عبدالله حاتمیان، با اشاره به سد سازی‌های کشور ترکیه بر روی رودهای دجله و فرات و تاثیرات این پروژه بر محیط زیست ایران، اظهار داشت: ما متاسفانه در جغرافیا و اقلیم بد و در کنار همسایگان بدی قرار گرفته‌ایم.
وی تصریح کرد: امروز علاوه بر مشکلات سیاسی و نظامی مانند داعش که در دو کشور عراق و سوریه برای ما به وجود آمده، مشکلات زیست محیطی کشورهای همسایه نیز گریبان گیر ما شده است.
نماینده مردم درگز در مجلس شورای اسلامی، ادامه داد: اما برعکس ما که این هزینه سنگین را متحمل شدیم، کشور ترکیه از وضعیت بحرانی عراق و سوریه سوءاستفاده و بهره‌برداری می‌کند.
سد آتاترک بیش از600 سد ایران ظرفیت آبگیری دارد
وی اذعان کرد: یکی از موارد سوءاستفاده‌های این کشور از اوضاع منطقه، ساخت سد آتاترک بر روی رود فرات و سد ایلیسو بر روی رود دجله است، سدی که بیش از 40 میلیارد مترمکعب ظرفیت آبگیری و یا سد آتاترک که بیش از600 سد ایران ظرفیت آبگیری دارد.
حاتمیان یادآور شد: ترکیه با این پروژه عظیم به دنبال سیاست آب در مقابل نفت، آب در مقابل امنیت و در نهایت آب در مقابل همه چیز است.
وی تاکید کرد: با آبگیری سد آتاترک در سال 1992 مساحت زیادی از زمین‌های کشاورزی و دشت‌های کشور عراق خشک و تبدیل به کانون و منبع ریزگردهای ایران شد، امسال نیز با اتمام سد ایلیسو بر روی رود دجله 650 تا یک‌میلیون هکتار دیگر از اراضی کشور عراق خشک خواهد شد و با ازبین رفتن امکان زندگی در این مناطق، مردم عراق به سوی ایران هجوم خواهند آورد.
نماینده مردم درگز در مجلس شورای اسلامی، ادامه داد: از طرف دیگر، ورودی آب به تالاب هورالعظیم در قسمت عراق و ایران تقریباً به صفر خواهد رسید. هر قدر میزان رطوبت هورالعظیم کمتر شود، میزان ریزگردها بیشتر شده و این ریزگردها به گونه‌های گیاهی منطقه و محصولات کشاورزی آسیب و از این جنبه باعث خسارت خواهد شد.
حاتمیان افزود: اراضی هورالعظیم نزدیک به پانصد هزار هکتار است که قسمت ایران در حال حاضر خشک شده است و با آبگیری ایلیسو قسمت عراق نیز به صورت کامل خشک خواهد شد و زندگی در 23 استان ما غیر ممکن می‌شود و مردم این مناطق مجبور به مهاجرت به مناطق مرکزی و شمالی کشور می‌شوند. به همین دلیل با آبگیری این سد در ترکیه وضعیت بسیار نگران‌کننده‌تر خواهد شد.
عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس، با تاکید براینکه متاسفانه ما امروز در دیپلماسی آب ضعیف هستیم، بیان داشت: متاسفانه برخی کشورها با سرگرم کردن ما به مسائلی چون انرژی هسته‌ای در زمینه‌های دیگر منافع ما را نابود می‌کنند در حالی که ما فرصت پرداختن به آنها را نداریم.
وی اضافه کرد: لازم است که دولت این موضوع سد سازی‌ها را بسیار جدی بگیرد. ما باید در حال حاضر دیپلماسی آب داشته باشیم و دیپلمات‌های متخصص با کشورهای همسایه مذاکره کنند همچنین باید در دادگاه‌ها و دیوان‌های مختلف جهانی علیه این کشورها طرح دعوا کنیم.
حاتمیان ادامه داد: در حال حاضر نه تنها ترکیه بلکه دیگر همسایگان ما مانند ترکمنستان و افغانستان دست بر روی منابع آبی ما گذاشته‌اند و حقوق زیست محیطی را رعایت نمی‌کنند، اما ما نمی‌توانیم هیچ‌گونه مذاکره‌ای با آنها در این موارد انجام دهیم.
نماینده مردم درکز، گفت: بنده و یکی دیگر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در این مورد به وزارت خارجه تذکر داده‌ایم، منتها این تذکرها نتیجه بخش نخواهد بود چرا که آنها هم یک‌سری مسائل فرعی برایشان اصل شده است.
عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس، ابراز کرد: در نهایت بنده فکر میکنم ما با تقویت دیپلماسی آب و با کمک جوانانمان باید در مقابل غارت آب منطقه توسط ترکیه، کمپین‌های داخلی و جهانی ایجاد کنیم تا بتوانیم از منافع ملی خود دفاع کنیم.
