سرویس دانشگاه جوان آنلاین: براساس برنامه ششم توسعه، وزارت علوم باید تا پایان این برنامه ۷۵ هزار دانشجوی خارجی جذب کند، این درحالی است که براساس آخرین آمار هم اکنون حدود ۳۳ هزار دانشجوی خارجی در دانشگاههای ایران تحصیل میکنند. با این وجود هنوز به نیمه راه هدف ترسیم شده هم نرسیده است و باید تا چهارسال آینده رقم ذکر شده کنونی دوبرابرشود.
دانشجوی افغانی داریم
وزارت علوم کارنامه مطلوبی در جذب دانشجویان خارجی ندارد ضمن اینکه وقتی در آمارها دقیق میشویم به این موضوع پی میبریم که بیش از ۵۰ درصد دانشجویان خارجی جذب شده توسط دانشگاههای ایران از افغانستان هستند، یعنی تقریباً بیش از ۱۷هزار نفر از آنان از کشور همسایه، افغانستان بوده و تنها نزدیک ۹ هزار نفر از سایر کشورها هستند. در همین زمینه وزیر علوم با اشاره به ضعف دانشگاههای بزرگ کشور در جذب دانشجوی خارجی توضیح داد: «یک دانشگاه غیردولتی در ترکیه که فقط ۹ سال از تأسیسش میگذرد، بیش از ۴۰ هزار دانشجوی خارجی جذب کرده است.»
منصور غلامی با اشاره به آماری از میزان صندلیهای خالی دانشگاههای سراسر کشور گفت: «امسال بیش از ۴۰۰ هزار صندلی در دانشگاههای کشور که از طریق آزمون سراسری ظرفیت خود را تکمیل میکنند، خالی ماند و این صندلیها را به راحتی نمیتوان پر کرد.»
خارج از حیطه وزارت علوم
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری تأکید کرد: «توان علمی برخی دانشگاههای کشور به قدری است که صندلیهای آنان را میتوان با دانشجویان خارجی پر کرد و در این زمینه مقام معظم رهبری نیز تأکید به بحث توسعه دیپلماسی علمی داشتهاند.»
غلامی با اشاره به آمار جذب بالای دانشجو در کشورهای ترکیه، مالزی و جنوب شرق آسیا اضافه کرد: «دلایل بسیاری دارد که چرا این کشورها در این زمینه به این میزان توفیق دارند؛ البته بسیاری از این عوامل از حیطه اختیارات وزارت علوم خارج است ولی میتوان روی برخی از آنان به صورت جدی کار کرد که این مهم در حال اجراست.»
وی اظهار کرد: «برای نمونه در سفری که به ترکیه داشتم مشاهده کردم یک دانشگاه غیردولتی ترک که سابقه چندانی هم نداشت و فقط ۹ سال از عمر تأسیسش گذشته بود بیش از ۴۰ هزار دانشجوی خارجی جذب کرده بود که حدود ۴۰۰ نفر از آنان ایرانی بودند؛ حال جای این پرسش مطرح است که چرا نباید بخشی از این دانشجویان را در داخل جذب کرد.»
در آینده این هدف محقق میشود
البته با وجود پایین بودن سهم دانشجویان خارجی در بخش آموزش عالی کشورمان، دانشگاههای علوم پزشکی و همچنین برخی دانشگاهها از جمله دانشگاه اصفهان، دانشگاه شیراز و... در جذب دانشجوی خارجی رشد قابل توجهی داشتهاند. البته مسئولان وزارت علوم بارها اعلام کردهاند در وضعیت کنونی نباید کسب درآمد از محل جذب دانشجوی خارجی در اولویت اصلی باشد، زیرا با افزایش تعداد این دانشجویان، در آینده این هدف هم محقق میشود، اما واقعیت این است که نمیتوان از نقش پررنگ کسب درآمد حاصل از این فعالیت علمی چشمپوشی کرد. اگرچه تاکنون آمار دقیقی از درآمدهای مالی کسب شده توسط جذب دانشجوی خارجی در دانشگاههای ایران منتشر نشده است، اما با توجه به آمار پایین دانشجویان خارجی مشغول به تحصیل در ایران و همچنین حضور بالای دانشجویان افغان ساکن در کشور، مشخص میشود رقم کسب شده نباید چندان قابل توجه و تأمل باشد.