از همین رو هر ساله کشاورزان با انتخاب ماه مرداد و شهریور برای کشت زعفران، برای برداشت متوسط ۸/۳ کیلو از این محصول در هر هکتار تلاش می‌کنند. زعفران که با شرایط اقلیمی و کمبود منابع آبی سازگاری خوبی دارد و کشت آن معیشت کشاورزان را تأمین می‌کند، همواره به عنوان موضوعی مهم در تحقیق پژوهشگران بوده است. از این رو چندی پیش محققان دریافتند که با تغییر زمان کشت می‌توان تولید زعفران را حداقل دو برابر افزایش داد. اتفاق خوش یمنی که رقبای ایران در تولید این محصول را قطعاً نگران می‌کند.
ازعفران که در گذشته به عنوان محصول انحصاری ایران شناخته می‌شد، حالا رقبای متعددی در سطح بین‌المللی پیدا کرده است. از طرفی ضعف صنایع اولیه و ثانویه در معرفی این محصول هم منجر به این شده است که طی چند سال گذشته رقبای خارجی قدرت بیشتری در عرضه زعفران پیدا کنند. همچنین کشور‌های تولیدکننده این محصول با خرید زعفران مرغوب ایرانی و قرار دادن آن در بسته‌بندی‌های شکیل محصول ایرانی را با برند خارجی می‌فروختند و ارزش افزوده آن را نصیب خود می‌کردند. حالا هم که به گفته کارشناسان، کشورهایی، چون عربستان، هند و چین تعرفه ۲۵ تا ۳۰ درصدی را روی زعفران ایران گذاشته‌اند تا ایران را در بازار بین‌المللی محدود کنند. بنابراین زمان آن رسیده است که نحوه تولید و عرضه این محصول استراتژیک تغییر کند. به دنبال همین ماجرا پژوهشگران خراسان رضوی همواره به دنبال این هستند که چگونه ظرفیت تولید این محصول را افزایش دهند و بازار بین‌المللی را با عرضه بیشتر زعفران دوباره به انحصار ایران دربیاورند.
افزایش تولید دو برابری
در همین راستا آن‌ها طی پژوهش‌های مکرر به این مهم دست یافتند که می‌توانند با تغییر زمان کشت، افزایش تولید را رقم بزنند. در این خصوص عضو هیئت علمی پژوهشکده صنایع غذایی خراسان رضوی می‌گوید: «در حال حاضر ۸۰ درصد زارعان این محصول با کشت زعفران در مرداد و شهریور ماه می‌توانند به متوسط عملکرد ۸/۳ کیلو زعفران در هر هکتار دست یابند.» عبدالله ملافیلابی با اشاره به تحقیقاتی که انجام شده و می‌تواند زمینه‌ساز انقلابی بزرگ در راستای تولید زعفران باشد، می‌افزاید: «با تغییر فصل می‌توان متوسط عملکرد تولید را در هر هکتار به میزان قابل توجهی افزایش داد.» وی ادامه می‌دهد: «بر اساس بررسی‌های انجام شده بهترین زمان کاشت زعفران نیمه اول خرداد ماه است و این زمان می‌تواند تا دو برابر تولید را افزایش دهد.» اتفاق خوش‌یمنی که می‌تواند به زودی حجم تولید را افزایش دهد و مقدار زیادی از محصول زعفران را روانه بازار بین‌المللی کند. علاوه بر این، با توجه به اینکه هزینه‌ها در هر هکتار ثابت می‌ماند و تنها تولید افزایش می‌یابد، قیمت تمام شده محصول نیز کاهش چشمگیری خواهد داشت و می‌توان بر مبنای این پژوهش‌ها بازار بین‌المللی را دوباره به انحصار ایران درآورد.
خام‌فروشی دیگر ممنوع!
البته در کنار افزایش تولید و کاهش هزینه تمام شده محصول باید پای صنایع اولیه و ثانویه را هم برای عرضه هر چه بهتر این محصول به استان‌های تولیدکننده زعفران باز کرد. در این خصوص عضو هیئت علمی پژوهشکده صنایع غذایی خراسان رضوی می‌گوید: «با توجه به اینکه این محصول به عنوان داروی ضد سرطان در سطح جهان مطرح است؛ باید از خام‌فروشی زعفران پرهیز کنیم و برای فرآوری آن برنامه‌ریزی جامعی داشته باشیم.» در حال حاضر از این محصول در سایر کشور‌ها در ساخت کرم ضدآفتاب، پماد ضد خارش لثه، قرص‌های شادی بخش و رنگ برای صنایع نوشابه‌سازی استفاده می‌شود. تغییراتی که ارزش افزوده و سودآوری حاصل از صادرات محصول را به مقدار قابل توجهی افزایش می‌دهد. ملافیابی در این باره می‌افزاید: «البته در ایران هم از این محصول در صنایع به عنوان پودر کیک زعفرانی، پودر سوخاری زعفرانی، پودر پروبیوتیک و قرص زعفران استفاده می‌شود، اما به این دلیل که فرآوری محصول خیلی کم است باید در جهت تبدیل به محصولات دیگر برای صادرات روی آن کار کرد.» در این خصوص مجید علیخواه، معاون صنایع کوچک شرکت شهرک‌های صنعتی خراسان رضوی می‌گوید: «از ۳۳۶ تن زعفران برداشت شده در خراسان رضوی در هر سال تنها پنج تن بسته‌بندی می‌شود.»
زعفران، کلید بحران بیکاری
در حال حاضر با توجه به شرایط آب و هوایی و اقلیمی ایران و کاهش منابع آبی، زعفران از مرز‌های خراسان خارج شده و کشت و برداشت آن در دیگر استان‌ها هم مورد توجه قرار گرفته است. اکنون زعفران در ۲۵ استان کشور تولید می‌شود؛ محصولی که کارشناسان از آن با توجه به ارزآوری خوبش به عنوان کلیدی برای رفع بحران بیکاری نام می‌برند. عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد در این باره می‌گوید: «تولید این محصول سالانه برای حدود ۲۷۰ نفر به طور میانگین اشتغال ایجاد می‌کند.» ملافیلابی ادامه می‌دهد: «در حال حاضر کشور‌های اطراف به دلیل گرانی این محصول رقیب ما در این زمینه شده‌اند و ما باید به دلیل ارزآوری از آن، اهمیت موضوع را درک کنیم.»
بنابراین باید در ایران به دنبال تولید زعفران بهداشتی و به دور از آلودگی‌های ناشی کود‌های شیمیایی و حیوانی بود. همچنین با ادامه اقدامات پژوهشی در زمینه افزایش تولید و به کار گرفتن صنایع ثانویه می‌توان به این امید داشت که علاوه بر اشتغالزایی مناسب، این محصول دوباره به انحصار ایران دربیاید و عمده ارزآوری آن نصیب کشاورزان ایرانی شود.
خواهش میکنم جلوی فروش فله ای زعفران رابگیرید 
