سرويس اقتصادي جوان آنلاين – جوادعسگر: نگاهی به کشورهای توسعه یافته مثل ژاپن نشان می‌دهد که بخش عظیمی از این پیشرفت مدیون فرهنگ مردم این کشور است. بعد از جنگ جهانی دوم و بمباران هیروشیما کشور ژاپن تقریبا در فقر کامل به سر می‌برد اقتصاد این کشور جنگ‌زده با 13 میلیون بیکار و تورم و فقر غذایی روبرو بود، اما دودهه بعد دوباره این کشور در بازارهای بین‌المللی به کشورهای پیشرفته خصوصا در بخش فناوری تبدیل شد. تولید ناخالص ژاپن در حال حاضر بیش از 5 تریلیون دلار است و جایگاه این کشور در میان کشورهای قدرتمند اقتصادی رتبه سوم است.
نمی‌توان فرهنگ ملی مردم ژاپن در مصرف کالاهای ژاپنی و تولید کالاهای کشور خود را نادیده گرفت. فرهنگ تولید در ژاپن برای دهه‌ها امری مقدس و ارزشمند بود و انگیزش تولید در این کشور فراتر از کسب سود است.
مدعی نیستیم که کیفیت کالای ایرانی نسبت به خارجی برتری دارد اما در بعضی از موارد محصولات ایرانی لااقل نسبت به محصولات بی‌کیفیتی چینی برتری دارند ولی بازهم مردم کالای ایرانی نمی‌خرند، متاسفانه توجه برندگرایی باعث شده است که بخش عظیمی از تولید داخلی کشور از بین برود.
وضعیت تولیدکنندگان ایرانی سالیان طولانی هست که مناسب نیست. اکثر مردم در بازار به دنبال برندهای معروف خارجی هستند و همین اتفاق باعث شده که هر روز خبر ورشکستگی بنگاه اقتصادی کوچکی از گوشه‌ای شهر به گوش برسد. حال باید از خود پرسید چه تغییری در نگرش مردم اتفاق افتاده است که بازارهای کفش، لوازم‌خانگی، لوازم‌التحریر و پوشاک که روزگاری در چنبره تولیدکنندگان ایرانی بود، امروز حتی توان اداره شرکت‌های خود را ندارند.
با نگاهی به جامعه به نظر می رسد داشتن کالاهای لوکس و برند خارجی فقط به ابزار فخرفروشی و برتری جویی بین مردم مبدل شده اند و این حکایت از تغییر ارزشها در جامعه ایران است.
روزگاری نه چندان دور اکثر معروف‌ترین برندهای لوازم‌خانگی و کفش متعلق به شرکت های ایرانی بود، شرکت‌های آزمایش، ارج و کفش ملی و بلا تقریبا اکثر بازار ایران را در دست داشتند ولی در گذر زمان این فرهنگ خرید کالای ایرانی از بین‌رفت و جای خود را به برندهای خارجی سپرد.
بخشی زیادی از فرهنگ سازی برعهده وزارت آموزش وپرورش است که در طول چنده دهه گذشته نتوانسته است موفق عمل کند. اگر سیستم آموزشی ما از همان ابتدایی و متوسطه بتواند بچه‌های کارآفرین و خلاق تربیت کند، مطمئنا در یک دهه آینده بخش عظیمی از مشکلات اقتصادی کشور به طور خودکار حل می‌شود.
بنابراین با شکل گیری این تفکر که داشتن کالای خارجی نشانه تعلق به طبقات بالاتر اجتماع و نشانه ای از قدرت ، ثروت و حتی سلیقه است، رقابتی برای خرید این کالا در بین طبقات مختلف اجتماع شکل می گیرد و باعث عقب ماندگی چرخه اقتصاد و اشتغال خواهد شد.
