نسبت بدهی فعلی امریکا نزدیک به بدهی رکود بزرگ ١٩٣٠ است و بعید نیست که درونگرایی اقتصاد امریکا و راه انداختن بزرگترین جنگ تجاری از سوی کشوری که زمانی حامی تجارت آزاد بوده برای به تعویق انداختن یک بحران بزرگ دیگر در امریکا باشد. با این حال کارشناسان بر این باورند که امریکا در این نبرد بزرگ با وجود رقیبان جدی نمیتواند به راحتی خود را پیروز این میدان بداند.
وزارت بازرگانی چین روز جمعه با انتشار بیانیهای شدیداللحن از امریکا به عنوان آغازگر بزرگترین نبرد تجاری تاریخ اقتصاد دنیا به شدت انتقاد کرد و این کشور را مورد مذمت قرار داد.
در این بیانیه آمده است اعمال تعرفه ۳۴ میلیارد دلاری امریکا بر کالاهای وارداتی از چین را شروع نبردی بزرگ در تجارت جهانی قلمداد کرده است که ابعاد گستردهای خواهد داشت و زیان سنگینی را به واشنگتن تحمیل خواهد کرد.
بنا بر این بیانیه چین قصد دارد مسئله را فوراً با سازمان تجارت جهانی در میان بگذارد و از کشورهای دیگر نیز خواسته است علیه امریکا دست به دست یکدیگر داده و با یکجانبهگرایی تجاری این کشور مقابله کنند.
این بیانیه امریکا را به برتریطلبی تجاری دیکته شده در جهان با قلدرمآبی متهم میکند و میافزاید که امریکا در حال ضربه زدن به چرخه تولید جهانی است و با این اقدامات اقتصاد جهان را به چالش میکشد و باعث شکنندگی بیشتر اقتصاد میشود.
این بیانیه تصریح میکند که امریکا با این کارها بازارهای جهانی را برهم میزند، به مصرفکنندگان و تولیدکنندگان فشار میآورد و شرکت ها، مؤسسات و ملت امریکا را تحت فشار قرار میدهد و به منافع آنها ضربه میزند.
بیانیه چین علیه امریکا ادامه میدهد چین هر تدبیر ضروری را برای مقابله با امریکا و حراست از منافع خود اتخاذ میکند و دست به دست کشورهای دیگر از سامانه چندجانبه تجاری دنیا در برابر یکجانبهگرایی امریکا محافظت میکند.
وزارت بازرگانی چین اعلام کرده است که تمامی خسارات وارده به شرکتها در جریان این نبرد بزرگ تجاری را مورد ارزیابی قرار میدهد و همچنان با سیاست درهای باز، گامهای مناسب و با ثبات از منافع آنها محافظت میکند.
امریکا و چین از روز جمعه با اعمال ۳۴ میلیارد دلار تعرفه ۲۵ درصدی بر صدها قلم از کالاهای وارداتی یکدیگر عملاً جنگ تجاری میان بزرگترین اقتصادهای دنیا را آغاز کردند.
تلاطم در بازارهای جهان
پس از اینکه تهدید امریکا و چین به وضع تعرفه بر میلیاردها دلار از واردات یکدیگر به واقعیت بدل شد، بازارهای سهام جهان رشد کردند و یورو به بالاترین نرخ سه هفتهای خود رسید. هر چند نگرانی در مورد بالا گرفتن این مناقشات، ریسکپذیری سرمایهگذاران را محدود کرد.
شاخص گسترده سهام جهانیاماسسیآی ۰/۸ درصد رشد کرد و به بالاترین سطح خود از ۲۲ ژوئن تاکنون رسید، درحالیکه سهامهای آسیایی با بازگشت سهام چینی، نزدیک به نیم درصد بالاتر آمدند.
سهامها در بازارهای اروپا هم اندکی رشد کردند و شاخص یوروفرست۳۰۰ توانست ۰/۲ درصد سود کند.
کوینسی کروسبی، استراتژیست ارشد بازار در شرکت مالی پرودنتیال میگوید: تیترهای تجاری در این مقطع بازارها را نامطمئن نگه داشتهاند.
ایزابل ماتئوس لاگو، استراتژیست ارشد مؤسسه سرمایهگذاری بلکراک در لندن میگوید: نگرانیهای تجاری به بالاترین حد نگرانیهای سرمایهگذاران تبدیل شدهاند.
او ادامه میدهد: ما باید هوشیار باشیم که فقط یک توییت با اینکه تعرفههای بسیار گستردهتری (اشاره به تهدید ۵۰۰ میلیارد دلاری ترامپ) به واقعیت تبدیل شوند.
با این حال علائم افزایش و تلاطم در بورسهای جهان میتواند ناشی از پیشبینی تورم جهانی در آیندهای نزدیک باشد.
روسیه با تعرفه ۴۰ درصدی به میدان آمد.
اما در این جنگ تنها چین وارد میدان نشد، بلکه وزارت توسعه اقتصادی روسیه اعلام کرد که در پاسخ به وضع تعرفههای اخیر ایالات متحده، تعرفه واردات برخی از کالاهای امریکایی را از ۲۵ به ۴۰ درصد افزایش داده است.
خبرگزاری ایبنا در این باره نوشت: وزارت توسعه اقتصادی روسیه ساعاتی پیش با وضع تعرفه اضافی بر برخی از کالاهای وارداتی امریکایی به اعمال افزایش تعرفه از سوی ایالات متحده بر فولاد و آلومینیوم پاسخ داد.
در همین حال ماکسیم اورشکین، وزیر توسعه اقتصادی روسیه گفت: تعرفه واردات برخی از اقلام امریکایی از ۲۵ به ۴۰ درصد افزایش پیدا کرده است. همچنین این افزایش تعرفه بر ماشینآلات مرتبط با راهسازی، تجهیزات نفت و گاز، ابزارآلات مرتبط با فلزکاری، حفر صخره و فیبر نوری است.
وزارت اقتصاد روسیه اعلام کرد که در مرحله فعلی، افزایش تعرفه ما فقط ۶/۸۷ میلیون دلار از این خسارت را پوشش میدهد و براساس قوانین تجارت جهانی این حق را داریم که خسارت خود را جبران کنیم.
افزایش ۰/۷ درصدی تورم جهان و ضربه شدید به کشورها.
اما راشا تودی آثار این جنگ تجاری را چنین ارزیابی کرد: بررسیهای اخیر نشان میدهد جنگ تجاری امریکا و چین منجر به افزایش نرخ تورم تقریباً ۰/۷ درصدی در جهان میشود.
بررسی مدل شرکت مدیریت دارایی Picte بر اساس برآوردهای صندوق بینالمللی پول نشان میدهد که اگر ۱۰ درصد از تعرفهها در قضیه جنگ تعرفهای امریکا به طور کامل به مصرفکنندگان انتقال پیدا کند، تورم جهانی در حدود ۰/۷ درصد افزایش پیدا میکند.
همچنین کشورهای لوکزامبورگ، تایوان، اسلواکی، مجارستان و جمهوری چک آسیبپذیرترین کشورها در برابر جنگ تجاری امریکا - چین شناخته شدند. این بررسی نشان میدهد که صادرات لوکزامبورگ بیش از ۷۰ درصد وابسته به زنجیره عرضه جهانی است. لوکزامبورگ دومین سرانه تولید ناخالص داخلی بالا را بعد از قطر دارد، اما به شدت وابسته به تجارت است که این موضع لوکزامبورگ را آسیبپذیر در مواجه با جنگ تجاری میکند.
از سویی دیگر تایوان هاب فناوری و صنعت نیمه رسانا است و مکانی برای تولیدکنندگان بزرگ الکترونیکی از جمله «فاکس کان» محسوب میشود. صادرات تایوان بیش از ۶۰ درصد وابسته به زنجیره عرضه جهانی است.
همچنین کرهجنوبی، سنگاپور، مالزی، ایرلند و ایسلند در میان ۱۰ کشور اول جهان هستند که در معرض بیشترین خطر جنگ تجاری قرار دارند.
تاریخچه بازارهای مالی نشان میدهد بر پا شدن موانع تجاری بر بازارهای سهام هم تأثیر منفی دارد و به طور کلی به گفته کریستین لاگارد؛ رئیس صندوق بینالمللی پول، جنگ تجاری هیچ برندهای ندارد.
احتمال افزایش قیمت طلا.
اما این تمام ماجرا نیست، بلکه در صورت جدی و عملیاتی شدن تعرفهها باید انتظار داشت که روند فعلی کاهش قیمت طلا معکوس شود.
رویترز دراینباره نوشت: در حالی که ارزش دلار تضعیف شده و ارزش سهام در بازارهای بورس افزایش یافته است، قیمت طلا دیروز کاهش داشت، اما با توجه به تنشهای تجاری میان امریکا و چین همچنان رشد قیمت هفتگی را شاهد بود.
زیرا تضعیف ارزش دلار، با ارزانتر کردن کالاهای ارزشگذاری شده به ارز امریکا برای خریداران غیرامریکایی موجب تقویت قیمت طلا میشود.
البته جاش گریوز، تحلیلگر بازار طلا گفت: تعرفهها قبلا تأثیر خود را در بازار گذاشتهاند؛ طلا برای افزایش قیمت به چیزی بیش از یک جنگ تجاری نیاز دارد. عواملی همچون آشفتگی در بازارهای بورس، انتشار آمارهای ضعیف از اقتصاد امریکا و عقبنشینی فدرال رزرو از افزایش نرخ بهره میتواند موجب رشد قیمت طلا شود.