تسلط بر سرزمين شام رويايي بود كه اكنون ديگر تبديل به كابوس معارضان سوري و حاميان آنها شده است، به ويژه آنكه مدتها همه از چرخش مواضع كاخ سفيد در اين باره سخن ميگويند. در همين ارتباط به تازگي يك روزنامه لبناني از نامه شش مادهاي به قلم رئيسجمهورامريكا به همپيمانان خود در منطقه خبر داده است كه بر توقف حمايتهاي سياسي، لجستيكي و امنيتي واشنگتن از گروههاي مسلح سوري تأكيد كرده است.
روزنامه «السفير» لبنان به نقل از يك منبع ديپلماتيك كه خواست نامش فاش نشود، گزارش داد كه كاخ سفيد، به تازگي نامهاي ششبندي به همپيمانان خود در منطقه، شامل كشورهاي عربي و غيرعرب و حتي به كشورهاي حامي بشار اسد يعني روسيه و چين نيز ارسال كرده است؛ نامهاي كه حاوي چرخشي آشكار در موضع باراك اوباما درقبال سوريه است. بر اساس بند اول اين طرح، امريكا اين گروههاي معارض سوري تكفيري را تروريست ميداند و از اين رو حمايتهاي سياسي، لجستيكي و امنيتي خود را از تمامي گروههاي مسلح سوري قطع خواهد كرد.
ساير بندهاي اين نامه اوباما به شرح زير است:
واشنگتن براي همكاري با روسيه و چين جهت رويارويي با تروريسم كه خطري براي امنيت جهان است، تمايل دارد. در بندي بعدي امريكا اعلام كرده است كه از اين پس هيچ قصدي براي جنگ با نظام سوريه يا براندازي آن ندارد و اين ملت سوريه هستند كه با اراده خود روند دموكراسي را تعيين ميكنند. بر اساس بند ديگر، امريكا از تلاشهاي بشار اسد، رئيسجمهوري سوريه در انجام اصلاحاتي در ساختار نظام اين كشور حمايت ميكند. همچنين در بند پنجم دولت امريكا وعده ميدهد كه از عمليات ارتش سوريه در جنگ با گروههاي تكفيري تندرو حمايت ميكند و در نهايت در بند آخر امريكا از همپيمانان خود به ويژه همپيمانان اروپايياش و در رأس آنها فرانسه ميخواهد كه در اين مسير امريكا را همراهي كنند، چراكه اولين و آخرين كسي كه از تروريسم متضرر ميشود، اروپا است. منبع مذكور در ادامه به روزنامه السفير گفت: برخي از كشورهاي اصلي منطقه و جهان از جمله انگليس، كشورهاي اروپايي و تركيه مسير حركت خود و گرايشهايشان نسبت به سوريه را تغيير دادهاند و در صحبت و عمل به گزينه حل مسالمتآميز بحران سوريه اشاره دارند. بر اساس اين گزارش اين به آن معنا نيست كه تركيه مرزهاي خود را در برابر گروههاي تروريستي پس از دو سال ميبندد، بلكه نوعي همكاري و هماهنگي ميان كشورهاي اصلي مسلمان، به ويژه در سطح امنيتي براي رويارويي با خطر تروريسم وجود دارد كه اين هماهنگي، به منظور اجراي خواسته امريكا در نامه ارسالياش است كه در مفاد آن، تأكيد شده رويارويي با تروريسم به عنوان خطري بزرگ، به تلاشي جهاني نياز دارد. به گفته منبع ديپلماتيك روزنامه السفير از جمله مواضع اين كشورها كه در پي ارسال نامه امريكا تغيير كرد، ميتوان به اقدام برخي كشورهاي اروپايي و غير اروپايي به ويژه انگليس و عربستان به محكوميت فوري حمله تروريستي به سفارت ايران در بيروت اشاره كرد كه اگرچه عربستان، كمي دير اين حمله را محكوم كرد، اما اين محكوميت در پي نامهاي صورت گرفت كه امريكا براي كشورهاي منطقه ارسال كرده بود.
توافق مسكو و واشنگتن درباره ژنو ۲
روزنامه لبناني «الاخبار» نوشت: دو طرف روسي و امريكا درباره متن دعوت از كشورهايي كه در كنفرانس ژنو دو حضور خواهند داشت، توافق كردند. بر اساس اين گزارش، دراين دعوتنامه از واژه مبارزه با تروريسم استفاده شده كه به درخواست طرف روسي بود و امريكا نيز با آن موافقت كرد. منابع آگاه اعلام كردند: روز نخست اين كنفرانس شاهد مشاركت هيئتهايي از ۳۰ كشور جهان خواهد بود، اما روز دوم به نشست دو هيئت سوري و «اخضر الابراهيمي» فرستاده ويژه سازمان ملل و اتحاديه عرب به سوريه خلاصه ميشود. هر هيئت نيز بين ۹ تا ۱۵ نفر خواهد بود. هنوز شكل كلي هيئت معارضان قطعي نشده است، اما مشخص است كه گروههاي مسلح به استثناي «جبهه النصره» و «داعش»، دستكم يك يا دو عضو به اين كنفرانس ميفرستند. علاوه بر اين دو هيئت رسمي، در اتاقهاي مجاور نيز كميتههاي فني و مشورتي نيز فعاليت خواهند داشت. هر يك از اين دو هيئت نيز مشاوران خود را تعيين خواهند كرد. بر اساس اطلاعات به دست آمده، فهرست دولتهايي كه به اين كنفرانس دعوت خواهند شد، تقريباً كامل است و تنها درباره دعوت از ايران و عربستان توافق نهايي صورت نگرفته است، ضمن اينكه اين ترجيح داده ميشود كه پس از نشست ۲۰ دسامبر در ژنو اين دو دولت كه عضو سازمان همكاريهاي اسلامي هستند، دعوت شوند. كشورهاي عضو دايمي شوراي امنيت و در راس آنها امريكا و روسيه در اين نشست حضور خواهند يافت و علاوه بر آنها، سوريه، لبنان، اردن، قطر، تركيه، عراق، مصر، الجزاير، عمان، امارات، اسپانيا، اندونزي، هند، برزيل و آفريقاي جنوبي نيز به ژنو دعوت خواهند شد و از ميان سازمانهاي منطقهاي نيز اتحاديه اروپا و اتحاديه عرب نيز براي حضور، فرا خوانده خواهند شد. در چنين شرايطي وزارت خارجه روسيه طي بيانيهاي كه در آستانه سفر وزير خارجه اين كشور به تهران صادر شد، تأكيد كرد كه مسكو خواستار مشاركت كشورهاي بانفوذ منطقه از جمله ايران در نشست ژنو ۲ است. به گزارش روسيا اليوم، در اين بيانيه كه در آستانه سفر «سرگئي لاوروف» وزير خارجه روسيه به تهران صادر شد، همچنين آمده است كه ديدگاههاي ايران و روسيه درباره سوريه تا حدود زيادي همسو است. وزارت خارجه روسيه همچنين تأكيد كرد، مسكو بر اين باور است كه هرگونه دخالت خارجي در نزاع داخلي سوريه خارج از چارچوب شوراي امنيت، باعث تشديد بحران و كاهش فرصت توافق طرفهاي سوري براي حل بحران ميشود.
نگراني معارضان سوري از نزديكي ايران و امريكا
رئيس ائتلاف معارضان سوري اعلام كرد كه معارضان خارج نشين سوريه از نزديكي روابط ايران و امريكا و احتمال حمايت مالي از حكومت سوريه نگران هستند. «احمد الجربا» در نشستي خبري طي سفرش به كويت گفت: بهبود روابط ايران و امريكا ممكن است به آزاد شدن بخشي از داراييهاي ايران در بانكهاي جهاني منجر شود و در صورت آزاد شدن اين اموال بلوكه شده ايران ممكن است حمايت مالي خود از حكومت سوريه را افزايش دهد كه منجر به پيچيدهتر شدن مسئله خواهد شد. وي همچنين تأكيد كرد كه نگراني خود را نسبت به اين مسئله به مقامات كشورهاي عربي و طرفهاي بينالمللي منتقل كرده است. رئيس ائتلاف معارضان سوري همچنين مدعي شد كه از سوي طرفهاي غربي ضمانتهايي دريافت كردهاند كه ژنو2 به ايجاد حكومت انتقالي در سوريه و نقش نداشتن اسد در آينده سوريه منجر خواهد شد. وي مدعي شد تضمينهاي مكتوب و شفاهي از كشورهاي بزرگ دريافت كرده است كه اسد آيندهاي در سوريه نخواهد داشت. در همين حال جربا با اشاره به پذيرش دعوت مقامات روسيه براي سفر به مسكو گفت: ميروم كه مسئولان مسكو را قانع كنم منافعشان با نظام بشار اسد محقق نميشود. من اين دعوت را پذيرفتم، اما هنوز نميتوانم به روسيه سفر كنم، چراكه درگير كارهاي ديگري هستم. وي بدون اشاره به تاريخ دقيق سفر خود گفت: من حدود 20 روز گذشته دعوتنامهاي از سرگئي لاوروف، وزير خارجه روسيه براي سفر به مسكو از معاون وي دريافت كردم.
افشاي دروغ اوباما درباره حمله شيميايي در سوريه
«سيمور هرش» برنده جايزه ادبي «پوليتزر» در گزارشي با عنوان «سارين كيست؟» ماجراي حمله شيميايي به غوطه شرقي در حومه دمشق را مورد كنكاش قرار داد و اطلاعات جديد و قابل توجهي را درباره دروغپردازيهاي دولت «باراك اوباما» رئيس جمهور امريكا درباره حمله شيميايي به حومه دمشق ارائه كرد. در مقاله هرش كه نيويوركر و واشنگتن پست از انتشارش خودداري كردند و در نهايت در مؤسسه نقد كتاب لندن به چاپ رسيد، هرش دولت اوباما را متهم ميكند كه اطلاعات حمله شيميايي سوريه را همان گونه كه ميخواست منتشر كرده است؛ نه آنگونه كه حقيقت بوده است. زيرا بارها دولت امريكا تأكيد كرده بود كه تنها ارتش سوريه توانايي حمله شيميايي را دارد، در حالي كه بر اساس اطلاعات محرمانه ميدانست جبهه النصره توانايي انجام حمله شيميايي را داشته است. سيمور هرش مينويسد: در ماههاي قبل از حمله به غوطه شرقي، سازمانهاي اطلاعاتي امريكايي مجموعهاي از گزارشهاي طبقهبندي شده به دست آوردند كه جبهه النصره به توانايي توليد گاز سارين در مقادير گسترده رسيده است، اما اين اطلاعات منتشر نشد تا وقتي حملهاي رخ داد، النصره به عنوان مظنون معرفي نشود. بر اساس اطلاعاتي كه در نيمه تابستان سال 2013 منتشر شد، شخصي به نام «زياد طريق احمد» كارشناس شيميايي سابق در ارتش عراق به سوريه آمد تا در غوطه شرقي فعاليت كند. منابع اطلاعاتي هرش ميگويند، زياد عضو النصره است و قبلاً در عراق گاز خردل توليد كرده و قرار است در سوريه گاز سارين توليد كند. وي براي ارتش امريكا هدف مهمي بود.