خيلي وقتها هر چند داروساز مورد نظر در دسترس نيست! اما حق فني پاي ثابت پيچيدن نسخه و پرداخت به صندوق است. حضور نداشتن داروساز يا مسئول فني داروخانه در هنگام نسخه پيچي موجب شده تا در مواردي داروي اشتباه به بيمار داده شود و همين مسئله آغاز ماجرايي است كه شكايت از غيبت داروساز در داروخانه را در رأس شكايتها از اين گروه پزشكي قرار داده است.
اشتباه در هر حرفهاي محال نيست اما اشتباهات و خطاهايي كه از روي سهلانگاري رخ دهد همواره مورد مؤاخذه و شكايت قرار ميگيرد؛ حرفه مقدس پزشكي نيز از اين قاعده مستثني نيست. در اين ميان اگرچه به گفته معاون سازمان نظام پزشكي كشور براساس بررسيها از شكايات مردمي در تهران و سراسر كشور كه هر سه ماه يك بار آمار آن گرفته ميشود، شكايت از داروساز در رتبههاي آخر است اما بزرگترين مشكل و شكايتاز داروسازان، مربوط به داروسازاني است كه بايد در داروخانهها به عنوان مسئول فني حضور داشته باشند اما غايبند!
محفوظ ماندن حق فني به شرط...
پيش از آنكه بخواهيم وارد ماجراي بيشترين آمار شكايت از داروسازان شويم بهتر است كمي درباره حق فني در داروخانهها توضيح دهيم؛همان حقي كه چند سال پيش حق يا ناحق بودن آن از سوي مركز پژوهشهاي مجلس مورد ترديد قرار گرفت و پس از آن ديوان عدالت اداري در حكمي دريافت حق فني توسط داروخانهها را لغو كرد. در نهايت اما با اعتراض گسترده داروسازان اين حق به سر جاي خودش بازگشت اما حكايت محفوظ ماندن چنين حقي براي داروسازان براي چيست؟
دكتر عبدالرحمانرستميان، عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس شوراي اسلامي در اين باره به «جوان» ميگويد: حضور داروساز به عنوان يك راهنما در داروخانهها ضروري است زيرا داروها داراي عوارض، شرايط نگهداري خاص و تداخلاتي هستند كه شناسايي آن در تخصص داروساز است. وي تأكيد ميكند: گاهي وقتها ممكن است خط پزشك در نسخه تجويز شده خوانا نباشد؛ در اينجا داروساز با اشرافي كه نسبت به حوزه كاري خود دارد يا با تماس با پزشك معالج ميتواند مشكلات اينچنيني را رفع كند. اين نماينده مجلس فلسفه دريافت مبلغي به عنوان حق فني از بيماران را براي چنين مسائلي ميداند.
تعرفههاي حق فني شبانه و روزانه و غيبت شبانهروزي برخي داروسازان!
امسال نيز بر اساس مصوبه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي حق فني داروخانهها در ساعات روز معادل 13 هزار ريال و در ساعات شب و روزهاي تعطيل معادل 15 هزار و 500 ريال به عنوان حق فني از بيمار گرفته ميشود. در ضمن براي نسخ كمتر از 15 هزار ريال، 6 هزار و 500ريال حق فني تعيين شده است. حتي براي تهيه داروهاي بدون نسخهاي كه ليست آن از سوي وزارت بهداشت اعلام ميشود (OTC) نيز دريافت حق فني براي داروخانهها محفوظ است و 15 درصد از مبلغ دارو البته تا سقف 6هزارو500ريال براي اين قبيل داروها در نظر گرفته شده است. با وجود اين اما در موارد زيادي در ازاي پرداخت اين مبلغ هيچگونه توضيحي به بيمار ارائه نميشود و اين موضوع يكي از انتقادات هميشگي بيماران و پزشكان بوده و هست. هم اكنون نيز بنا بر اظهارات غلامحسين نيكنژاد، معاون سازمان نظام پزشكي بيشترين آمار و ارقام شكايت از داروسازان مربوط به داروسازاني است كه به عنوان مسئول فني بايد در داروخانه حضور داشته باشند و اما نبودنشان موجب ميشود تا افراد ديگري اين دارو را در اختيار بيماران قرار دهند.
دردسرهاي غيبت داروساز در داروخانه
معاون سازمان نظام پزشكي افزود: همين مسئله موجب ميشود تا اشتباهاتي در نحوه تحويل دارو صورت پذيرد و به جاي يك دارو؛ يك داروي ديگري را به اشتباه به بيمار دهند كه باعث عوارض و شكايت بيماري ميشود كه به وي داروي اشتباه ارائه شده است. رستميان اما در كسوت يك پزشك علاوه بر انتقاد به حضور نداشتن داروسازان در داروخانه با وجود دريافت حق فني از بيمار تصريح ميكند: ما با مشكل ديگري در داروخانهها مواجهيم و آن هم فروش داروي بدون نسخه به بيماران است و همين مسئله موجب بهوجود آمدن مقاومتهاي دارويي در افراد به عنوان يك معضل جدي شده است و كار درمان بيماريها را سختتر مينمايد.
به باور رستميان مصرف نادرست دوزهاي دارويي، استفاده نادرست و ناكامل از دارو، چالشهاي ديگري است كه اغلب به دليل اجتناب برخي داروسازان از انجام وظيفه خود و ارائه توضيحات لازم به بيماران اتفاق ميافتد. علاوه بر اين خيلي از داروها داراي شرايط نگهداري ويژهاي هستند كه اگر داروساز به عنوان مسئول فني داروخانه درباره شرايط نگهداري آنها توضيحات لازم را ندهد، دارو اثر بخشي خود را از دست داده و بيماري فرد را درمان نميكند. اين نماينده مجلس در پاسخ به اين سؤال كه چقدر براي شما پيش آمده كه داروساز براي دريافت توضيح درباره نسخه يا تذكر مداخلات دارويي با شما ارتباط برقرار كند، ميگويد: در مواردي پيش آمده اما ميتوان ادعا كرد در بيشتر مواقع نسخه بيماران بدون ارتباطگيري با پزشك معالج پيچيده ميشود. بنا به تأكيد اين عضو كميسيون بهداشت اگر نسخ الكترونيكي در كشور راه اندازي شود بحث تداخلات دارويي و چالشهاي افزايش تجويز و مصرف دارو خود به خود كمرنگتر خواهد شد اما در شرايط كنوني كه نسخهها كاغذي هستند، داروسازان و مسئولان فني داروخانهها بايد دقت بيشتري در پيچيدن نسخه داشته باشند و حضورشان ضروري است.
شكايت از گراني داروها رتبه دوم
اما اگر ميخواهيد دومين علت شكايت از داروسازان و داروخانهها را بدانيد، اين شكايت مربوط به افزايش لحظهاي قيمتهاست كه نيكنژاد آن را به دليل نوسانات ارزي دانست.