سرویس ایران جوان آنلاین: در حال حاضر حدود ۴ هزار شرکت دانشبنیان در سطح کشور فعالیت میکنند که تعدادی از این شرکتها که در صنعت آبزی پروری فعالیت دارند، توانستهاند دست به اصلاح ژنتیک آبزیان بزنند و مقاومت آنها را نسبت به هر بیماری افزایش دهند. اتفاق خوبی که به دنبال آن پیشبینی میشود خیلی زود آبزیپروری به صنعتی پرسود در استانهایی، چون بوشهر، هرمزگان، مازندران و هر استان ساحلی تبدیل شود. البته کمکهای نوین این شرکتها به همین جا ختم نمیشود و آنها توانستهاند فرصت تولید و پرورش ماهی در مناطق مرکزی کشور که دسترسی به آبهای آزاد هم ندارند را هم فراهم کنند.
در آستانه چهلمین سالگرد انقلاب شکوهمند اسلامی قرار داریم و هر روز خبرهای مسرتبخشی در خصوص توسعه علمی صنایع مختلف به گوش میرسد. یکی از این بخشها توسعه صنعت آبزی پروری است که طی چند سال اخیر بخصوص در سالهای ۹۶ و ۹۷ محققان توانستهاند با دستیابی به دانش نوین ژنتیک ماهیان را اصلاح کنند و مقاومت آنها را در مقابل انواعی از بیماریهای افزایش دهند. همین موضوع نه تنها احتمال انقراض گونههای ارزشمند آبزیان که در معرض خطر قرار دارند را به صفر میرساند، بلکه با افزایش تولید وضعیت صیادان هم بهتر و فرصت برای صید بیشتر ماهیان نیز بیشتر میشود. از همین رو خیلی زود میتوان صنعت آبزی پروری را به عنوان یک صنعت درآمدزا و اقتصادی دید که با صادرات محصولات آن سالانه میلیاردها تومان ارز عاید کشور شود. اتفاق بزرگی که با فعالیت شرکتهای دانش بنیان محقق شده و انتظار میرود روز به روز خبرهای بیشتری در خصوص پیشرفت و رفع موانع تولید در این بخش به گوش برسد. در این راستا معاون علمی و فناوری رئیسجمهور با اشاره به افزایش فروش محصولات شرکتهای دانشبنیان در سالجاری میگوید: «در سالهای اخیر شاهد پیشرفت بسیار خوبی در شرکتهای دانشبنیان در سطح کشور هستیم. به همین دلیل قرار است به زودی تعداد شرکتهای دانش بنیان به ۴ هزار شرکت برسد.» شرکتهایی که با حذف موانع تولید میتوانند کمک بزرگی به اقتصاد کشور کنند. سورنا ستاری با اشاره به اینکه امید داریم امسال سود حاصل از فروش محصولات دانش بنیان چندین برابر افزایش را تجربه کنند، میافزاید: «سال گذشته شاهد فروش محصولات دانش بنیان به رقم ۶۰۰ هزار میلیارد ریال بودیم.»
اصلاح ژنتیکی آبزیان
طی ۴۰ سال دستاوردهای بسیار خوبی در حوزه علمی کشور محقق شده که فعالیت شرکتهای دانش بنیان را هم شامل میشود. در استان بوشهر چندین شرکت در این راستا فعالیت میکنند که شامل ایستگاه فناوریهای آبزیان دریایی، پارک علم و فناوری بوشهر، اورژانس هستهای بوشهر، واحدهای فناور دانشگاه علوم پزشکی بوشهر و ... میشود. البته این شرکتها تنها مختص به استان بوشهر نیستند و در مناطق دیگری همچون هرمزگان و مازندران، آذربایجان شرقی و ... هم فعالیت دارند. فعالیتهایی که تاکنون تنها در بحث تولید و صادرات آبزیان توانستهاند کمک بزرگی به اقتصاد کنند. در این بخش میتوان به اصلاح ژنتیکی چندین هزار میگو اشاره کرد که در سالهای ۹۶ و ۹۷ اتفاق افتاده است. در این راستا رئیس مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور میگوید: «در سالهای ۹۶ و ۹۷ با مشارکت شرکت دانش بنیان موفق به تولید ۳ هزار جفت میگوی مولد بهگزین شده عاری از بیماری با اصول ژنتیکی شدیم که این تعداد ۱۰ درصد مولدین مورد نیاز صنعت آبزی پروری است.» محمد پورکاظمی میافزاید: «در افق درازمدت هدف مؤسسه این است که با برنامههای اصلاح نژادی و مشارکت بخش خصوصی ۱۰۰ درصد مولدین مورد نیاز صنعت میگو را در داخل تأمین کنیم.»
پیش به سوی صادرات
لازم به ذکر است که پایش ذخایر آبزیان، وضعیت ذخایر از لحاظ فراوانی، پراکنش و مسائل دادههای اکولوژیکی و مسائل مربوط به آلودگی منابع آبی یکی از مهمترین اقدامات مؤسسات دانش بنیان است که رئیس مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور درباره آن میگوید: «اکنون ۲۸۵ ایستگاه نمونهبرداری داریم که ذخایر را در اعماق ۱۰ تا ۱۰۰ متری دریای عمان و ۵۰ متری خلیجفارس رصد میکنند.»
مضاعف بر این اقدامات، از نیمه دوم امسال با راهاندازی کشتی گیلان اقدامات مطالعاتی در دریای خزر نیز شروع شده است، پورکاظمی در این باره میافزاید: «این ایستگاهها آبزیان اقتصادی شمال و جنوب بالغ بر ۳۲۰۰ گونه ماهی را بیومتری، تعیین سن، جنسیت و حتی پارامترهای آب، رسوب، پلانگتون و آلایندهها با بیش از ۵۰۰ نمونه و ۱۷۰۰ پارامتر بررسی میکنند.» لازم به ذکر است که در چند سال اخیر سه شناور پژوهشی جدید نیز در خوزستان و بوشهر افزوده شده که مجهز به اتاق آزمایشگاهی و آنالیزور هستند. همچنین به کمک مؤسسات دانش بنیان اکنون تولید تیلاپیا در چهار استان غیرساحلی کشور از جمله یزد، خراسان جنوبی، سمنان و قم که به اکوسیستم طبیعی و آبهای آزاد دسترسی ندارند، انجام میشود. در این راستا رئیس مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور تأکید میکند: «به ازای هر هکتار استخر پرورشی ۱۵۰ تا ۲۰۰ تیلاپیا در استانهای غیرساحلی برداشت میشود.» لازم به ذکر است که تا قبل از راهاندازی استخرهای پرورش ماهی تیلاپیا و ورود شرکتهای دانش بنیان برای پرورش ماهیان بدون عیب و نقص سالانه ۱۶ هزار تن فیله تیلاپیا به ارزش ۴۰ میلیون دلار به کشور وارد میشد، اما حالا ایران خود میتواند صادرکننده این نوع ماهی باشد.
وی با اشاره به اینکه ایران در رتبه نخست علمی منطقه قرار دارد، تصریح کرد: طی ۴۰ سال اخیر شاهد تحقق دستاوردهای بسیار خوبی در حوزه علمی کشور بودهایم و هر روز پیشرفت بیشتری را شاهد هستیم.