جوان آنلاین - معرفی کتاب: «اربعین حدیث» یا «شرح چهل حدیث»، یکی از آثار گران‌بهای اخلاقی و عرفانی امام خمینی(ره) است که در سال ۱۳۵۸ هجری قمری (۱۳۱۸ شمسی) به زبان فارسی نوشته شده است. در این اثر، چهل حدیث از روایات پیشوایان دین از کتاب شریف اصول کافی (۳۴ حدیث اوّل ـ. غیر از حدیث ۱۱ ـ. در مسائل اخلاقی و ۶ حدیث آخر در مسائل اعتقادی) به وجهی مبسوط و با بیانی شیوا و اثرگذار شرح شده‌اند.
گردآوری و شرح چهل حدیث، مسئله‌ای است که بسیاری از عالمان دینی بدان پرداخته‌اند. این کار ریشه در روایاتی دارد که در کتب شیعی و سنی نقل شده است. به عنوان مثال شیخ صدوق در کتاب خصال و ثواب الاعمال نقل می‌کند: «هرکس چهل حدیث درباره‌ی امور دینی مورد احتیاج امت من حفظ کند و به آنان برساند، خداوند در روز قیامت وی را فقیهی عالم محشور می‌گرداند.»
در پایگاه اطلاع رسانی حوزه در خصوص این کتاب آمده است: چهل حدیث امام خمینی یک کتاب اخلاق است؛ اما باید توجه کرد که کارکرد یک کتاب اخلاق در نظر ایشان با کارکردی که معمولا برای این گونه کتاب‌ها در نظر می‌گیرند متفاوت است. آنچه معمولا از یک کتاب اخلاق انتظار می‌رود، عبارت است از ارائه راه رستگاری و کنکاش در شناسایی ریشه‌های انحراف اخلاقی و خلاصه این که یک نسخه علاج برای آدمی باشد. هرچند با کمال تاسف، امروزه این کارکرد طبیعی و حداقلی اخلاق هم نادیده گرفته شده است و کتاب‌های اخلاق از این که نسخه علاج باشند، ناتوانند. از دیدگاه امام خمینی، اکتفا به ارائه نسخه کارساز نیست. پس کارکرد کتاب اخلاق چیست؟ پاسخی که امام می‌دهد این است: «کتاب اخلاق آن است که به مطالعه آن، نفس قاسی نرم، و غیرمهذب مهدب و ظلمانی نورانی شود، و آن، به آن است که عالم در ضمن راهنمایی، راهبر و در ضمن ارائه علاج، معالج باشد و کتاب، خود، دوای درد باشد نه نسخه دوانما.»(۱) بر این اساس امام خمینی شرح چهل حدیث را به عنوان کتاب اخلاقی نگاشته است که علاوه بر راهنمایی خواننده، خود نیز جزئی از فرآیند علاج بیمار‌ی‌های اخلاقی باشد.
مطالب کتاب شرح چهل حدیث، ابتدا به صورت درس در محفل طلاب حوزه علمیه قم مطرح شد و سپس به وسیله خود حضرت امام(ره) به صورت کتاب درآمد. این اثر از طرف مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) منتشر گردیده است. می‌توانید برای مطالعه متن کتاب
اینجا کلیک کنید.
پی نوشت:
۱. امام خمینی، شرح حدیث جنود عقل و جهل، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ص. ۱۳
