شتاب عرضه ارز در بازار ثانویه

جوان آنلاین: رییس کل بانک مرکزی با اشاره به ابلاغ مصوبه شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا مبنی‌بر تاکید بر عرضه ارز ناشی از صادرات غیرنفتی به سامانه نیما یا وارد کردن آن به چرخه اقتصاد کشور، از شتاب‌گیری عرضه ارز در بازار ثانویه خبر داد.

حفظ قدرت ارزی کشور برای اینجانب مساوی با صیانت و تقویت منابع و ذخایر بانک مرکزی، کنترل تورم، اصلاح ناترازی‌های موجود در شبکه بانکی، استقرار نظم و انضباط در بانک‌ها و به مهار کشیدن حجم نقدینگی بالا و فزاینده حاضر و هدایت مناسب آن با ابزار‌های سیاست پولی و اعتباری است، این نخستین سخنان آقای عبدالناصر همتی در مراسم معارفه‌اش به‌عنوان سکان‌دار جدید ساختمان میرداماد بود، رییسی که وعده داد تلاشش بر اعاده و تقویت اعتبار بانک مرکزی متمرکز خواهد بود. اما آغاز ریاستش با جهش قابل توجه نرخ ارز همراه بود، به‌طوری‌که تنها در روز هشتم مردادماه (نخستین هفته کاری آقای همتی در سمت جدیدش) نرخ برابری دلار معادل ۳۰درصد رشد کرد و از مرز روانی ۱۰هزار تومان گذشت، همتی بلافاصله بعد از سکانداری ساختمان میرداماد، بسته سیاست‌های ارزی جدید را در دستور کار خود قرار داد که به رسمیت‌شناختن بازار ثانویه و بازگشت صرافی‌ها به چرخه خرید و فروش ارز دوتا از مهم‌ترین تصمیمات بود که امید می‌رفت کمی از شیب تند افزایش قیمت ارز بکاهد. البته این بسته جدید با عدم همکاری صادرکنندگان، واردکنندگان، مدیران پتروشیمی‌ها و‌... روبه‌رو شد و قیمت دلار در کانال ۱۶‌هزارتومان باقی مانده بود تا اینکه در ۱۷‌شهریورماه حجت‌الاسلام روحانی، رییس‌جمهوری انتقاد‌های تندی را نسبت به صادرکنندگانی که ارز حاصل از صادرات خود را به سامانه نیما تزریق نمی‌کنند مطرح کرد.  آقای روحانی در جشنواره شهید رجایی با بیان اینکه «من به‌عنوان رییس دولت اعلام می‌کنم که بخشی از التهابات داخلی است» تأکید کرده بود: صادرکننده‌ای دولتی و خصولتی ارز صادراتی را که باید امروز در اختیار سامانه نیما قرار دهد، صبر می‌کند ۴۸‌ساعت دیرتر می‌دهد و این کار خیانت به کشور است. بنا بر گفته‌های رییس‌جمهوری، حتی اقدامات تنبیهی جدیدی برای صادرکنندگان متخلف در نظر گرفته شده است، بر این اساس رییس‌جمهوری به یکی از مقامات این مجوز را داده است که اگر صادرکننده‌ای در بازگرداندن ارز صادراتی تخلف کرد، قدم نخست عزل و قدم دوم معرفی به دادگاه باشد. بعد از آن، این کارشکنی‌ها کاهش یافت تا اینکه در هفتم مهرماه بانک مرکزی از سوی شورای عالی هماهنگی سران سه قوه، اختیار یافت که با دخالت در بازار ارز این بازار را به ثبات برساند. بر این مبنا، بانک مرکزی از طریق بانک‌ها و صرافی‌های مجاز در بازار ارز مداخله و اقدامات لازم برای کنترل نرخ ارز را انجام خواهد داد و قیمت مبادله در بازار ارز را نیز به نحو مقتضی اطلاع‌رسانی خواهد کرد. با ارائه این اختیارات، قیمت دلار که در هفته‌های گذشته با افزایش‌های چشمگیر و بی‌سابقه‌ای در بازار همراه بود و حتی تا کانال ۲۰ هزارتومان هم پیش رفته بود، از روز دوشنبه نهم مهرماه روند شدید سقوط قیمتی خود را آغاز کرد و تا بعد‌از‌ظهر دهم مهرماه به کانال ۱۰ هزار تومان رسید. بعد از این رکوردزنی کاهش قیمت دلار در ۲۴‌ساعت، جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی در ادامه بررسی اختیارات مورد نیاز بانک مرکزی جمهوری‌اسلامی ایران در مورد بازار ارز و پول، در تاریخ ۱۰‌مهرماه موارد جدیدی را تصویب کرد. در این جلسه مصوب شد تا بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مجاز به انتشار اوراق مشارکت ارزی-ریالی باشد، همچنین تسهیلات لازم را برای خرید و فروش فوری ارز حاصل از صادرات پتروشیمی و فولاد و دیگر محصولات صادراتی که توسط صادر‌کنندگان عرضه می‌شود، در بازار ثانویه ارز فراهم کند. عرضه ارز در بازار ثانویه شتاب می‌گیردآقای عبدالناصر همتی، رییس کل بانک مرکزی که با سیاست‌هایش توانست آشفته‌بازار ارز را آرام کند، روز گذشته با اشاره به ابلاغ مصوبه شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا مبنی‌بر تاکید بر عرضه ارز ناشی از صادرات غیرنفتی به سامانه نیما یا وارد کردن آن به چرخه اقتصاد کشور به ترتیبی که بانک مرکزی مشخص می‌کند، در هفته‌های آینده شاهد شتاب گرفتن و افزایش عرضه ارز برای تأمین واردات خواهیم بود. وی تاکید کرد: ظرف هفته جاری ضوابط مربوط در کارگروهی با مشارکت وزارتخانه‌های ذی‌ربط و بانک مرکزی و نمایندگان تجار، بازرگانان و فعالان اقتصادی بررسی و تصمیم‌گیری خواهد شد.  رییس کل بانک مرکزی حجم مبادله (خرید و فروش) در بازار ثانویه را طی حدود دو ماه گذشته معادل ۳/۷ میلیارد یورو اعلام و پیش‌بینی کرد با مجوز اخذ شده از سران قوا مبنی‌بر خرید و عرضه ارز پتروشیمی‌ها و سایر صادرکنندگان غیرنفتی توسط بانک مرکزی، عرضه در این سامانه شتاب بیشتری بگیرد و برخی از مسائل مطرح در حاشیه آن نیز مرتفع شود. وی تاکید کرد مصوبه سران قوا اختیارات لازم به بانک مرکزی برای پیگیری قضایی جهت اعمال این مصوبه، یعنی آوردن ارز صادرات غیر نفتی به چرخه اقتصاد داده است و امیدوارم بانک مرکزی به هیچ‌وجه مجبور به استفاده از این اختیار خود نباشد. سخنان همتی درباره شتاب عرضه ارز در بازار ثانویه در آستانه تحریم‌های آمریکا نشانگر پشتوانه قوی ذخایر ارزی ایران است و این نشان می‌دهد در صورت اعمال تحریم‌ها همان‌گونه که بار‌ها رییس‌جمهوری، معاون اول و کارشناسان اقتصادی تاکید کرده‌اند، اتفاق جدیدی در عرصه اقتصادی نخواهد افتاد و تحریم‌ها موجی جدید بر آرامش بازار ارز نخواهد بود. الزام بانک مرکزی به ارائه پیشنهادات برای اصلاح نظام بانکیعملکرد همتی که توانست کشتی طوفان‌زده بانک مرکزی را نجات دهد گویا مورد تأیید سران سه قوه بوده است، به‌گونه‌ای که اعضای شورای عالی هماهنگی اقتصادی در جلسه صبح شنبه ۲۸‌مهرماه به ریاست روحانی، پس از ارائه گزارش رییس کل بانک مرکزی در مورد چالش‌های نظام بانکی، بر حمایت از اقدامات بانک مرکزی در زمینه اصلاح نظام بانکی تاکید کردند. بر این اساس بانک مرکزی نیز موظف شد که پیشنهادات اجرایی برای اصلاح نظام بانکی را به جلسه سران ارائه کند. همچنین در این جلسه، اعضای شورای عالی هماهنگی اقتصادی بر تسریع در روند واگذاری سهام مؤسسات دولتی و عمومی غیر دولتی به بخش خصوصی در راستای اصل۴۴ قانون اساسی و تاکیدات مقام معظم رهبری تاکید کردند.