حالا هوا رو به گرم شدن میرود و تأخیر مسئولان در انتقال نخالهها به گفته رئیس مرکز بهداشت کرمانشاه بر احتمال جولان انواع جوندگان و حشرات موذی میافزاید. معضلی که میتواند سبب اپیدمی بیماری سالک در مناطق زلزلهزده شود.
اواخر آبان ماه سال گذشته بود که حادثه زلزله ۳/۷ ریشتری کرمانشاه رخ داد. این حادثه که منجر به خسارت تا تخریب کامل برخی از واحدهای مسکونی شد؛ مسئولان را بر آن داشت تا علاوه بر امدادرسانی به مردم سه شهرستان خسارت دیده، نخالههای ساختمانی را هم به سرعت انتقال دهند. این زبالهها که گفته میشود محلی برای جولان جوندگان و حشرات موذی هستند، میتوانند خیلی زود در روزهای گرم به گسترش بیماری سالک دامن بزنند. بیماری که در گذشته هم در استان گزارش شده بود و حالا تأخیر متولیان در انتقال زبالهها میتواند سبب اپیدمی آن شود. سالک بیماری است که با نیش حشره سالک ایجاد میشود و زخم آن برای همیشه بر روی دست یا صورت فرد قربانی باقی میماند.
حرکت کند ماشینهای حمل زباله
قرار بود تا پایان سال ۹۶ به گفته فریدون یاوری، مدیرکل محیط زیست استان کرمانشاه نخالههای ساختمانی سه منطقه سرپل ذهاب، ثلاث باباجانی و قصرشیرین که دچار حادثه شده بودند جمعآوری و در ۴۰ نقطه به صورت موقت دپو شوند. همچنین قرار بود بعد از دپوی زبالههای ساختمانی، آنها بازیافت شوند یا برای دفن و دپو دائم به مکان دیگری به صورت بهداشتی منتقل شوند. در صورت بازیافت پذیری زبالهها، میتوان از آنها در راستای امور بازسازی یا سایر امور زیربنایی و عمرانی مناطق خسارت دیده بهره برد. به گفته این مقام مسئول برای ایجاد یک مرکز بازیافت زباله در استان نیز از اعتبارات ملی ۱۰ میلیارد تومان بودجه جذب شده است. اما با این حال هنوز که هنوز است، خبری از احداث مرکزی برای دپوی زباله یا انتقال آنها منتشر نشده است.
البته انتقال نخالهها صورت میگیرد، اما حرکت آنها به قدری کند است که عملاً تأثیری در کاهش مشکلات مناطق زلزلهزده ندارد. معاون خدمات شهری شهرداری سرپلذهاب در این باره میگوید: «ماشین آلاتی که در شهرداری سرپلذهاب استفاده میشوند مکانیزه نیستند. به همین خاطر کار جمعآوری زبالهها در مناطق زلزلهزده با دشواری بسیاری پیش میرود.» مجید صحراگرد میافزاید: «بخش قابل توجهی از نخالههای ساختمانی بعد از زمین لرزه کرمانشاه با بیل و تجهیزات ابتدایی جمعآوری شد و این روند نیز همچنان ادامه دارد.» همین دلیلی برای کند پیش رفتن انتقال زبالهها است. وی با اشاره به اینکه ماشینآلات شهرداری تهران قادر به تردد در کمپهای احداث شده در مناطق زلزلهزده نیستند و باید نیروها به صورت انفرادی در این مناطق حضور پیدا کنند، ادامه میدهد: «۱۰۰ نیرو مسئولیت جمعآوری زباله در مناطق زلزله زده را برعهده دارند و روزانه در گروههای ۱۵ تا ۲۰ نفره فعالیت میکنند.»
تشدید مشکلات با بالا رفتن دما
در حال حاضر گفته میشود که طی برنامهریزیهای اولیه محلی در قصر شیرین برای دپوی زبالهها در نظر گرفته است با این حال در نبود تجهیزات حمل و نقل زباله، این انتقال به شدت به کندی پیش میرود. در این خصوص همانطور که در گذشته بیم آن میرفت که با افزایش دما احتمال شیوع انواع بیماریها در بین مردم زلزله زده گسترش یابد، رئیس مرکز بهداشت استان کرمانشاه با انتقاد از وضعیت جمعآوری نخالههای ساختمانی در روستاهای مناطق زلزله، میگوید: «هنوز در این زمینه اقدام خاصی صورت نگرفته و معضل نخالهها هنوز در روستاها پابرجاست.»
ابراهیم شکیبا با اشاره به اینکه خوشبختانه با تلاشهای صورت گرفته وضعیت بهداشت منطقه تا مقدار قابل توجهی بهبود یافته است، میافزاید: «با این حال هنوز فاصله زیادی با شرایط ایدهآل داریم.» وی با اشاره به اینکه وجود نخالهها میتواند محل مناسبی برای انواع جوندگان و حشرات باشد و همین امر درکنار معضل پسابها در این مناطق احتمال وقوع اپیدمی سالک در منطقه را تشدید میکند، میافزاید: «بیماری سالک بیماری بومی مناطق زلزلهزده است و این معضلات و چالشها میتواند اپیدمی آن را ایجاد کند.»
علاوه بر این وجود سگهای ولگرد و کنترل نشده هم میتواند بیماری هاری را گسترش دهد و مشکلات را دو چندان کند. همچنین در خصوص معضل پسابها و آبهای سطحی هم رئیس مرکز بهداشت استان کرمانشاه میگوید: «۱۷ نقطه را که محل تجمع پساب است را مشخص کرده و به شرکت آب و فاضلاب جهت جمعآوری معرفی کردهایم. اما هنوز اقدامی برای رفع این مشکل صورت نگرفته است.» گفته میشود که با گرم شدن هوا وجود پساب میتواند به شیوع بیماریهای منتقله از طریق آب و غذا دامن بزند.
بنابر این با این تفاسیر هرچه سریعتر باید اقدامات لازم در جهت انتقال بهداشتی نخالههای ساختمانی انجام شود. زبالههایی که میتوانند کمکی برای بازسازی زیرساختهای خسارت دیده استان باشند. علاوه بر این انتقال به موقع این پسماندها میتواند جلوی شیوع هرچه بیشتر بیماریها را هم بگیرد. همان طور که گفته شد تاکنون اقدامات زیادی در راستای کمک به مردم زلزلهزده انجام شده است، اما با توجه به شدت خسارت وارد شده، نیاز است متولیان به صورت جدیتری مشکلات این بخش را پیگیری کنند.