دونالد ترامپ رئیس جمهوری امریکا از زمان ورود به کاخ سفید در ۲۰ ژانویه ۲۰۱۷ سیاست‌های جنجالی در عرصه داخلی و خارجی در پیش گرفته که انتقادات و اعتراض‌های زیادی را چه در داخل امریکا و چه در خارج از این کشور موجب شده است. یکی از این موارد که در واقع از موضوعات اصلی در مبارزات انتخاباتی وی بود، مسئله مهاجرت به امریکا به ویژه مهاجران غیرقانونی است که از مرز جنوبی این کشور یعنی مرز امریکا و مکزیک وارد این کشور می‌شوند. تخمین زده می‌شود اکنون حدود ۱۱ میلیون مهاجر غیرقانونی در امریکا به‌سر می‌برند. ترامپ در مبارزات انتخاباتی خود قول داده بود برخورد قاطعی با مهاجران غیرقانونی خواهد کرد. از جمله وی بر احداث دیوار مرزی بین امریکا و مکزیک و نیز اخراج مهاجران غیرقانونی تأکید کرده بود. همین مسئله از دیدگاه تحلیلگران باعث شد تا هواداران حزب جمهوریخواه در ایالت‌های مختلف مخصوصاًَ در ایالت‌های جنوبی مانند آریزونا و نیومکزیکو که یکی از دغدغه‌های اصلی‌شان مسئله مهاجران غیرقانونی است، دیدگاهی مثبت به ترامپ پیدا کنند، به‌ویژه اینکه وی همواره لبه تیز حملات خود را متوجه مهاجران کرده است. ترامپ بار‌ها به دلیل اظهارات ضدمهاجرتی و نیز دیوارکشی بین مرز امریکا و مکزیک، با انتقاد شدید مواجه شده است.
اجرای وعده ضدمهاجرتی
ترامپ به رغم مخالفت‌های شدید اخیراً در چارچوب سیاست «تحمل صفر»، دستور برخورد شدید با مهاجران غیرقانونی که از مرز با مکزیک وارد امریکا می‌شوند را صادر کرد. در راستای اجرای سیاست دولت امریکا برای جلوگیری از ورود مهاجران غیرقانونی به این کشور، پلیس مرزی امریکا در فاصله پنجم می‌تا نهم ژوئن، ۲ هزار و ۳۴۲ کودک را از والدین مهاجر جدا و بازداشت کرد. این کودکان در اردوگاهی جدا از والدین‌شان در مرز مکزیک، درون قفس‌های آهنی نگهداری می‌شوند. اقدام جدید ترامپ با مخالفت‌های شدید داخلی و خارجی مواجه شده و حتی همسر و دختر ترامپ علیه این اقدام موضع‌گیری کردند. ترامپ با این اقدام خود نشان داد که نه فقط در عرصه سیاست داخلی و خارجی فردی خودمحور و خودکامه است، بلکه در زمینه انسانی و اخلاقی نیز دچار ضعف بسیار است و اساساً به معیار‌های اخلاقی و حقوق بشری باور ندارد. وی در حالی به بهانه اجرای قانون، تصمیم به جداسازی فرزندان مهاجران غیرقانونی از والدین آن‌ها کرد که دولت قبلی امریکا با توجه به تبعات این مسئله و ترس از بدنامی و ایجاد انزجار هر چه بیشتر از امریکا در سطح بین‌المللی اساساً به دنبال اجرای آن نرفته بود. با این حال هدف ترامپ از این اقدام مشخص است. وی اخیراً در اظهاراتی عنوان کرده بود که امریکا مانند اروپا تبدیل به کمپ مهاجران نخواهد شد. در واقع اقدام اخیر ترامپ در راستای ایجاد هراس در مهاجران لاتین‌تبار که از مرز‌های مکزیک وارد امریکا می‌شوند صورت گرفت. وی با اجرای جداسازی فرزندان از والدین خواست تا با ترسیم چشم‌اندازی هراسناک از برخورد دولت امریکا با مهاجران غیرقانونی، آن‌ها را از مهاجرت به امریکا بازدارد.
پافشاری دولت امریکا
کرستن نیلسن وزیر امنیت داخلی امریکا، در واکنش به انتقاد‌های گسترده در داخل امریکا و سطح بین‌الملل به سیاست‌های ضدمهاجرتی دولت ترامپ و اقدامات بی‌رحمانه پلیس مرزی این کشور در جدا کردن مهاجران غیرقانونی از فرزندان‌شان مدعی شد که «ما باید کارمان را انجام دهیم. بابت انجام وظایف خود عذرخواهی نخواهیم کرد. دولت ترامپ پیام ساده‌ای دارد: اگر به طور غیرقانونی از مرز عبور کنید، شما را مجازات خواهیم کرد.» نیلسن درست ۲۴ ساعت پیش از این اظهارات خود، با تکذیب خبر‌ها درباره اقدام مأموران مرزی امریکا در جدا کردن مهاجران از فرزندان‌شان، رسانه‌های این کشور را به انتشار اخبار نادرست متهم کرده بود. اظهارات وزیر امنیت داخلی امریکا در حمایت از سیاست‌های ضدمهاجرتی دولت این کشور پس از آن بیان شد که در روز‌های اخیر واشنگتن به سبب اتخاذ سیاست «تحمل صفر» به شدت مورد انتقاد بوده است. از سوی دیگر، جف سشنز، دادستان کل امریکا طی سخنانی تلاش کرد سیاست‌های ضدمهاجرتی دولت ترامپ و اقدامات غیرانسانی مأموران مرزی این کشور را در برخورد با مهاجران غیرقانونی توجیه کند. سشنز مدعی شد پس از ساخت دیوار مرزی (میان امریکا و مکزیک) و تصویب قوانینی در این زمینه دیگر به اتخاذ چنین تصمیمات وحشتناکی نیاز نخواهد بود. به‌رغم این موضع‌گیری‌ها، اما برخی شهر‌های امریکا شاهد تظاهرات اعتراض‌آمیز به اقدام دولت ترامپ بود. به ویژه پس از کشته شدن پنج نفر بر اثر واژگونی یک خودروی حامل مهاجران غیرقانونی هنگام فرار از دست پلیس مرزی امریکا، این مسئله باعث افزایش بیش از پیش انزجار از سیاست‌های مهاجرتی دولت ترامپ شد.
عقب‌نشینی ترامپ
با این حال، این اقدام ترامپ چنان ضدانسانی و غیرقابل توجیه بود که موج عظیمی از انتقادات و اعتراضات علیه دولت امریکا را موجب شد، به نحوی که ترامپ را وادار به عقب‌نشینی از موضع قبلی خود کرد. در این راستا ترامپ با عقب‌نشینی از سیاست «تحمل صفر»، روز چهارشنبه ۳۰ خرداد فرمانی را امضا کرد که روند جدا کردن فرزند مهاجران غیرقانونی از والدین‌شان را در زمان رسیدگی قضایی متوقف می‌کند. با این حال وی تأکید کرد: سیاست تحمل صفر مبنی بر برخورد قضایی با همه مهاجران غیرقانونی بدون استثنا همچنان پابرجاست. به گفته وی، از این پس به جای جدا کردن کودکان از والدینی که غیرقانونی وارد خاک امریکا شده‌اند، به صورت خانوادگی بازداشت خواهند شد. کورت آیکنوالد خبرنگار و نویسنده روزنامه نیویورک تایمز در واکنش به اقدامات بی‌رحمانه اخیر مأموران امریکایی در برخورد با مهاجران نوشت: با فرمان دونالد ترامپ، کودکان از آغوش مادران‌شان رُبوده می‌شوند. امریکا به پایان خط رسیده و دیگر شهری بر فراز قله‌ها نیست، بلکه کابوسی تحت حکومتِ یک دیوانه زنجیری است. به گفته وی، امریکا با اینگونه اقدامات، مستحق همه محکومیت‌های جهانی است. با این حال ترامپ سعی دارد از سیاست خود در این زمینه که با اعتراض گسترده دموکرات‌ها و جمهوریخواهان مواجه است دفاع کند و به بهانه ضرورت مقابله با مهاجرت غیرقانونی، بودجه سنگین احداث دیوار مرزی با مکزیک را تصویب کند. پس از مطرح شدن انتقاد‌های جدی از اجرای سیاست جداسازی کودکان از والدین‌شان در مرز مکزیک، دولت امریکا و کنگره این کشور سعی دارند درباره قانون مهاجرت به توافق دست یابند. پل رایان رئیس مجلس نمایندگان امریکا اظهار داشت روز پنج‌شنبه ۳۱ خرداد مجلس نمایندگان به لایحه‌ای رأی خواهد داد که اجازه می‌دهد والدین و فرزندان مهاجران از هم جدا نشوند.
نقطه اختلاف جدید
نکته جالب اینکه این تصمیم ترامپ، موضوع جدیدی را به فهرست اختلافات کنونی اروپا و امریکا که فهرست بلندی را شامل می‌شود، اضافه کرده و مقامات اروپایی از این اقدام ضدانسانی ابراز انزجار کرده‌اند. توربیورن یاگلند دبیرکل شورای اروپا در واکنش به جدا کردن فرزندان مهاجران غیرقانونی در امریکا از بقیه اعضای خانواده آن‌ها گفت: دونالد ترامپ رئیس جمهوری امریکا، نمی‌تواند از طرف جهان آزاد سخن بگوید. این اظهارات کنایه‌ای تلخ به ترامپ است که بر خلاف سیاست اروپایی پذیرش مهاجران، معتقد به برخورد سخت و غیرمنعطف با مهاجران غیرقانونی است. ترامپ بار‌ها سران اروپایی به ویژه آنگلا مرکل صدراعظم آلمان را که در چارچوب سیاست در‌های باز در سال ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ اجازه ورود بیش از یک میلیون پناهجو به آلمان را داد مورد سرزنش قرار داده است. از دیدگاه ترامپ این امر منجر به افزایش ناامنی و هرج و مرج در آلمان شده است. با این حال مرکل ضمن رد این انتقاد، این مسئله را مطرح ساخته که نگاهی آماری بین جامعه آلمان و جامعه امریکا درباره ناهنجاری‌های اجتماعی نشان‌دهنده نادرست بودن ادعا‌های ترامپ درباره تأثیرات منفی پذیرش مهاجران و پناهجویان است.
جمع‌بندی
ترامپ از زمانی که روی کار آمده با موضع‌گیری‌ها و اقدامات یکجانبه خود در عرصه مهاجرتی مانند برخورد با مهاجران غیرقانونی لاتین‌تبار، طرح احداث دیوار مرزی بین امریکا و مکزیک، اخراج مهاجران غیرقانونی از امریکا، لغو قانون داکا در زمینه حمایت از فرزندان مهاجران غیرقانونی و اقدامات ضدمسلمانان مانند ممنوعیت ورود اتباع چند کشور اسلامی به امریکا به بهانه کاهش تهدیدات امنیتی علیه امریکا، همواره به تنش‌آفرینی چه در داخل امریکا و چه با دیگر کشور‌ها اعم از متحدان و شرکای و یا رقبای آن پرداخته است. اکنون آشکار شده که رویکرد‌ها و اقدامات ترامپ نه فقط منجر به انزوای روزافزون وی شده بلکه دستور اخیر رئیس جمهوری امریکا در زمینه برخورد با مهاجران غیرقانونی و جداسازی فرزندان مهاجران از والدین آن‌ها موجب نفرت و انزجار فزاینده از ترامپ چه در داخل امریکا و چه در سطح بین‌المللی شده است.
