دو روز پس از پیروزی رجب طیب اردوغان در انتخابات ریاست جمهوری ترکیه، مقر شبه‌نظامیان تحت فرمان آنکارا در عفرین واقع در شمال سوریه هدف چند انفجار مهیب قرار گرفت. به نظر می‌رسد این انفجارها پیامی برای اردوغان بود تا نشان داده شود برنامه‌های جاه‌طلبانه وی برای تصرف بخش‌هایی از خاک سوریه با چالش‌های جدی مواجه است.
به گزارش «جوان» عصر روز چهار شنبه سه انفجار مرکز شهر عفرین، واقع در شمال سوریه را لرزاند. بر اساس گزارش‌های منابع محلی حداقل ۲۰ نفر بر اثر این انفجارها کشته شدند. یک گروه کردی تحت عنوان «عقاب‌های عفرین» مسئولیت این حمله را به عهده گرفت. از سوی دیگر درباره هویت قربانیان اخبار متناقضی منتشر شده؛ بعضی منابع عمده قربانیان را از شبه‌نظامیان تحت فرمان ترکیه عنوان کردند، هرچند شبکه المیادین اعلام کرد که این انفجارها، نظامیان ترکیه را هدف گرفت که در حال آماده شدن برای نمایشی نظامی به مناسبت پیروزی رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور این کشور بودند.
شهر عفرین که در شمال غربی سوریه قرار دارد یکی از سه منطقه اصلی کردنشین در شمال سوریه محسوب می‌شود. دو منطقه دیگر یعنی جزیره و کوبانی در شمال شرقی قرار دارند که به نوعی تحت چتر حمایتی امریکا هستند. تحولات مرتبط با شهر عفرین را می‌توان نمادی از پیچیدگی جنگ سوریه دانست که تعارض و همپوشانی منافع بازیگران متعدد باعث شده شناخت تحولات به سختی صورت بگیرد. ترکیه اواخر دی‌ماه ۱۳۹۶ (۱۶ ژانویه) به بهانه مبارزه با «تروریسم»، حمله به عفرین در شمال غرب استان حلب را آغاز کرد و دو ماه بعد موفق شد با شبه‌نظامیان «ارتش آزاد سوریه» بر کل منطقه عفرین مسلط شود. این حمله ترکیه پس از آن صورت گرفت که امریکایی‌ها روابط خود را با کرد‌ها (یگان‌های مدافع خلق/ نیروهای دموکراتیک سوریه) در شمال شرقی سوریه گسترش دادند و اعلام کردند قصد تشکیل یک گارد مرزی را متشکل از شبه‌نظامیان کرد دارند. واشنگتن برای پیشبرد اهداف خود در سوریه از جمله تضعیف سوریه و مهار ایران کرد‌ها را به عنوان ابزار زمینی خود انتخاب کرد، اما از نظر آنکارا یگان‌های مدافع خلق شاخه سوری حزب کارگران کردستان محسوب می‌شود و در نتیجه یک گروه تروریستی است. گرایش و نزدیکی امریکا به کرد‌ها باعث چرخش و گرایش ترکیه به روسیه شده است و به همین دلیل نیز برخلاف ایران و سوریه این مسکو بود که به عملیات ترکیه برای تصرف عفرین چراغ سبز نشان داد. ناظران معتقدند روسیه از این فرصت برای ایجاد شکاف بیشتر در ناتو و متحدین امریکا استفاده می‌کند.
از سوی دیگر مذاکرات و گفت: وگو‌های کرد‌ها با دولت سوریه برای تحویل عفرین به دمشق بی‌نتیجه ماند و ایران و سوریه از اینکه کرد‌ها به عنوان ابزار امریکا درآمده‌اند انتقاد داشتند. بشار اسد رئیس‌جمهور سوریه چند روز پس از سقوط عفرین طی مصاحبه‌ای کرد‌ها را به دلیل همکاری با نیروهای اشغالگر «خائن» نامید. اما به نظر می‌رسد طی چند هفته گذشته کرد‌ها رویکرد واقع‌بینانه‌ای در پیش گرفته و پیام‌هایی برای مذاکره و حل مشکلات با دمشق ارسال کرده‌اند. این تغییر رفتار کرد‌ها پس از آن تشدید شد که گزارش‌هایی از مذاکرات مقامات امریکایی و ترکیه‌ای درباره منبج منتشر و این احتمال به صورت جدی مطرح شد که احتمال دارد واشنگتن منبج را به آنکارا تحویل دهد. منبج در شرق رودخانه فرات و مابین کانتون عفرین با جزیره و کوبانی قرار دارد. حدود دو سال قبل کرد‌ها با حمایت امریکا و با دادن تلفات زیاد موفق شدند این شهر را به کنترل خود در آورند و اگر پیشروی آن‌ها به سمت شرق ادامه می‌یافت می‌توانستند سه منطقه اصلی کردنشین را در شمال سوریه به یکدیگر وصل کنند؛ تحولی برای ترکیه که می‌توانست به کابوس تبدیل شود چرا که می‌توانست گرایش تجزیه‌طلبانه در جنوب ترکیه را تشدید کند و به همین دلیل ترکیه عملیاتی را تحت عنوان سپر فرات آغاز کرد تا با تسلط بر شهر جرابلس مانع از اتصال مناطق کردنشین شود.
سکوت امریکا در مقابل حمله ترکیه برای تصرف عفرین و احتمال مصالحه واشنگتن و آنکارا درباره منبج باعث شده تردید کرد‌ها نسبت به امریکا افزایش یافته و گزینه‌ای نداشته باشند تا روابط خود را با دمشق ترمیم کنند. از سوی دیگر برخلاف روسیه، ایران و سوریه به نیت‌های اردوغان اعتماد ندارند و نگران هستند رئیس‌جمهور ترکیه با اندیشه عثمانی‌گری در پی الحاق بخش‌هایی از خاک سوریه به ترکیه باشد کمااینکه اردوغان یک مقام ارشد دولتی، یعنی معاون نخست‌وزیر را مسئول اداره عفرین کرده است و گزارش‌های منتشر شده از عفرین حاکی از تغییرات دموگرافیک و ماهیت شهر است تا چهره این شهر ماهیت ترکی به خود بگیرد. حالا با انفجار‌های روز گذشته آسیب‌پذیری ترکیه با ثبات‌سازی و پیاده کردن اهداف خود در شمال سوریه آشکار می‌شود. کرد‌ها تهدید کردند به حملات چریکی خود علیه نیروهای متحد ترکیه ادامه خواهند داد و ناظران معتقدند با توجه به بافت جمعیتی عفرین که عمدتاً کرد هستند آنکارا با چالش‌های جدی برای حفظ موقعیت خود مواجه است.
