شاید اگر بخواهیم از فقر و راه‌های ریشه‌کن کردن آن حرف بزنیم حتماً اکثر کارشناسان از برنامه‌ریزی‌های کلان و نشست‌ها و بررسی‌های تخصصی سخن خواهند گفت. اما در حال حاضر برخی مناطق ایران در وضعیتی قرار دارند که فقط یک جهاد و عزم بسیجی می‌تواند در کمترین زمان چهره فقر را از آنجا بزداید. درست مثل شهرستان قلعه گنج که با جمعیتی بیش از ۷۶ هزار نفر در ۴۳۰ کیلومتری جنوب کرمان قرار دارد. منطقه‌ای که بیشتر مردم آن هنوز به کشاورزی و دامپروری مشغولند. قلعه گنج تاریخ کهنی دارد و آثار تاریخی کشف شده، گواه تمدن چند هزار ساله در این نقطه از ایران است. بر‌اساس حکایت‌ها و نقل ساکنانش، شغل آباء و اجدادی این مردم بیشتر پرورش شتر و بز و کشاورزی بوده است. هنوز هم روستاییانی که سن و سال بیشتری دارند، از پدران و پدربزرگ‌هایشان خاطراتی دارند که نشان دهنده رونق کسب و کار به ویژه پرورش شتر در حاشیه جازموریان است. حالا که قلعه گنج به عنوان شهر نمونه اقتصاد مقاومتی انتخاب شد، تحولات زیادی را به خود دید که راه‌اندازی دامپروی‌های مدرن و جایگزینی دام محلی با دام سازگار با محیط، از مهم‌ترین این اقدامات است.
از زمانی که بنیاد مستضعفان با دستور رهبر انقلاب مسئولیت رفع محرومیت از قلعه گنج را برعهده گرفت، کار‌ها یکی یکی به خوبی و با حساب و کتاب پیش رفت. وقتی مقام معظم رهبری فرمودند: «یک منطقه را در نظر بگیرید. آنگاه بپردازید به رفع محرومیت از آن منطقه، به ایجاد اشتغال، ایجاد رونق و هر کاری که لازم دارد یک منطقه را از آب و گِل بیرون بیاورید.»
شاید همین بس بود تا مسئولان بنیاد مستضعفان با حرکتی جهادی به منطقه بیایند و طرح پیشرفت و آبادانی قلعه گنج روی کاغذ بیاید. رفع محرومیت و توانمندسازی اقتصادی و فرهنگی مردم، در راستای اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی الگوی اسلامی- ایرانی آبادانی و پیشرفت از طریق ساز و کار‌های قانونی مشارکت بخش خصوصی در دستور کار قرار گرفت و خیلی زود موضوع حمایت از اشتغال در منطقه اهمیت یافت.
مطالعات سمت و سوی دامداری را هدف گرفت و چالش‌های آن شناسایی شد. بز‌هایی که به صورت سنتی دام غالب منطقه بودند باید با دام‌های پربازده‌تر جایگزی می‌شدند و به همین منظور شناسایی دام مناسب که بیشترین بهره‌دهی را داشته باشد در دستور کار قرار گرفت. در نهایت این بررسی‌ها به «بز مورسیا» که بومی جنوب اسپانیا و منطقه بارسلون بود ختم شد و در مرحله اول هزار رأس بز خریداری و در مهرماه ۹۵ وارد کشور شد و ۲ هزار رأس دیگر با فاصله زمانی مشخصی با اعتبار ۲ میلیارد تومانی به کشور وارد و در دامداری مجهز پرورش بز شیری قلعه گنج برای انجام آزمایشات و تست‌های اولیه مستقر شد.
نتیجه مطالعات موفقیت‌آمیز بود. بز مورسیا که حالا به بز شیری قلعه گنج معروف شده، یک نژاد اصلاح شده و خالص است که شجره مشخصی دارد. از مهم‌ترین ویژگی‌های این نژاد شیردهی بالای آن است به طوری که روزانه بین ۵/۲ تا ۳ لیتر شیر می‌دهد و این بیش از ۲ برابر شیردهی بز‌های سنتی قلعه گنج است.
هم اکنون پرورش بز در قلعه گنج مورد توجه است و به گفته کارشناسان، دام سنگین در این شرایط صرفه اقتصادی ندارد. زیرا بز به آب و علف کمی نیاز دارد. در حالی که یک گاو شیری به ۱۵۰ تا ۲۰۰ لیتر آب در روز نیاز دارد. بز‌هایی که هم اکنون در قلعه گنج پرورش داده می‌شوند روزانه به ۱۰ لیتر آب احتیاج دارند.
در حال حاضر با زاد و ولد انجام شده، حدود ۵ هزار بز شیری در مجتمع قلعه گنج نگهداری می‌شود و مراحل واگذاری آن به مردم محلی پس از انجام تست‌های ریسک‌پذیری رو به انجام است. بنیاد مستضعفان هم اعلام کرده به هر دامداری که متقاضی باشد ۱۰۰ میلیون تومان وام برای راه‌اندازی دامداری و خرید بز شیری می‌دهد که بازپرداخت وام‌ها پس از ۵ سال استمهال آغاز می‌شود و کارشناسان می‌گویند در این مدت ۵ ساله تعداد دام‌ها به قدری زیاد می‌شود که تنها از محل فروش محصولات لبنی آن‌ها می‌توان اصل وام را پرداخت کرد. هرچند سود ۸ درصدی برای این وام‌ها در نظر گرفته شده، اما با توجه به اینکه حدود ۴۰ درصد این بز‌ها ۲ یا ۳ قلوزا هستند، صرفه اقتصادی این شیوه از دامداری تضمین شده است. مسئولان مجتمع بز شیری به مدت یکسال رایگان نگهداری از این دام را به اهالی آموزش می‌دهند و پس از آن هم با سرکشی مداوم از سلامت دام‌ها مطمئن می‌شوند.
