سرويس سياسی جوان آنلاين: این روزها اخباری در خصوص پرتاب ماهوارههای جدید ایرانی به فضا منتشر میشود. روز پنجشنبه حسن روحانی رئیسجمهور اسلامی ایران از پرتاب دو ماهواره به فضا در آینده نزدیک خبر داد. پیش از این نیز محمدجواد آذریجهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از آماده شدن ماهوارههای ساخت ایران و طی شدن مراحل تست آنها خبر داده بود.
از سوی دیگر جانشین وزیر دفاع نیز از پرتاب سه ماهواره به فضا در آینده نزدیک خبر داده است. به نظر میرسد تمام این پرتابها با استفاده از ماهوارهبر سیمرغ انجام خواهد شد که نسل جدید پرتابگرهای ماهوارهبر ایرانی است.
این ماهوارهبر جدید قرار است جایگزین ماهوارهبر سفیر شود که اولین ماهواره ایرانی را در سال ۷۸ در مدار قرار داده بود. به این ترتیب پس از مدتها رکود در برنامه فضایی ایران، بار دیگر پرتاب ماهوارههای ایرانی به فضا آغاز میشود، البته این در حالی است که برخی رقبای منطقهای ایران همچون امارات متحده عربی و عربستان سعودی به دنبال دستیابی به فضا و با استفاده از توان کشورهایی همچون چین و ژاپن هستند.
سیمرغ کجاست
نگاهی به اخبار منتشر شده از سوی رسانههای غربی و صهیونیستی نشان میدهد مراکز امنیتی و اطلاعاتی غرب نیز به دقت در حال دنبال کردن برنامه فضایی ایران هستند. یکی از مراکزی که بارها و بارها نام آن در سایتها و رسانههای غربی ذکر شده است، مرکز پرتاب شاهرود است.
حالا و در آستانه وعده مقامات ایرانی برای پرتاب ماهوارههای جدید به فضا رسانههای غربی و رژیم صهیونیستی از قرار گرفتن موشکهای ایرانی روی لانچرهای پرتاب سخن میگویند، به عنوان مثال شبکه تلویزیونی سیانان در امریکا در گزارشی مدعی شده به تصاویری ماهوارهای دست یافته که نشان میدهد ایران در حال آمادهسازی پرتاب ماهواره به فضاست. به گفته سیانان، «فعالیت در مرکز فضایی امام خمینی» ایران واقع در حوالی سمنان را نشان میدهد، البته سیانان در گزارش خود تأکید کرده است که هیچ نشانه و شواهدی از اینکه پرتاب این ماهواره توسط ایران مصارف نظامی دارد در دست نیست.
وزیر خارجه امریکا چه گفت
بلافاصله بعد از انتشار این خبر وزیر امورخارجه امریکا در مقابل این گزارشها موضعگیری کرده و خواستار توقف فعالیت ایران روی پروژههای فوق شد. پمپئو در بیانیهای که روز ۱۳ دی ماه منتشر شد، با اتهامزنی به نظام جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: «وزارت دفاع ایران به طور عمومی اعلام کرده برنامه دارد سه موشک حامل پرتاب فضایی را در ماههای آینده راهاندازی کند. چنین رفتارهایی بار دیگر رفتار خلاف ایران با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل را نشان میدهد چراکه این قطعنامه به صراحت از ایران میخواهد هیچگونه فعالیتی در حوزه موشکهای بالستیکی که قابلیت حمل کلاهک اتمی دارند، نداشته باشد. فعالیت موشک حامل پرتاب فضایی در همین حوزه است چراکه معادل همان فناوری موشک اتمی در خانواده موشکهای بالستیک قارهپیماست. یک موشک قارهپیما با برد ۱۰هزار کیلومتر، توانایی رسیدن به ایالات متحده را دارد.» ادعاهای خلاف واقع وزیر امور خارجه امریکا درباره فعالیتموشکی ایران در حالی است که این کشور به دلیل خروج از برجام و نقض قطعنامه ۲۲۳۱ عملاً صلاحیت اظهارنظر در این باره ندارد.
این سخنان پمپئو در حالی بیان میشود که بر اساس نظر کارشناسان فعالیتهای فضایی ایران هیچ ارتباطی به فعالیتهای نظامی ندارد و تنها برای پرتاب محمولهها به فضا استفاده میشود. نگاهی به ادعاهای مقامات امریکایی نیز نشان میدهد حتی مقامات نظامی امریکایی نیز به صراحت به این نکته اشاره کردهاند که هیچ مدرکی ندارند که نشان دهد موشکهای ماهوارهبر ایرانی میتواند برای پرتاب محمولههای نظامی مورد استفاده قرار بگیرد.
ادعایی که پوچ است
شاید مهمترین دلیل برای رد کردن ادعای مقامات امریکایی این باشد که فرآیند پرتاب ماهواره با رساندن یک پرتابه به هدفی زمینی بسیار متفاوت است.
اساس ادعاهای امریکا در خصوص برنامه موشکی ایران روی این مسئله قرار میگیرد که پرتابگرهای ماهوارهبر ایرانی اساساً یک موشک بالستیک هستند. بر اساس ادعای امریکاییها موشکهای فضایی ایران، در رده موشکهای بالستیک قرار میگیرند، یعنی موشکهایی که یک محموله را با نیروی موتورهایشان به ارتفاع بالا میبرند و بعد روی زمین سقوط آزاد میکنند. موشکهای بالستیک یک مسیر منحنی را طی میکنند و هرچه موتورهای قویتری داشته باشند و بالاتر بروند، روی زمین، برد بیشتری خواهند داشت.
بر این اساس اگر کشوری بتواند موشکهایی با توان خروج از جو تولید کند -یعنی با برد عمودی بیش از ۲۰۰ کیلومتر - میتواند با کم کردن زاویه پرتاب، هدفهایی را در چند هزار کیلومتری بزند.
از دید غرب و رژیم صهیونیستی، آزمایش موشکهای ماهوارهبر، به معنی آزمایش موشکهای دوربرد است و از دید آنها تهدید امنیتی است. با این حال نکته اساسی این است که سالم ماندن یک کلاهک و محمولهاش در سفر به خارج از جو و بازگشت به زمین، تکنولوژی پیچیدهای دارد. این پیچیدگیها که اولین محاسباتش را مهندسان آلمان نازی انجام داده بودند، حدود یک دهه بعد از پایان جنگ جهانی دوم کاملاً عملی شد که حاصلش ساخت موشکهای قارهپیما با کلاهکهای هستهای بود.
برای این کار باید کلاهک از جو زمین خارج شود و این یعنی تحمل فشار پرتاب، تحمل تغییرات شدید دما در لایههای جو، ماندن در خلأ و تحمل تغییرات شدید دما در خارج جو و در پایان، تحمل تنش بازگشت به محیط چگال جو زمین و حرارت ناشی از اصطکاک با هوا که همگی تکنولوژی جداگانهای دارد. ایران نیز تنها روی فناوری برگشت به فضا کار کرده است و اساساً ساختار محمولههای فضایی ایران قابلیت بازگشت به زمین را ندارند. از سوی دیگر ساختار و نوع محمولههای فضایی ایران با محمولههای نظامی تفاوت بسیار دارد و اساساً موشکهای ایرانی قادر به حمل این تجهیزات نیستند.
چرا سیمرغ
شاید نکته دیگری که در خصوص پرتابهای اخیر و ماهوارهبر سیمرغ باید به خاطر سپرد این است که ماهوارهبر سیمرغ در شرایط تحریمی سنگین در ایران ساخته شد. پایگاه ملی فضایی امامخمینی (ره) در سمنان از نظر فناوری مطابق استانداردهای روز دنیا طراحی و ساخته شده و قادر است در فاز نهایی همه نیازهای کشور در مدار LEO را نیز پوشش دهد. ماهوارهبر سیمرغ نیز قادر است ماهوارههایی تا وزن ۲۵۰ کیلوگرم را در مدار ۵۰۰ کیلومتری زمین قرار دهد. ماهوارهبر سیمرغ قرار است ماهوارههای جدید ایرانی که نزدیک به ۲۰۰ کیلو وزن دارد و یک ماهواره تصویربرداری است در فضا قرار دهد. این ماهوارهبر در نمایشگاه هوافضای ماکس ۲۰۱۷ روسیه هم در غرفه ایران به نمایش درآمد و بزرگترین پرتابگر ماهوارهبر ایران است که سازمان هوافضای وزارت دفاع آن را ساخته است. ماهوارهبر سیمرغ پس از ماهوارهبر امید، نسل دوم ماهوارهبرهای ایرانی است که نتیجه سالها تحقیق در این حوزه است، البته این ماهوارهبر سالهاست در این حوزه منتظر پرتاب است که به نظر میرسد، حالا به مرحله پرتاب رسیده است.
ترس از توسعه علم در ایران
با نگاهی به تمام موارد فوق میتوان به این نتیجه قطعی رسید که تمام سخنان دولتمردان امریکایی در خصوص برنامه هستهای ایران ناشی از ترس توسعه ایران اسلامی است و ارتباطی با تهدید امنیت بینالمللی ندارد. این واقعیت را هم باید در نظر گرفت که ایران مدتهاست داوطلبانه توسعه برد موشکهای خود را در مرز ۲ هزار کیلومتر متوقف کرده است.
به این ترتیب هیچ بهانه دیگری برای توقف برنامه فضایی ایران وجود ندارد و افکار عمومی نیز منتظر حرکت دولت در این باره است.