جوان آنلاین: به اعتقاد یک کارشناس مذهبی، بد مصرفکردن، ضایعکردن نعمتها و هدردادن امکانات و انرژی شرعاً کاری ناپسند، حرام و حتی از گناهان کبیره است.
حجتالاسلام مهدی شریعتیتبار، کارشناس مذهبی با اشاره به بحث مهم صرفهجویی در فرهنگ دینی ما میگوید: بر صرفهجویی و پرهیز از اسراف و تبذیر در قرآن کریم تأکید شده است. مصرف بیش از حد یا استفاده غیربهینه و بیجهت مصرفکردن نعمات در فرهنگ دینی ما مورد نکوهش قرار گرفته و حکم شرعی آن کاملاً واضح است. درواقع بد مصرفکردن، ضایعکردن نعمتها و هدردادن امکانات و انرژی شرعاً کاری ناپسند، حرام و حتی از گناهان کبیره است. به لحاظ انسانی، اخلاقی و اجتماعی هم امکاناتی که در اختیار انسانها قرار گرفته، متعلق به همه است و تنها مختص انسانهای این زمانه نیست، بلکه به نسلهای بعدی هم تعلق دارد.
وی ادامه میدهد: اگر ما بیشتر از حد و نیاز خودمان از کالاها و امکانات استفاده کنیم و استفاده بهینه نداشته باشیم، باعث میشود یک عده در تنگنا قرار بگیرند و همین ظلم به دیگران و نسلهای بعدی است. نعمت را باید در جهت درست و نیاز استفاده کنیم، اما با مصرف بد آتش به منابع میزنیم و اسراف میکنیم. استفاده نادرست از منابع مثلاً باعث میشود که برق یک کارخانه تولیدی قطع و خسارتی به آنها وارد شود، شاید به طور مستقیم کسی به اصطلاح از ما دادخواست نکند، اما از لحاظ معنوی مسئول هستیم و این مسئله اثر تکلیفی و اثر حقوقی دارد.
حجتالاسلام شریعتی در مورد توصیههای آموزشی و مصداقی به صورت مجزا برای صرفهجویی آب و برق میگوید: اگر بخواهیم در این زمینه فعالانه عمل و برخورد کنیم، باید فرهنگ مصرف بهینه و درست مصرفکردن و فرهنگ پرهیز از تبذیر را در خانواده و از کودکان شروع کنیم. در همه مقولههای فرهنگی، اخلاقی و اجتماعی، خانواده هسته اولیه و کانون اصلی تربیت اجتماعی و فرهنگ بومی سالم است و از طریق تولیدات هنری کودکانه، فضای مجازی و واقعی، انیمیشن، قصه و هنر، این فرهنگ مصرف بهینه و درست را میتوان جا انداخت. از طرفی با عملکرد درست بزرگترها میتوان فرهنگسازی کرد. بعضاً برخی بزرگترها هم مصرف صحیح از منابع را نمیدانند و بد مصرف میکنند، در این صورت نمیتوان انتظار داشت آنها صرفهجویی را بلد باشند، چراکه الگوی خوبی نداشته اند. در اخلاق اسلامی بسیار توصیه شده است که محیط خانواده باید محیطی آکنده از ادب درست مصرفکردن، ادب به اندازه خوردن و آشامیدن باشد و این به سعادت خانواده و جامعه، رشد و بالندگی فرزندان ما منتهی میشود.
وی با تأکید بر اینکه مجموعه امکاناتی که در کشور وجود دارد به همه تعلق میگیرد، تصریح میکند: این آب و خاکی که در اختیار ماست، طی هزاران سال تعبیه شده و فقط متعلق به ما نیست، بلکه این ذخایر باید برای نسلهای آینده هم باقی بماند. طبعاً محیط و فضای خانواده و فرزندان، تربیتپذیری بهتری دارند که در این راستا فرهنگ صرفهجویی میتواند مثمرثمر واقع شود. این موضوع بین اعضای خانواده باید مهم ارزیابی و فرهنگ مصرف درست و بهینه مصرفکردن، آموزش داده شود و با رفتار و عملکرد خودمان امیدوار باشیم که کودکان نیز رفتار ما را الگو قرار دهند.
این کارشناس مذهبی در خاتمه میگوید: در تعالیم دینی ما بسیار به صرفهجویی تأکید شده است و امیدواریم خانوادهها و آموزشوپرورش و مراکزی که با کودکان سروکار دارند، کاری کنند نسل بعد، از صفت بدمصرفیبودن دور شود و بتواند از نعمتهای خود استفاده خوب و بهینه داشته باشد. لازم است از منابع انرژی بد مصرف نکنیم و بهرهوری کافی را داشته باشیم.