محمدرضا سوري
وجود ده ها آثار طبيعي وباستاني دراستان لرستان سبب شده تا اين منطقه از غرب كشوريكي از مناطق بكر براي تبديل شدن به قطب گردشگري باشد. درحال حاضر با وجود ده ها آثار باستاي وتاريخي دركنارآثار طبيعي دراين منطقه كه براي ديدن هركدام نيز به ساعتها وقت گذاشت ، اما نبود برخي زير ساختها ازجمله معرفي اين مناطق وسرمايه گذاري در زمينه اماكن مورد نياز سبب شده تا گردشگري استان از جايگاه قابل توجهي برخوردار نباشد. موضوعي كه سبب شد تا نماینده مردم بروجرد درمجلس با بیان این که لرستان باید به قطب اصلی گردشگری در کشور تبدیل شود
خواستار تلاش براي افزایش اعتبارات میراث فرهنگی استان شود.
******
دریاچه گهر،فلك الافلاك ، مسجد امام خمینی بروجرد ، تونل برفی ازنا ، آبشار آب سفید الیگودرز،بارگاه ملکوتی امامزاده ابراهیم(ع) معروف به "بابابزرگ"، امام زاده شاه محمد کوهدشت، آبشارچکان،
دشت لاله های واژگون الیگودرز، منطقه حفاظت‌شده سفیدکوه ،غار وقت و ساعت ، دره حیرت‌انگیز شیرز، مقبره باباطاهر،منطقه گلدشت، تپه سراب ناوه کش، كوه وغار دوشه ، تپه‌های باباخانی و تخته چراغ و كرگونه، مقبره حیات‌الغیب، مقبره فلك‌الدین، قلعه بهرام، منگره، قلعه شهنشاه ، گورستان هره باغ ، پل شاپوري ،سراب كيو وجنگالي ، تپه‌های چغاسبز و كفتارلو، قلعه چنگری ، منيژه ، كورگان،ازجمله مشهور ترين مناطق ديدني دراستان لرستان هستند كه هرساله تعداد بالايي براي تفريح وزيارت به اين مناطق سفر مي كنند.
گردشگري راهي براي رونق اقتصاد منطقه
با وجود اينكه بيكاري ونبود درآمد ثابت در استان لرستان موجب شده تا بسياري از جوانان براي يافتن شغل به ساير استانها از جمله تهران كوچ اجباري كنند، اما بررسيها نشان مي دهدوجود تنوعي از صنايع دستي وبرخي از توليدات كشاورزي در صورت رونق گردشگري مي توان نقش مهمي درحل مشكلات اقتصادي مردم منطقه داشته باشد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان باتاييد اين موضوع و شاره به وجود ظرفیت های فراوان گردشگری در این استان وجود دارد مي گويد:« ظرفیت های گردشگری استان لرستان فرصت مناسبی برای تولید و ایجاد اشتغال در این استان به شمار می رود. »
سید امین قاسمی مي افزايد: «لرستان علاوه بر دارا بودن مواهب گسترده طبیعی دارای ظرفیت های فرهنگی و تاریخی منحصر به فرد و مناطق روستایی و عشایری و کوچ نشینی زیبایی است. »
وي ادامه مي دهد:« اقامتگاه های بوم گردی در طبیعت منحصر به فرد لرستان، روستاهای هدف گردشگری و زندگی عشایری وجوه قابل تمایز این استان هستند که امکان جذب گردشگران بسیاری در این استان را ایجاد می کنند.
اين درحالي است كه صنایع دستی لرستان را نیز یکی از ظرفیت های بزرگ کسب و کار بومی گردشگری و اشتغالزایی در این استان به شمار مي رود.
دركنار اين مهم بررسي ها نشان مي دهد، آثار تاریخی موجود در لرستان نيزازجمله ظرفيتهايي است كه مي تواند به جذب گردشگروايجاد اشتغال ودرآمد زايي كمك بسياري كند.
معاون گردشگری میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری لرستان دراين باره مي گويد:« با توجه به ظرفیت های قابل توجه این استان در حوزه گردشگری طرح تکاپو (توسعه کسب و کار اشتغال پایدار) در راستای توسعه کسب و کار با هدف توسعه بنگاه های خرد و فعال سازی اقشاری مانند زنان به دلیل نرخ مشارکت پائین و بیکاری بالای جوانان تحصیل کرده اجرا می شود. »
دیانوش چراغی مي افزايد:«در این راستا پس از مطالعات جامع سال 95 ظرفیت های اقتصادی مهم لرستان در هشت رشته شناسایی شد که از این مجموع گردشگری یکی از محورهای اصلی برشمرده شده است. »
وی با بیان اینکه رسته گردشگری محرک سایر رسته های اشتغالزایی در استان به ویژه صنایع دستی است، ادامه مي دهد: «وجود پنج هزار اثر تاریخی و جاذبه های گردشگری منحصر به فرد لرستان شرایط بسیار مناسبی جهت جذب گردشگر در این استان وجود دارد. »
اين اظهارت درحالي است كه به منظور رونق گردشگري در لرستان چهار هزار و 630 میلیارد ریال تسهیلات جهت اجرای طرح تکاپو در این استان پیش بینی شده است که حدود 20 درصد این تسهیلات به حوزه گردشگری استان اختصاص يافته است.
وجود اقامتگاه هاي بوم گردي
از آنجا كه مسافران وگردشگراني كه براي سفر به لرستان مي روند نياز به اقامتگاه درمناطق بومي دارندلذا بسط وتوسعه اين مهم مي تواند كمك مهمي به رونق اقتصاد مردم منطقه باشد.
معاون گردشگری میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری لرستان همچنین در اين خصوص مي گويد:«: در حال حاضر 10 اقامتگاه بوم گردی با پیشرفت فیزیکی بالای 60 درصد در این استان وجود دارد و 10 مجوز اولیه نیز جهت فعالیت اقامتگاه بوم گردی در روزهای گذشته صادر شده است. »
چراغی مي افزايد:«جهت رونق صنعت گردشگری اشتغالزایی در این زمینه امکان صدور مجوز بوم گردی برای خانه های روستایی دارای ظرفیت براساس تیپ بوم گردی در استان وجود دارد. »
به گفته وي ، در حال حاضر اقامت گاه های بوم گردی در نقاط مختلف استان به ویژه خرم آباد، بروجرد، الیگودرز فعال است و درسایر شهرستان ها نیز این موضوع در حال پیگیری است.
اين درحالي است كه علاوه بر اين موضوع ، 142واحد اقامتی از جمله هتل، مهمانپذیر، اقامتگاه بوم گردی سفره خانه های سنتی و مجتمع های خدماتی بین راهی در این استان وجود دارد که به مسافران خدمات لازم را ارائه می دهند.
وعلاوه بر آن هم اکنون یک هزار و 990 تخت در مراکز اقامتی لرستان وجود دارد، و 22 هتل با ظرفیت یکهزار و 705 تخت و 10 مهمانپذیر با ظرفیت 290 تخت در استان لرستان فعال هستند.
و هشت اقامتگاه بوم گردی با ظرفیت 485 نفر و 47 واحد و مجتمع خدماتی رفاهی در سطح استان لرستان برای پذیرایی از گردشگران در سطح استان وجود دارد.
و15 سفره خانه سنتی و پنج مجتمع گردشگری به گردشگران خدمت رساني مي كنند.
صنایع دستی و سوغات عامل مهم در رونق کسب و کار گردشگری
ورشو، گیوه، نمد مالی، گليم بافي ،گلونی روسری مخصوص لرستان، دستی تراش سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی ، قلمدان و کاغذ سازی سنتی ،عسل،سمنو،حلواارده، آش ترخینه،ازجمله صنايع دستي وسوغاتي مهم لرستان به حساب ني آيد كه مشتريان خوبي در ميان گردشگران دارند.
معاون صنایع دستی میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری لرستان نیز با اشاره به قدمت و نقش تاثیر گذار صنایع دستی منحصر به فرد و خاص صنایع دستی در جذب گردشگر در این استان مي گويد:« در راستای رونق کسب و کار بومی گردشگری در این استان جهت توسعه و تجهیز صنایع دستی در روستاهای هدف گردشگری طرح ضربتی اشتغال در 2 روستای ولیعصر پلدختر و ونایی بروجرد اجرا شد. »
افشین بابا حسینی مي افزايد:« با توجه به استقبال گردشگران از سنگ های قیمتی ونیمه قیمتی در اماکن مذهبی در روستای درب گنبد کارگاه صنایع دستی تراش سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی برگزار شد. »
وی ادامه مي دهد:« در روستای امامزاده قاسم ازنا رشته قلمدان و کاغذ سازی سنتی با حضور اساتید ماهر اصفهانی دایر شده است.
علاوه بر آن تبحر در بافت گليم در مناطق مختلف اين استان سبب شده تا سالانه حدود 20 هزار مترمربع گلیم و ماشته در این استان تولید و به بازار عرضه می شود.
و در حال حاضر 52 صنایع دستی در این استان فعال است که 49 رشته از این مجموع بومی هستند.
به طوري كه رشته های گلیم بافی و ماشته در شهرستان های خرم آباد و نورآباد، جاجیم بافی در الیگودرز و ورشو سازی و هرمی بافی بیشتر در شهرستان بروجرد فعالیت دارند.
موضوعي كه سبب شده تا میزان درآمد تولید سالانه صنایع دستی در این استان حدود 6 میلیارد ریال است.
اين درحالي است كه در حال حاضر رشته سراجی یا چرم نیز در استان مورد استقبال قرار گرفته و به طور ویژه در 2 سطح مقدماتی و پیشرفته در 12 دوره در شهرستان ها آموزش داده شده است.
همچنين با توجه به اینکه برخی رشته های صنایع دستی لرستان مانند ورشوسازی به سمت منسوخ شدن می روند، کارگاه های احیای این رشته با حضور علاقه مندان این رشته برگزار و مستند نگاری شده است.
علاوه بر اين صنايع وستي ، برخی رشته های خاص صنایع دستی مانند حجاری سنگ به دلیل وجود معادن سنگ در شهرستان های دورود، ازنا و الیگودرز رواج دارد.
و رشته های مشبک و خراط چوبی در استان لرستان فعال بوده گفت: هنر ساخت رشته های چیت بافی، سله بافی(سبدبافی) و بوریابافی در فهرست میراث فرهنگی ناملموس کشور به ثبت رسیده است،و با ثبت این آثار تعداد آثار ثبت شده لرستان در فهرست میراث فرهنگی ناملموس کشور به 26 مورد رسیده است.
به گفته كارشناسان ميراث فرهنگي ، مقدمات ثبت هنر ساخت سیاه چادر و ماشته بافی نیز در دستور کار اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان لرستان برای مطرح شدن در شورای ثبت میراث فرهنگی ناملوس کشور قرار دارد.
همچنين به گفته معاون صنایع دستی اداره میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری لرستان در راستای رونق کسب و کار گردشگری و عرضه محصولات منحصر به فرد صنایع دستی لرستان نمایشگاه دائمی صنایع دستی این استان به صورت شبانه روزی در محل ورودی قلعه تاریخی فلک الافلاک فعال می شود.
نماينده مردم بروجرد در مجلس شوراي اسلامي با اشاره به ظرفيت بالاي استان در زمينه رونق گردشگري مي گويد:« لرستان ظرفیت های بسیار خوبی در زمینه اماکن تاریخی و گردشگری دارد که در صورت احیای این ظرفیت ها و فراهم کردن زیرساخت های می تواند به یکی از قطب های اصلی گردشگری در کشور تبدیل شود .»
علاالدين بروجردي مي افزايد:« وجود خانه های تاریخی ، جاذبه های کم نظیر طبیعی و صنایع دستی بروجرد ، فرصت مناسبی برای معرفی هرچه بهتر ظرفیت های فرهنگی و گردشگری این شهرستان به شمار می رود.»
وي ادامه مي دهد:« بايد سعي وتلاش شود تا استان با توجه به ظرفيت بالايي كه در زمينه گردشگري دارد به يكي از قطب هاي مهم گردشگري تبديل شود.»
