماعي در دنياي مجازي است. يك روز «وايبر» آمد و بعد از آن شبكه‌هاي
ديگر پشت سر هم تا به تلگرام رسيد. شبكه‌اي كه اين فرصت را
به وجود آورده تا يك نفر بتواند براي خودش يك خبرگزاري ايجاد كند و با چند صدهزار
نفر عضو و با كمترين نظارت‌ها هر خبر و عكس و فيلمي را در جامعه منتشر كند. شما اين
مبحث را چطور ارزيابي مي‌كنيد؟ چه بايد كرد در برابر اين هجمه‌ها؟
معتقدم نبايد از شبكه‌هاي اجتماعي
ترسيد. هر چيزي يك ضد دارد. حالا اگر مورد تهاجم قرار مي‌گيريم يا
حواسمان نيست يا نتوانسته‌ايم ضد آن را پيدا كنيم.
لازم نيست در برابر ناو هواپيمابر امريكا ما هم ناو
هواپيمابر بسازيم، بايد قايق موتوري بسازيم.
در مقابل اسرائيل اين موشك‌ها بودند
كه حرف براي گفتن داشتند.
در جبهه، تانك‌ها در مقابل آرپيجي آسيب‌پذير است.
نبايد فكر كنيم كه هر چيزي را بايد از جنس خودش پاسخ بدهيم بلكه بايد ضد آن را
بيابيم. زماني كه مي‌گوييم شبكه‌هاي اجتماعي بر روي جوانان اثر مي‌گذارد به
اين معني است كه مباني اعتقادي ما دچار ضعف شده است.
فضاي مجازي را بايد مثل يك ميدان جنگ تصور كنيم و هيچ وقت آن
را رها نكنيم. دشمن مي‌خواهد از مجاز به واقعيت برسد. آنها فضاي واقعي را در اختيار
ندارند و در صددند از اين طريق راه نفوذشان را باز كنند. آنها مي‌خواهند از
طريق مجاز وارد واقعيت شوند زيرا اگر شبكه‌ها در فضاي مجازي
باقي بمانند كه ارزشي ندارند.
نكته مهم مسئله اينجاست كه نقطه قوت دشمن در مجاز است و به
دنبال ورود به واقعيت است، ولي ما در واقعيت قرار داريم و نمي‌توانيم
فضاي مجازي را اشغال كنيم. راه ما بسيار آسان‌تر از كار
آنهاست. واقعيت مسجد است، منبر، مناسبت، اربعين، صفر، اعتكاف و اعتقادات ديني كه
دشمن ندارد.
بايد از ابزارهايمان به درستي استفاده كنيم و قاطعانه وارد دنياي
مجازي شويم.
