خراسان جنوبی به نام بهشت گیاهان دارویی در کشور میدرخشد و دشتهای این استان همیشه میزبان عطر گیاهانی است که قرار است برای درمان مردم به کار برده شود. به گفته کارشناسان در خراسان جنوبی تاکنون بیش از هزار و ۲۰۰ گونه گیاه دارویی شناسایی شده و این گیاهان شامل گیاهان خودرو، زراعی و باغی است. به علاوه بیش از هزار و ۳۰۰ گیاه خودرو هم در این استان وجود دارد که ۶۰ درصد آنها پتانسیل تولید داروی گیاهی دارند، اما به گفته برخی متخصصان این حوزه از این قابلیت هم هیچ بهرهبرداری نمیشود و حتی حمایت نکردن از تولیدکنندگان و بیتوجهی به بازارهای داخلی و خارجی از طرف مسئولان میرود که ریشه این گیاهان دارویی را در خراسان جنوبی بخشکاند.
وقتی صحبت از گیاهان دارویی به میان میآید این سؤال مطرح میشود که با وجود ظرفیتهای بینظیر از این نوع گیاهان در خراسان جنوبی که جدول عریض و طویلی را در بین استانهای کشور با نموداری صعودی از نظر تعداد به خود اختصاص داده تا چه حد از این گیاهان حمایت شده است تا برای عرضه در بازارهای خارج از استان به عنوان محصولی متمایز از دیگر استانها عرضه شود. همه اینها در حالی است که دهکده گیاهان دارویی خراسان جنوبی که به گفته رئیس این دهکده قرار است در سال ۹۹ به بهرهبرداری برسد هنوز درگیر مشکلاتی از جنس ندیده شدن و حمایت نشدن از طرف دولتمردان است. مهندس پویان میگوید:پروسه اقتصادی گیاهان دارویی و همچنین گونههای منحصر به فرد شناسایی شده است، اما از آنجا که جهاد دانشگاهی شخصی حقیقی نیست و جنبه حقوقی دارد دولت فقط ۲۰ درصد برای راهاندازی دهکده گیاهان دارویی به ما کمک میکند و این پروژه مشمول دریافت وامهای گلخانهای نیز نمیشود. وی با اشاره به اینکه در حال حاضر در این مجموعه ۱۴ هکتاری آزمایشگاه و ساختمانها ساخته و تجهیز شده است و حتی ردیف استخدامی برای جذب نیروهای بازاریابی گرفته شده و نیروهای بهرهبرداری و میکروبزدایی نیز جذب شدهاند، میافزاید: همه مسئولان استانی، طرحهای مطرح شده برای این پروژه را قبول دارند، اما به مرحله عملیاتی که میرسد پا پس میکشند. به گفته رئیس دهکده گیاهان دارویی خراسان جنوبی قوانین در این استان به صورت جزیرهای اجرا میشود و این پروژه برای اجرای کامل به ۱۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد که فقط ۲ میلیارد و ۵۰۰ هزار تومان آن توسط جهاد دانشگاهی پایتخت تأمین شده و اعتبار استانی هنوز تأمین نشده است. وی ادامه میدهد: اگرچه از مرحله برندسازی گیاهان دارویی عبور کردهایم، اما تا زمانی که تحقیقات گیاهان دارویی کاربردی و تأمین اعتبار نشود هنوز در این زمینه میلنگیم.
همه در انتظار سفری حمایتی
در کنار تمام مشکلات ریز و درشتی که وجود دارد، کارشناسان در خصوص ورود سرمایهگذار به عرصه گیاهان دارویی معتقدند از آنجا که تا کنون این کار در حد حرف بوده و عمل در کار نبوده، هیچ سرمایهگذاری هم نخواسته به این بحث ورود کند و به قول معروف، این کار را یک ریسک میدانند. با این اوصاف، رئیس دهکده گیاهان دارویی خراسان جنوبی میگوید: چنانچه معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی برای افرادی که اقدام به عرضه گیاهان دارویی میکنند دورهای تخصصی و اجباری بگذارد دیگر این افراد بدون تخصص نمیتوانند اقدام به فروش گیاهان دارویی کنند. البته رئیس بنیاد ملی نخبگان نیز معتقد است با سفر معاونت فناوری ریاست جمهوری به خراسان جنوبی که قرار است در سال جاری انجام شود، حمایتها از عرصه گیاهان دارویی و نخبگان در این زمینه جنبه عملیاتی به خود خواهد گرفت. دکتر احمدیزاده همچنین با تأکید بر اصل ۴۴ قانون اساسی مبنی بر واگذاری پروژهها از بخش دولتی به خصوصی بر این عقیده است که باید خراسان جنوبی به عنوان منطقهای محروم شناخته و قانون برای جذب سرمایهگذار وضع شود تا بتوان از پروژههای بزرگ در راستای گیاهان دارویی حمایت دولتی کرد.