کد خبر: 922451
تاریخ انتشار: ۲۷ مرداد ۱۳۹۷ - ۱۴:۵۷
فن آوري روز نياز كشاورزي وباغداري ايران
سرما، گرما زدگي ، وجود آفات و خشكسالي از جمله مهترين معضلاتي است كه همواره كشاورزي وباغداري در كشور را مورد تهديد قرارداده ودر برخي موارد موجب شده تا زحمات يك ساله بهره برداران در مدت كوتاهي ازبين برود. دراين ميان سرما وگرما زدگي از مواردي است كه همواره زيان هاي هنگفتي به دسترنج كشاورزان وباغبانان كشور زده به طوري كه هرساله ميلياردها تومان خسارت به بهره ورداران واقتصاد كشور وارد مي كنند...

محمدرضا سوري

 

سرما، گرما زدگي ، وجود آفات و خشكسالي از جمله مهترين معضلاتي است كه همواره كشاورزي وباغداري در كشور را مورد تهديد قرارداده ودر برخي موارد موجب شده تا زحمات يك ساله بهره برداران در مدت كوتاهي ازبين برود. دراين ميان سرما وگرما زدگي از مواردي است كه همواره زيان هاي هنگفتي به دسترنج كشاورزان وباغبانان كشور زده به طوري كه هرساله ميلياردها تومان خسارت به بهره ورداران  واقتصاد كشور وارد مي كنند، كه به عنوان نمونه مي توان به موضوع سرمازدگي باغات مركبات در استان مازندران در دوسال قبل ويا گرمای شدید وطولانی و رطوبت بالا در برخی مناطق خوزستان ازجمله آبادان كه سبب ترشیدگی و خشک شدن محصول خرما نخيلات درسال گذشته شد اشاره كرد. اين مهم موجب شد تا معاون وزیر جهاد کشاورزی در امور باغبانی استفاده از دستگاه های پیشرفته با فن آوري  جهانی همچون دستگاه های مولد باد و دستگاه های مولد گرما را نياز اصلي باغداران اعلام كرده واز كمك هاي دولت براي تهيه آنان خبردهد.

******

درحالي  كه امروزه سازمانهايي همچون هواشناسي به كمك كشاورزي وباغداري آماده وبهربرداران را از شرايط آب وهوايي در آينده باخبر مي كند ، اما اين مهم در كنار فن آوري هاي جديد در كشور به شدت مورد غفلت قرار گرفته است موضوعي كه سبب شده تا هرساله در استانهاي مختلف كشور زيانهاي بسياري دراين زمينه وارد شود ، اين درحالي است كه توجه واستفاده از امكانات مي تواند نقش مهمي در كاهش خسارت واز بين رفتن زحمات كشاورزان وباغداران داشته باشد.

آمارها نشان مي دهد، زیان اقتصادی ناشی از ضایعات محصولات کشاورزی درایران ۳میلیارد دلار بوده که ۲۴درصد متوسطِ کل ارزش واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۳ است.

2درصد از محصولات باغی در زمان برداشت و 14درصد از آن در زمان حمل‌ونقل و نگهداری به ضایعات تبدیل می‌شود. نتایج نهایی پژوهش نشان می‌دهد 7574هزار تن معادل 11.1درصد از کل تولیدات زراعی و 2267هزار تن معادل 14.5درصد از کل تولیدات باغی به ضایعات تبدیل می‌شوند، به این ترتیب به‌طور متوسط ضایعات کل محصولات باغی و زراعی 9841هزار تن معادل 11.8درصد از کل تولیدات است.

اين درحالي است كه ضایعات بخش کشاورزی دلایل مختلفی دارد ازجمله ،کمبود صنایع تبدیلی و تکمیلی، عدم تناسب سیستم های حمل و نقل با شرایط و وضعیت محصولات تولیدی و نبود بسته بندی و مارکتینگ محصولات از جمله عواملی است که باعث از بین رفتن محصولات کشاورزی می شود.

سرمازدگي به باغات مركبات

آذرماه سال 95 بود كه ورودناگهاني هواي  سرد به استان مازندران وگيلان سبب شده تا ۸۰هزارهکتار باغ مركبات ازبين برود.

اين درحالي بود كه هواشناسی کشاورزی ۳ روز قبل از وقوع، اين پيشامدرا پيش بيني كرده واز ازباغداران خواسته بود كه به فكر تمهبداتب دراين زمينه باشند، ، امابه گفته برخي از كارشناسان جهاد كشاورزي مازندران  ۳ روز زمان کافی برای عکس المعل باغداران نبود لذا اين موضوع خسارت بسياري به آنها زد.

برآوردها در آن زمان نشان داد از حدود ۱۰۰ هزارهکتار سطح باغات بارور مرکبات ۷۰ تا ۸۰ هزار هکتار  آن بر اثر  سرما زدگی ازبين رفتند. و9 هزار ميليارد ريال خسارت به باغداران مازندراني وارد شد وازآنجا كه تعداد كمي بيمه بودند لذا خسارت به كمترين بخش پرداخت شد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران دراين خصوص مي گويد:«اين سرمازدگي كه بسيار ناگهاني بود موجب شد تا به 55درصد مرکبات استان دچارسرمازدگي و خسارت شوند .»

دلاورحيدر پور مي افزايد:« 50درصد کیوی بالای درخت قرار داشت که دچار خسارت شد که با برنامه‌ریزی انجام شده طرح پرداخت خسارت به کیوی‌کاران نیز در دستور کار است.»

اواخر فرودين ماه بود كه اين موضوع براي باغداران آذربايجان غربي تكرار شدبه طوري كه طي  روزهای ۲۷ و ۲۸ فروردین ماه ،سرما ويخبندان  به محصولات باغی و زراعی ۱۰۷ میلیارد تومانی خسارت وارد كرد. 

اين موضوع سبب شد تا سیل و تگرگ در حدود ۱۲ میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومان ، باد و طوفان ۱۳ میلیارد و ۹۰۰ تومان و خشکسالی ۱۰۴ میلیون تومان به محصولات زراعی و باغی استان خسارت وارد كند.

خسارت ۳۰۷میلیارد تومانی سرمای بهاره به کشاورزی آذربایجان‌غربی

البته بايد به اين نكته اشاره كرد كه تغييرات اقليمي سبب شده تا اين سالها بيشتر شاهد سرمازدگي ويا گرمازدگي محصولات كشاورزي باشيم كه به عنوان مثال مي توان به سرمازدگي بهار امسال به كشاورزي استان آذربايجان شرقي اشاره كرد كه طبق بررسي هاي كارشناسان 307ميبيارد تومان برآوردشد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان غربی با تاييد اين موضوع مي گويد:« بر اساس براوردهای اولیه، سرمازدگی و یخبندان بهاره از ابتدای فروردین ماه سال جاری تا سوم اردیبهشت ماه، در سطح ۵۲ هزار و ۵۷۰ هکتار از اراضی باغی و زراعی در استان بیش از ۳۰۷ میلیارد تومان خسارت وارد کرده است.»

 اسمعیل کریم‌ زاده با اشاره به خسارات وارد شده بر اثر سرمازدگی و یخبندان به محصولات کشاورزی در استان مي گويد: طبق گزارشات اکیپ های اعزامی براورد خسارت از فروردین ماه سال جاری تا سوم اردیبهشت ماه ناشی از وقوع سیل و تگرگ، باد و طوفان، خشکسالی ، سرمازدگی و یخبندان بیش از ۳۳۴ میلیارد تومان به محصولات زراعی و باغی، منابع طبیعی ، دام و طیور و تاسیسات کشاورزی استان خسارت وارد شده است.»
با توجه به اینکه سرمازدگی و یخبندان بهاره بیشترین میزان خسارت گزارش شده تا کنون بوده است ، در سطح ۴۸ هزار و ۳۵۰ هکتار از اراضی باغی به ارزش ۲۹۷ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان و ۴ هزار و ۲۲۰ هکتار از اراضی زراعی استان به ارزش ۹ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان این میزان خسارت اعلام شد،که محصولات باغی اعم از انگور و سیب و درختان هسته دار و محصولات زراعی شامل دانه های روغنی ، پیاز و گندم نیز از عمده محصولاتی بوده که دچار خسارت قابل توجهی شده اند.
اين درحالي بود كه  با توجه به اینکه خسارت سرمای دیر رس بهاره در مرحله ابتدای گلدهی محصولات باغی دانه دار استان اعم از سیب و انگور اتفاق افتادلذا نياز به برآوردهاي ثانويه ميزان خسارت داشت.

اما معضل آنجايي بود كه برخي از كشاوزان ازبيمه كردن باغات خود خودداري كردندواين موضوع سبب شد تا تنهاکشاورزانی که محصولات کشاورزی خود را بیمه نموده اند ، بر اساس تعرفه بیمه ای میزان خسارت وارده به محصولات آنان به تدریج در طول سال واریز شود.
اين درحالي بود كه رئيس جهاد كشاورزي  آذربایجان غربی  درآن زمان گفت :« برابر دستورالعمل ابلاغی کمیته خسارت در شهرستان ها تشکیل یافته و نسبت به برآورد خسارات با حضور نمایندگان فرمانداری، بانک کشاورزی و جهاد کشاورزی جهت تکمیل فرم و پرونده اقدام می شود ، اما افرادی که نسبت به بیمه باغات خود اقدام نکرده و در اثر سرمای دیر رس بهاره دچار خسارت شده اند نیز می توانند با مراجعه به مراکز جهاد کشاورزی دهستان ها ی شهرستان مربوطه اعلام خسارت نمایند تا بعد از بررسی و تایید خسارت توسط کارشناسان مراکز جهاد کشاورزی شهرستانی و استانی، پرونده در این زمینه تشکیل و جهت اتخاذ تصمیمات در رده های بالاتر به مدیریت بحران استانداری و وزارت جهاد کشاورزی ارجاع داده شود.»
اين اظهارات درحالي بود كه  در سال زراعی جاری در حدود ۱۳ هزار هکتار از باغات استان تحت پوشش خدمات صندوق بیمه کشاورزی قرار گرفته اند و حدود ۹۸ درصد از بیمه گذاران، بعلت داشتن بیمه الحاقی یعنی تکمیلی، خسارت سرمازدگی باغات دریافت می کنند .
کریم‌ زاده با اشاره به بهبودي وضعيت بيمه كردن محصولات كشاورزي دراستان افزود:«حدود ۱۳۳ هزار و ۵۱۲ هکتار از محصولات زراعی بهاره و پاییزه استان در سال زراعی جاری تحت پوشش بیمه پایه و تکمیلی صندوق بیمه کشاورزی هستند و با توجه به اینکه بیمه محصولات بهاره هنوز تداوم دارد از زراعین استان درخواست داریم جهت بهره مندی از خدمات صندوق بیمه کشاورزی ، با مراجعه به دفا‌تر بیمه کشاورزی و مراکز خدمات جهاد کشاورزی با آگاهی از حق بیمه و شرایط تعهد بیمه‌گری، نسبت به پوشش بیمه‌ای محصول خود در مدت زمان مقرر اقدام کنند .»
يكي از مشكلاتي كه همواره كشاورزان وباغداران با آن مواجه هستند پرداخت خسارت حداقلي است .

درحالي كه  میزان غرامت پرداختی به باغداران خسارت دیده در سال ۹۶ به طور میانگین در حدود ۳ تا ۴ میلیون تومان برای هر هکتار تعیین شده بود و این در حالی است که هزینه بیمه محصولات باغی در سال ۹۶ و ۹۷ در هر هکتار بسته به نوع و عامل خسارت بین ۵۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان متغیر است .
اين درحالي است كه در سال گذشته حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد سطوح بیمه شده در سنوات گذشته مشمول دریافت غرامت شده اند و به طور میانگین ۵۰ درصد خسارت وارده به کشاورزان پرداخت شده است .
واز طرفي غرامت پرداختی به خسارت دیدگان ناشی از حوادث غیر مترقبه از جمله عدم باروری و تلقیح در سال ۹۶ نیزدر بین ۳ تا ۴ میلیون تومان متغیر بود.

 

گرما بلاي جان خرما وپسته

پس از سرماي ناگهاني بايد به گرماي شديد اشاره كرد كه سبب شد تا خرما كاران آباداني خسارت زيادي از اين موضوع ببرند.

مدیرجهاد کشاورزی آبادان با تاييد اين موضوع مي گويد:« گرمای شدید وطولانی و رطوبت بالا در برخی مناطق سبب ترشیدگی و خشک شدن محصول خرما شده است.»

ناجی شهیب زاده با بیان اینکه گرما کاهش کمی و کیفی محصول را نیز موجب شده است، مي افزايد: «شرایط خاص آب و هوایی، گرما و تداوم آن و رطوبت بالا افزایش میزان خشک شدن و ترشیدگی محصول را در مقایسه با سال گذشته سبب شده است.»

 اين مسئول ادامه مي دهد:« این مشکل در ارقام دیررس محصول و در مناطقی که به طور طبیعی میوه دیرتر می رسد، مشهودتر است.»

به گفته مدیر جهاد کشاورزی آبادان، برآورد میزان خسارت وارده به نخیلات با حضور کارشناسان بیمه محصولات کشاورزی و مراکز خدمات جهاد کشاورزی در حال بررسی و انجام است ودر زمان حاضر پیگیر تحت پوشش قرار گرفتن نخیلات بابت خسارت ناشی از ریزگردها و آفتاب سوختگی از طریق صندوق بیمه هستیم.

 اين درحالي است كه بيمه نبودن برخي از باغات خرما سبب شده تا تنها تعداد اندكي بتوانند از طريق بيمه خسارت هاي وارده را جبران كنند.

 

فن آوري نوين چاره مقابله با سردي وگرمي هوا

پيشرفت فن آوري در صنايع گوناگون ازجمله مزايايي به شمار مي رود كه نقش مهمي در سهولت كارها دارد .

درحالي كه تا سالهاي قبل سرما وگرما وانواع آفات به راحتي مي توانستند كشاورزي وباغداري منطقه اي را نابود كنند ، اما امروزه با كمك فن آوري  اين ميزان خسارت ها به حداقل ممكن رسيده است اين مهم سبب شده تا مديران جهاد كشاورزي دراين زمينه جديدترين تجهيزات را دراختيار بگيرد.

 معاون وزیر جهاد کشاورزی با بيان اينكه یکی از مشکلات پیش رو در تولید محصولات سردرختی را سرمازدگی در مناطق سردسیر کشور است مي افزايد:« سرمازدگی در کشور طی سال های اخیر خسارت های سنگینی به بار آورده که در این راستا تلاش می شود با راهکارهای عملی و علمی این خسارت ها کاهش یابد.»

محمدعلی طهماسبی توسعه صنعت باغداری را با بهره گیری از تکنولوژی ممکن دانسته ومي افزايد: «استفاده از دستگاه های پیشرفته با تکنولوژی جهانی همچون دستگاه های مولد باد و دستگاه های مولد گرما از راهکارهای کاهش اثرات سرمازدگی است که باغداران برای خرید این تجهیزات می توانند از خط اعتباری ویژه مکانیزاسیون استفاده کنند.»

وي با تاکید بر اینکه باغداران باید از آخرین تکنولوژی و فناوری های لازم برای جلوگیری از خسارت سرما استفاده کنند، ادامه مي دهد:« تمامی این دستگاه ها منطبق با آخرین استانداردهای روز جهانی در دسترس عموم باغداران است و وزارت جهاد کشاورزی نیز تسهیلات لازم را برای خرید این دستگاه ها در اختیار باغداران قرار می دهد.»

 

نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار