آمار‌های اقتصادی نشان می‌دهد که برقی‌کردن راه‌آهن یکی از مراحل توسعه و پیشرفت اقتصادی در حمل‌و‌نقل هر کشور محسوب می‌شود که موجب افزایش ظرفیت و سرعت حمل بار و مسافر شده و مصرف سوخت و تولید آلاینده‌های زیست‌محیطی و آلودگی صوتی را کاهش می‌دهد. همچنین به گفته کارشناسان ریلی، برقی‌کردن راه‌آهن به عنوان مقدمه مناسبی برای احداث راه‌آهن سریع‌السیر به شمار می‌رود. بر همین اساس سند چشم‌انداز ۱۴۰۴، شرکت راه‌آهن موظف شده است تا ۶ هزار کیلومتر خطوط ریلی را برقی‌سازی کند. این در حالی است که براساس آمار کشور، ۱۹۶ کیلومتر راه‌آهن برقی در حال بهره‌برداری است و شرکت راه‌آهن باید تا ۱۰ سال آینده حدود ۵ هزار و ۸۳۱ کیلومتر خطوط برقی به خطوط ریلی خود اضافه کند. به همین منظور طرح برقی‌سازی راه‌آهن گرمسار – اینچه برون برای رسیدن به این هدف طراحی شد.
این طرح که به طرح (EPCF) به طول ۴۹۵ کیلومتر، با هدف افزایش ظرفیت حمل بار‌های ترانزیتی مشهور است، به عنوان یکی از طرح‌های با اهمیت در توسعه روابط دو کشور ایران و روسیه تعریف شده و با تصویب هیئت‌وزیران در دستور کار راه‌آهن قرار گرفته که با عملیاتی‌شدن این طرح، اتصال روسیه و کشور‌های آسیای میانه از طریق شرق دریای‌خزر در ادامه این طرح به بنادر جنوبی ایران و خلیج‌فارس محقق می‌شود.
در همین راستا برگزاری مراسم آغاز عملیات اجرایی برقی‌سازی قطار راه آهن گرمسار – اینچه‌برون با حضور وزیر راه‌و‌شهرسازی، مقامات راه‌آهن دو کشور، نمایندگان مجلس و معاون وزیر کشور به نوعی فشردن کلید بهره‌برداری از این مسیر برای ۵۲ ماه آینده کلید خورد. اما سؤال این است که تعهدات مالی با توجه به تفاهم بین دو کشور و تأکیدات مقام معظم رهبری در تأمین اعتبارات لازم این کار مطابق برنامه پیش خواهد رفت؟
مزایا و اهمیت حمل‌و‌نقل در کشور آنقدر زیاد است که به رغم اعمال فشار و تحریم‌های کشور‌های خارجی بر کشورمان و کمبود منابع، مجلس پیرو فرمایشات مقام معظم رهبری بر آن شد تا منابع انجام این طرح را تأمین کند. ارزش قرارداد پروژه برقی‌سازی گرمسار – اینچه‌برون ۲/۱ میلیارد یورو است و بر همین اساس ۱۵ درصد از هزینه این طرح از محل منابع داخلی و صندوق توسعه کشور و ۸۵ درصد از محل وام دولتی روسیه تأمین می‌شود. در نتیجه این طرح، سرعت بهره‌برداری ۱۲۰ الی ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت و ظرفیت مسافری هفت زوج قطار مسافری در این مسیر خواهد شد. همچنین شرکت راه‌آهن قادر خواهد بود تا در این مسیر با سرعت ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت، ظرفیت بار را سالانه به ۹ الی ۱۰ میلیون تن برساند.
باید در نظر داشت که این طرح امتیازات متعدد ملی – اقتصادی و اجتماعی مانند افزایش تناژ حمل بار و ظرفیت جابه‌جایی مسافر، افزایش سرعت بهره‌برداری کاهش زمان سیر، کاهش بهای تمام شده حمل بار و مسافر، کاهش هزینه‌های بهره‌برداری و تعمیر و نگهداری را در پی خواهد داشت. همچنین این طرح اهداف محیط‌زیستی را نیز دنبال می‌کند که می‌توان به کاهش آلودگی‌های ناشی از سوخت‌های فسیلی، امکان بازیافت انرژی مصرف‌شده، کاهش هزینه‌های پاکسازی محیط‌زیست و کاهش آلودگی صوتی اشاره کرد.
مدیرعامل راه‌آهن در مراسم آغاز عملیات اجرایی پروژه برقی‌سازی گرمسار- اینچه‌برون با تأکید بر اینکه لازمه توسعه کشور، توسعه زیرساخت‌های حمل‌و‌نقل است، گفت: برقی‌سازی مسیر گرمسار- اینچه‌برون راه‌آهن حمل بار را تا ۳۰درصد افزایش می‌دهد.
محمدزاده افزود: با برقی‌کردن مسیر گرمسار– اینچه‌برون ایران، قزاقستان، روسیه، ترکمنستان، انتقال حجم بار در این مسیر افزایش و مبادلات اقتصادی و صنعت در این منطقه توسعه خواهد یافت.
مدیرعامل شرکت بین‌المللی راه‌آهن روسیه نیز گفت: این امر گام بزرگی در حمل‌و نقل ریلی میان دو کشور است.
آیا این طرح طبق برنامه پیش خواهد رفت؟
وزیر نفت عراق:
صادرات نفت میدان کرکوک به ایران متوقف است
وزیر نفت عراق با بیان اینکه صادرات نفت میدان کرکوک به ایران به دلیل مسائل فنی انجام نمی‌شود، اعلام کرد: مذاکره برای از سرگیری صادرات به ترکیه انجام می‌شود.
به گزارش «فارس» به نقل از رویترز، جابر اللعیبی وزیر نفت عراق اعلام کرد: عراق در حال مذاکره با ترکیه و مقامات کرد منطقه است تا صادرات نفت میدان کرکوک را از طریق بندر سیهان از سر بگیرد. اللعیبی گفت: از سرگیری صادرات نفت به ترکیه به نتیجه مذاکرات بستگی دارد. به گفته وزیر نفت عراق، میزان تولید نفت از میدان کرکوک در حال حاضر ۲۲۰ هزار بشکه در روز است که همه آن‌ها در پالایشگاه‌های داخلی استفاده می‌شود. صادرات از میدان نفتی کرکوک پس از حمله نظامی عراق برای بازپس‌گیری این منطقه که از سال ۲۰۱۴ در کنترل کرد‌ها بود، لغو شد. اواخر سال گذشته عراق تولید نفت این میدان را برای پالایشگاه‌های داخلی آغاز کرد. عراق همچنین موافقت کرد تا نفت میدان کرکوک را به ایران بفروشد تا در پالایشگاه‌های این کشور استفاده شود و به همان مقدار نفت در بنادر جنوب عراق تحویل داده شود.
وزیر نفت عراق ماه گذشته اعلام کرد که عراق و ایران هنوز این مبادلات نفتی را به دلیل مسائل فنی آغاز نکرده‌اند. میدان نفتی کرکوک یکی از بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین میادین خاورمیانه است.
براساس برآورد شرکت نفتی بریتیش پترولیوم انگلیس، این میدان ۹ میلیارد دلار نفت قابل استحصال دارد. ایران و عراق قراردادی منعقد کرده بودند که روزانه حدود ۶۰ هزار بشکه نفت به صورت سوآپ به ایران صادر کنند. طی ماه‌های گذشته چندین بار خبر صادرات مطرح شد، اما منابع رسمی اعلام کردند به دلیل مسائل فنی و نبودن امنیت راه‌ها این صادرات انجام نشده است. قرار بود صادرات نفت توسط تانکر‌های نفتکش صورت گیرد.
