
چهرههاي وابسته به دولت پس از تصويب طرح تحريم ايران( ISA) در سناي امريكا، ميكوشند با لحني ملايمتر در اين خصوص سخن برانند تا شايد بتوانند در آستانه انتخابات رياست جمهوري، مهمترين دستاورد ديپلماتيك خود را حفظ كنند. اين موضوع را ميتوان در گفتههاي روز گذشته حسن روحاني رئيسجمهور مشاهده كرد كه با «لاورنتيف» نماينده ويژه رئيسجمهوري روسيه در امور خاورميانه ملاقات كرد. جايي كه رئيسجمهوري به دفاع از توافق هستهاي پرداخت و آن را در راستاي صلح و امنيت جهاني ذكر كرد و گفت كه همه بايد براي حراست از دستاوردهاي اين توافق تلاش كنند و« نبايد اجازه داد كشوري طبق اميال خود اقدامي براي تضعيف توافق انجام دهد.» روحاني سپس كشورمان را متعهد به تعهدات بينالمللي خود معرفي كرد و از طرفهاي مذاكره با ايران در جريان توافق هستهاي خواست كه براي پايداري برجام بهطور كامل به تعهدات خود عمل كنند. «لاورنتيف» نماينده ويژه رئيسجمهوري روسيه در امور خاورميانه نيز در اين ديدار به روحاني گفت كه موضع روسيه در قبال برجام موضعي ثابت و مستحكم است و هيچ دليلي براي تضعيف آن وجود ندارد.
تمديد تحريمها بياعتباري امريكا را نشان ميدهداما در سوي ديگر محمد جواد ظريف، وزير امور خارجه و مسئول اصلي گفتوگوهاي هستهاي كه در اين روزها به هند سفر كرده، در بدو ورود خود به اين كشور، به عهدشكني امريكا در اجراي برجام از طريق تمديد تحريمهاي 10 ساله عليه ايران واكنش نشان داد. ظريف كه نميخواست نتيجه دو سال مذاكره بدون وقفه خود را يك شبه بر باد رفته ببيند، با لحني آرام تحريمهاي جديد امريكا را بدون اثر اجرايي خطاب كرد اما در عين حال به امريكا به خاطر اين اقدامش حمله كرد و گفت اين كاري كه در سنا انجام شد در صورتي كه به امضاي رئيسجمهور امريكا هم برسد، اثر اجرايي ندارد و از نظر جامعه بينالمللي بياعتباري دولت امريكا را نشان ميدهد كه برخلاف تعهدات خود عمل ميكند.
امریکا نمیتواند یکجانبه برجام را نقض کند! مواضع منفعلانه دولتمردان در قبال نقض برجام به همین فقط در سخنان وزیر خارجه خلاصه نشد و طیبنیا وزیر اقتصاد نیز روز گذشته در اظهاراتی به مصوبه کنگره امریکا واکنش ساده نشان داد. وی با تأكيد بر اينكه برجام يك توافق دوجانبه نيست كه يك كشور بتواند آن را زير پا بگذارد و نقض كند، تصريح كرد: «تحميل تحريم به ايران امكانپذير نيست. تحريمها قابل بازگشت نيست و ديوار آن فرو ريخته و هر كس برجام را نقض كند وجاهت خود را زير سؤال برده است.»
وي با بيان اينكه دولت با تلاش ديپلماتيك يك ريسك مهم يعني تحريمها را كاهش داده است، افزود:« برجام يك توافق بينالمللي است؛ توافقي كه كشورهاي اروپايي و قدرتهاي بزرگ دخالت داشتهاند و به تصويب شوراي امنيت سازمان ملل رسيده است. ايران تمام تعهدات خود را در قبال برجام انجام داده و اين اقدامات مورد تأييد محافل مستقل و بينالمللي است.»
احضار يكي از مذاكرهكنندگان ارشد به مجلسدر همين حال در داخل كشور، نمايندگان مجلس شوراي اسلامي كه طرحي دو فوريتي را در پاسخ به نقض برجام آماده كردهاند، يكي از مذاكرهكنندگان ارشد هستهاي را به مجلس احضار كردهاند تا درباره نقض برجام توسط امريكا توضيح دهد.
بر اين اساس، سيد حسين نقوي حسيني، سخنگوي كميسيون امنيت ملي مجلس از بررسي مصوبه اخير سناي امريكا در جلسه امروز كميسيون متبوع خود خبر داد و عنوان كرد كه در همين راستا از مجيد تختروانچي، معاون اروپا و امريكاي وزارت امور خارجه دعوت به عمل آمده تا با حضور در جلسه كميسيون امنيت ضمن ارائه گزارشي از روند انتخابات رياست جمهوري امريكا درباره اقدام اخير سناي امريكا نيز توضيحاتي ارائه كند. اما احضار تختروانچي به مجلس تنها واكنش بهارستاننشينها به بدعهدي امريكا نبود، چراكه آنها طرحي دو فوريتي را آماده كردهاند كه در صورت تصويب خريد با واسطه و بي واسطه هر گونه كالاي مصرفي از جمله فرآورده دامي و زراعي از كشور ايالات متحده امريكا ممنوع شود.
در همين ارتباط بهروز نعمتي از اعضاي هيئت رئيسه مجلس گفت: مجلس ايران تاكنون دو اقدام در مقابله با تمديد داماتو در مجلس نمايندگان امريكا انجام داده كه يكي از اين اقدامات تهيه قطعنامهاي است كه به امضاي 220 نفر از نمايندگان رسيده و اقدام ديگر تهيه طرح دو فوريتي ممنوعيت استفاده از كالاهاي امريكايي است كه به هيئت رئيسه تقديم ميشود و اين پاسخي به تصميم مجلس امريكا است. نعمتي با بيان اينكه پيرو بيانات مقام معظم رهبري مجلس واكنش جدي و قاطعي به تصويب 10 ساله قانون داماتو نشان خواهد داد، افزود: امريكا علاوه بر تمديد داماتو از فعاليت بويينگ و شركتهاي زيرمجموعه آن با ايران جلوگيري كرده است، بنابراين ايران علاوه بر دو اقدام ذكر شده اقدامات جدي و قاطع ديگري انجام خواهد داد.
اين نماينده مجلس، با اشاره به اينكه ايران نقض و اجراي برجام توسط امريكاييها را رصد ميكند، ادامه داد: مجلس با تصويب طرح ضداستكباري ممنوعيت خريد كالاهاي مصرفي امريكايي قطعا به اقدامات امريكايي پاسخ ميدهد و در ادامه گامهاي مؤثر و مهم ديگري را برخواهد داشت. سخنگوي هيئت رئيسه مجلس شوراي اسلامي، تصريح كرد: مجلس در برابر سياستهاي ضد برجامي مجلس امريكا ابتكار عمل به خرج ميدهد و با استفاده از ابزار خود به سياستهاي استكباري امريكا پاسخ قاطع ميدهد.
اقدام مجالس امريكا، ناشي از لابي سعودي - صهيونيستيدر واكنشي ديگر علاءالدين بروجردي، رئيس كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس نيز به وضع تحريمهاي تازه عليه كشورمان از سوي برجام واكنش نشان داد و افزود: قرار بر اين نيست كه امريكاييها بتوانند با عمل كردن به سياستهاي رژيم صهيونيستي و عربستان تعيينكننده خط مشي در رابطه با منافع جمهوري اسلامي ايران باشند.
بروجردي گفت: ما اين توافق را فقط با امريكاييها امضا نكرديم و در مقابل ما شش كشور اين توافق را امضا كردند و به اجراي آن متعهد شدند.
وي افزود: بنابراين اين توافق فقط مختص امريكاييها نيست كه آنها بتوانند آن را لغو يا بي اثر كنند.
رئيس كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس شوراي اسلامي تصميم اخير مجلس نمايندگان و همچنين سناي امريكا در تحريمهاي ضد ايراني را ناشي از لابي سعودي، صهيونيستي خواند و گفت: اكثر نمايندگان كنگره و سناي امريكا عملا مزدبگيران عربستان و رژيم صهيونيستي هستند. وي گفت: رژيم صهيونيستي و عربستان علاقهمند بوده و هستند كه جمهوري اسلامي ايران در باتلاق تحريمها دست و پا بزند و اين سياست آنها، مشوق مجالس امريكا است و پولهاي هنگفتي از سوي اين دو رژيم به امريكاييها پرداخت ميشود. بروجردي همچنين از وزارت امور خارجه كشورمان خواست با توجه به تصميمات مجالس امريكا در تمديد تحريمهاي ضد ايراني نقش فعالي را بهخصوص در زمينه مذاكره با ساير كشورهايي كه در قبال برجام تعهد دادهاند، ايفا كند. وي گفت: ما بر اساس قانون به دولت اجازه اقدام متقابل و متناسب با بدعهديهاي امريكا و عدم اجراي برجام را دادهايم و در يكي از بندهاي اين قانون به غنيسازي 190 هزار سو اورانيوم اشاره شده است. بروجردي همچنين تصميمات مجالس امريكا در تمديد تحريمها را نوعي تحريم شركتهاي امريكايي از جمله شركت بوئينگ ذكر كرد. علاء الدين بروجردي افزود: جمهوري اسلامي ايران براي مقابله با اين بدعهدي و نقض برجام پيشبينيهاي لازم را به عمل آورده است و بايد در اين زمينه شوراي عالي امنيت ملي تصميمگيري كند.
ايران در برابر نقض صريح برجام آمادگي مقابله دارددر نهايت، علي اكبر ولايتي، وزير امورخارجه سابق كشورمان و رئيس كنوني مركز تحقيقات استراتژيك مجمع تشخيص مصلحت نظام، در خصوص بدعهدي امريكا در اجراي برجام عنوان كرد كه بدون ترديد تحريمها با هر عنواني برقرار، تأييد يا تمديد شود نقض صريح برجام است.
وي با بيان اينكه «حدود ۱۰ روز پيش هيئت نظارت بر اجراي برجام به رياست رئيسجمهور تشكيل جلسه داد» افزود: جمهوري اسلامي ايران در مقابل هرگونه نقض برجام ايستادگي خواهد كرد و آمادگيهاي لازم را براي مقابله به مثل دارد.
عضو هيئت نظارت بر اجراي برجام تاكيد كرد: دست جمهوري اسلامي ايران براي مقابله به مثل در فضاي هستهاي بسته نيست و ما با اقتدار كار خود را در استفاده صلح آميز از انرژي هستهاي در چارچوب مقررات بينالمللي ادامه ميدهيم.
ولايتي با اشاره به پيروزيهاي پي در پي و ارزشمند ايران و متحدانش در منطقه خاطر نشان كرد: اين كار امريكايي براي دلگرمي دوستان و عوامل شكست خورده شان در منطقه است.
وي گفت: در طول حدود ۱۱ ماه از اجراي برجام در رفتار امريكاييها هيچ تغييري به ويژه در مسائل اقتصادي صورت نگرفته است.
ولايتي تصريح كرد: امريكاييها در طول جلسات ايران با ۱+۵ قول داده بودند كه به هيچ وجه كاري نكنند كه مخل روح حاكم بر برجام و بندهاي آن باشد.
عضو هيئت نظارت بر اجراي برجام گفت: تمديد تحريمها كه البته هنوز به امضاي رئيسجمهور امريكا نرسيده است نقض صريح برجام و خلاف توافقات صورت گرفته است.