...اگر همراه زائران اربعين امسال ميبوديد، يكي از بحثها و دغدغههاي شما نيز مثل بيشتر نخبگان و تحصيلكردههاي حاضر در اين اجتماع بزرگ، كشف شمار واقعي يا نزديك به واقع زائران اربعين بود. آن گفتمانهايي كه علمي بود، معمولاً از اينجا شروع ميشد كه اگر جمعيت عراق را بر اساس 31 ميليوني كه سال 2009 اعلام شده با محاسبه رشد جمعيت برآورد كنيم و شمار شيعيان اين كشور را كه بين 60 تا 65 درصد كل جمعيت است، محاسبه و آمار رسمي زائران كشورهاي ديگر را نيز كه در فاصله دو هفته مانده به اربعين وارد عراق شدهاند، به آن اضافه كنيم، چيزي كمتر از 23 ميليون ميشود. در اين صورت چطور ميتوان شمار زائران اربعين را همين تعداد يا 20 ميليون يا حتي 17 يا 18 ميليون دانست؟!
پاسخي كه نگارنده براي اين پرسش داشت اين بود كه منظور از زائران اربعين در اين اجتماع بزرگ، فقط كساني نيستند كه توانستند از دو يا سه روز مانده به اربعين از نجف يا خانه خود در عراق خارج شوند و مثلاً فاصله نجف تا كربلا را پياده بروند و روز اربعين در كربلا حاضر شوند؛ زائر اربعين كسي است كه توانسته باشد حتي چند قدمي با اين نيت از خانه خارج شود و خودش را به خيل راهپيمايان اطراف جادهها رسانده باشد. او و همه كساني كه در كسوتي غير از يك «راهپيما»- مثل نظاميان و نظمدهندگان و بخشهاي خدماتي و بالاخص عراقيان حاضر در موكبها- نيت اربعين داشتهاند، زائر اربعين و از حاضران در اين راهپيمايي بزرگ به حساب ميآيند.
با اين حساب ما شيعهاي را در عراق نديديم كه حركتش يا راهش يا فعاليتش به سوي اربعين نباشد. ما هيچ عراقي را دور از روح و فضاي اربعين نديديم. ما فقط در مسير 70 كيلومتري نجف به كربلا حتي يك وجب از خاك را خالي از موكبهايي كه به راهپيمايان خدمات ميدادند، نديديم. ما كودكان تازه متولد شده و شيرخوارگان بسياري را در آغوش والدينشان در مسير راهپيمايي ديديم. ما بيشتر عراقيان را در اين حالت يافتيم كه پس از رسيدن به سيطره كربلا، سلام ميدادند و از مسير بازميگشتند تا عرصه را بر زائران تنگ نكنند و هيچگاه به تراكم زائران روز اربعين اضافه نشدند. ما در پايانه مرزي مهران هنگام بازگشت ديديم كه نوشتهاند «اگر گذرنامه همراه نداريد، كارت ملي ارائه كنيد» و ديديم كه از ميان آن جمعيتي كه مثل يك تظاهرات بزرگ به كشور بازميگشتند، بسياري بدون گذرنامه بودند. ما دستجاتي از زائران ايراني را در عراق ديديم كه حتي كارت ملي هم با خود نياورده بودند.
حساب زائران اربعين 1436 از دست خارج شده بود و البته شايد سال ديگر چنين جمعيتي تكرار نشود. وقتي زيرساختهاي عراق براي پذيرفتن اين تعداد جمعيت كافي نيست و از طرفي شمار جمعيت توانمند براي چنين حماسهاي نيز مشخص است، با آن اصراري كه براي خدماترساني و رفاه زائران وجود دارد، ممكن است حماسه اربعين 1436 را فعلاً دست نيافتني كند. فراموش نكنيم كه امسال ضرورت جنگ نرم شيعه مقابل تكفيريها و غرب و اشاره رهبر معظم انقلاب، شيعيان ايران و عراق را واداشت تا در نظام گردهماييهاي جهان تغييري دستنيافتني بدهند كه بيهزينه و به آساني هم از پس آن برآمدند.