
برگزاري همزمان دو انتخابات مجلس خبرگان رهبري و مجلس شوراي اسلامي در اسفند امسال و تأثيري كه اين دو نهاد مهم ميتوانند بر فرآيندهاي تصميمگيري و تصميمسازي كشور داشته باشند، به دليل همزماني با تحولات مهم سياسي داخلي و منطقهاي و نقشي كه نظام جمهوري اسلامي ايران در اين تحولات دارد، اين انتخابات را به يكي از مهمترين انتخابات در تاريخ سياسي كشور تبديل كرده است، به گونهاي كه دستگاههاي تبليغاتي نظام سلطه و سران آن نظامها، خيلي صريحتر از گذشته از لزوم بهرهگيري از اين عرصه براي تحقق سناريوي تغيير در ايران، سخن به ميان ميآورند. آنچه كه دشمنان نظام اسلامي را به اثرگذاري از اين روند اميدوار ميكند، تأثير مستقيم انتخاباتها در كشور در جابهجايي قدرت است و به همين دليل است كه راهبردهايي كه آنها براي هر انتخابات، انتخاب ميكنند، متناسب با برآوردهايي كه از محيط داخلي ايران دارند متفاوت است، يعني در شرايطي كه احساس كنند، فرد يا افراد مطلوب آنها فرصتي براي كسب آراي مردم را ندارند سناريوي آنها بر تحريم انتخابات متكي است و تلاش دارند عرصه تحريم را به ميداني جهت دامنزدن به چالشهاي احتمالي و حتي درگيريهاي خياباني تبديل كنند. در شرايطي كه فرد يا افراد مطلوب آنها فرصت كسب آراي مردم را با عبور از سيستم نظارتي قانوني كشور داشته باشند، حمايتهاي مالي و رسانهاي آنها روي اين افراد متمركز ميشود كه مصداق بارز آن را ميتوان انتخابات رياست جمهوری دهم دانست كه طي آن بيبيسي، شبكه تلويزيوني فارسي خود را از پنج ماه قبل از انتخابات راهاندازي و در طول جريان انتخابات مستقيماً از سران فتنه حمايت كرد و بعد از ناكامي آنها هم به ستاد اصلي هدايت آشوبهاي خياباني و دامن زدن به فتنه تبديل شد. انتخابات آينده اما به دليل روند مذاكرات هستهاي و انتظارات دشمن از تغيير در ايران در پسابرجام اهميت مضاعفي يافته است، به گونهاي كه در حالي كه هنوز چند ماه به برگزاري انتخابات باقي مانده است آنها صراحتاً از ضرورت پيروزي جريانها و طيفهاي خاص در انتخابات سخن به ميان ميآورند. روزنامه امريكايي وال استريت ژورنال اخيراً در گزارشي در اين زمينه مينويسد: مقامات غربي و امريكايي اميدوارند توافق هستهاي به ورود افراد همسو با دولت كنوني ايران به مجلس منجر شود، در اين گزارش كه با القاي رويكرد جنگ قدرت در ايران نگاشته شده، آمده است مقامات غربي كه به دقت آمادهسازي برگزاري انتخابات در ايران را دنبال ميكنند، معتقدند كه در انتخابات پيش رو ميتوانند آينده سياسي ايران را تعيين كنند. وندي شرمن ، معاون سابق وزير امور خارجه امريكا هم سه هفته پيش در انستيتو جان اف كندي (وابسته به دانشگاه هاروارد) در گفتوگو با دیوید سانگر، خبرنگار مشهور نيويوركتايمز، صراحتاً از لزوم تعليق برخي از تحريمها به منظور كمك به دستاوردهاي اقتصادي دولت براي پيروزي در انتخابات آينده سخن به ميان ميآورد؛ نكتهاي كه خاوير سولانا، مسئول اسبق سياست خارجي اتحاديه اروپا نيز در سخنراني خود در مؤسسه بروكينگز بر آن تأكيد ميكند.
راهبردهاي بيگانگان براي اثرگذاري بر فرآيندهاي سياسي ايران از طريق انتخابات را با بهرهگيري از شبكههاي متعدد ماهوارهاي و شبكههاي مجازي و اينترنتي در آستانه انتخابات در چند محور ميتوان فهرست كرد:
1 ـ نقد نظام نظارتي شوراي نگهبان در احراز صلاحيتها و القاي دو مرحلهاي كردن انتخابات. اين در حالي است كه نظام نظارتي در كليه كشورهاي جهان وجود داشته و بر روند احراز صلاحيت نامزدها نظارت دارند.
2 ـ پيگيري خط تحقير و تخريب نيروهاي مؤمن به انقلاب تحت عناوين افراطي و ... براي جلوگيري از كسب آراي مردمي.
3 ـ چهرهسازي از عناصر مطلوب از طريق برگزاري ميزگردها و خبرسازيهاي مختلف.
4 ـ تلاش براي دو قطبيسازيهاي كاذب جهت تحريك افكار عمومي و به صحنه آوردن طيفهاي خاكستري. به همين دليل است كه در برخي از انتخاباتها، ساعات پاياني زمان رأيگيري حوزههاي رأيگيري مملو از كساني ميشود كه مخاطب برنامههاي خاص اين شبكهها هستند و معمولاً رأي آنها بر روند انتخابات تأثيرگذار است.
5 ـ معطوف كردن تغيير وضعيت معيشتي و رفاهي مردم به تغيير در عرصه انتخابات، نظير تبليغات منفي كه اين روزها در مورد مجلس كنوني صورت ميگيرد و بر لزوم تغيير در مجلس تأكيد دارد. بيبيسي در تحليلي در اين زمينه مينويسد، انتخابات مجلس ايران در ماه فوريه برگزار خواهد شد و اصلاحطلبان اميد دارند بتوانند اكثريتي كه در سال 2004 از دست دادند، دوباره به دست آورند، اين كار سختي است، اما معصومه ابتكار يكي از معاونان رئيسجمهور ايران در مصاحبه با بيبيسي در ماه آگوست به روشني اظهارداشت كه آقاي روحاني معتقد است كه توافق هستهاي اهرم قدرتي نسبت به ديگر احزاب سياسي در اختيار او قرار داده است. بيبيسي در اين گزارش حتي به انتخابات رياستجمهوري دوازدهم در سال 1396 هم نظر داشته و تغيير محسوس در اوضاع اقتصادي مردم را لازمه موفقيت اصلاحطلبان دانسته و مينويسد: موفقيت اصلاحطلبان به توانايي رئيسجمهور در ارائه تغييرات ملموس در اوضاع اقتصادي كشور وابسته است و از جمله آن، تغييراتي است كه با لغو تحريمها امكانپذير خواهد بود. اين موضوع به نوبه خود در شانس انتخاب مجدد روحاني در انتخابات رياست جمهوري سال 2017 تعيين كننده خواهد بود.
6 ـ برخورد دوگانه در مواجهه با جريانهاي سياسي كشور. در حالي كه خط صريح اين شبكهها در دامنزدن به اختلافات ميان نيروهاي اصولگرا و بزرگنمايي آنها معطوف شده است، نسبت به بروز اختلاف در جريان اصلاحطلب و دولت بسيار حساس هستند، نمونه آن را ميتوان به مطلب راديو فردا در روزهاي اخير در مورد عدم حضور حزب اعتدال و توسعه (حامي دولت) در نشست شوراي عالي سياستگذاري انتخاباتي اصلاحطلبان اشاره كرد،كه اين راديو با نگراني اين موضوع را پيگيري كرد و نسبت به اوجگيري اختلافات ميان آنها و انتشار دو ليست متفاوت حاميان دولت و اصلاحطلبان هشدار ميدهد. نكته مهم در روند انتخابات ايران اين است كه به دليل نبود قانوني مشخص، بيگانگان متأسفانه در ادوار مختلف توانستهاند بر آرايش جريانهاي سياسي و تنظيم مطالبات مخاطبان خود كه بعضاً بخشهاي اثرگذار در جامعه ايران هستند، تأثير بگذارند و اين امر ميتواند سلامت انتخابات را تحتالشعاع قرار دهد، چرا كه در شرايطي كه صدا و سيماي جمهوري اسلامي در طول ايام برگزاري انتخابات قانوناً نبايد از نامزدها حمايت كند و رسانههاي عمومي هم 24 ساعت قبل از انتخابات از تبليغات منع شدهاند، اما شبكههاي ماهواره بيگانه با صدها كانال فارسيزبان با حمايت از كانديداهاي خاص و مطلوب غرب تا آخرين لحظات رأيگيري بر فرآيند انتخابات كشور تأثير ميگذارند و اين نكتهاي است كه از هم اكنون بايد براي آن چارهانديشي شود.