توليدكنندگان لوازم خانگي ايراني در انتقاد از شبكه بانكي كشور، بانكها را رقيب و نه حامي توليد دانستند و به كنايه گفتند: «اسلحه را اشتباه گرفتي، توليد را نكش»
اين روزها كه توليدكنندگان به دپوي لوازم خانگي به منظور افزايش قيمت محكوم شدهاند، دل پري از اوضاع توليد لوازم خانگي در كشور دارند و با اعلام اينكه دولت هر ساله مشكلات متعددي را براي ما به وجود ميآورد از رقيب سرسخت خود كه همان سيستم بانكي است، گله كردند. بانكها به جاي بال پرواز براي توليد رقيب آنها شدهاند، بهنحويكه با ارائه سودهاي بالاي بانكي مردم را در سپردهگذاري تشويق ميكنند؛ در اين شرايط كه صحبت از سود 21 يا 22 درصدي است ديگر كسي تمايل به سرمايهگذاري در بخش پرريسك توليد نخواهد داشت.
اين جملات بخشي از صحبتهاي دو توليدكننده لوازمخانگي در ميزگرد «حمايت از لوازم خانگي توليد داخل» است. اين نشست كه با حضور حسين فتاحي، مديرعامل شركت امرسان و امير نصراللهزاده، مديرعامل تاك نو گاز بهعنوان فعالان حوزه لوازم خانگي به همراه محمد طحانپور، رئيس اتحاديه فروشندگان لوازمخانگي در خبرگزاري تسنيم برگزار شده بود به تشريح مشكلات توليد و بازار لوازم خانگي در كشور پرداخت.
مديرعامل امرسان در اين ميزگرد با بيان اينكه قيمت مواداوليه دست توليدكننده نيست، گفت: كساني كه ميگويند توليدكنندگان گران ميكنند بايد توجه داشته باشند كه ما آهن و پتروشيمي نداريم و بايد آنها را با قيمتهاي بالا خريداري كنيم.
فتاحي با گلايه از تداعي ذهني برخي از مصرفكنندگان مبني بر اينكه ايرانيها محصول ايراني نميخرند، افزود: شما از كجا ميدانيد؟ پس اين همه توليد را چه ميكنيم، مگر در رودخانه ميريزيم؟ خب، مردم اعتماد داشته و خريد ميكنند.
توليدكننده بايد بابت كالايي كه هنوز پولش را نگرفته ماليات بدهد
نصراللهزاده، مديرعامل تاكنوگاز هم با بيان اينكه دولت با توجه به نوع فروش از توليدكنندگان ماليات بر ارزش افزوده بگيرد، گفت: بنده كالايم را شش ماهه ميفروشم، اما بايد نقداً 9 درصد ماليات بر ارزش افزوده به دولت بپردازم. چرا؟ متأسفانه دولت بنده را كارمند خودش كرده و من مسئول وصول مالياتهاي دولت هستم، اين پروسه غلط است!
رئيس اتحاديه فروشندگان لوازم خانگي با اشاره به مشكلات اوليه توليدكنندگان گفت: اولين مشكل دوستان در بخش توليد قوانين كارگري است كه 40سال پيش براساس احساس و تحت جو آن روزها به تصويب رسيد، اما بعداً براي اصلاح آن اقدامي انجام نشده است.
طحانپور افزود: هنوز چك اول مشتري وصول نشده كه توليدكننده بايد بابت كالاي فروخته شدهاي كه هنوز پول آن را دريافت نكرده 9 درصد ماليات بر ارزش افزوده پرداخت كند. اين موضوع ضدتوليد است.
توليدكنندگاني كه توليد ايراني را زير سؤال ميبرند
رئيس اتحاديه فروشندگان لوازم خانگي افزود: برخي توليدكنندگان مزاحم توليدكنندگان خوب هستند، من چندين بار اعلام كردهام ايراني كالاي خوب ايراني بخرد. در حال حاضر ما 100 كارخانه يخچالسازي داريم، اما در رابطه با كيفيت من هنوز از ميان آنها به رقم يازدهم نرسيدهام، زيرا آنها اصلاً يخچالساز نبوده و به نوعي توليد ايراني را حتي زيرسؤال ميبرند.
وي تصريح كرد: يكي از دلايل حضور اين تعداد توليدكننده در بخش لوازم خانگي را بايد صدور بيحساب مجوزها دانست؛ به اين صورت كه برخي از نمايندگان بدون هيچ كار كارشناسي، براي حوزه انتخابيه خود مجوز واحدهاي توليدي گرفتهاند، در حالي كه آن مناطق هيچ زيرساخت مناسبي براي فعاليت واحدهاي توليدي مختلف ندارند. در مجموع اين واحدهاي توليدي بيحساب كتاب توليد كرده و محصولات بيكيفيتي را راهي بازار ميكنند كه فقط اسم جنس ايراني را در بازار خراب ميكند.
85 درصد قيمت تمام شده لوازم خانگي مواداوليه است
مديرعامل شركت امرسان به قيمت تمام شده كالا اشاره كرد و گفت: اگر نگاهي به توليد لوازمخانگي از جمله يخچال يا اجاق گاز بيندازيد، مشاهده ميشود كه چيزي جز فولاد و مشتقات نفت نيست، به نحوي كه 85 درصد قيمت تمام شده يك محصول شامل مواداوليه است. مواد اوليه هم شامل فولاد و مشتقات است كه در اجاق گاز، آب گرمكن، بخاري و شومينه درصد وزن فلز بيشتر و در لباسشويي و يخچال سهم اين مواد تا 50 درصد ميرسد.
حسين فتاحي افزود: سازمان تعزيرات براي افزايش يا كاهش قيمتها، 85 درصد عوامل قيمتگذاري را مواداوليه در نظر گرفته و 10 درصد هم به عنوان هزينه سربار حساب ميكند، به نحوي كه در نهايت فقط 5درصد را بهعنوان سود براي توليدكننده در نظر ميگيرند. اين در حالي است كه توليدكننده ممكن است فروشهاي شش تا هفت ماهه داشته و قادر نباشد منابع خود را به موقع از خريدار دريافت كند. اگر توليدكننده خيلي زرنگ باشد دو بار در سال موفق به گردش سرمايه ميشود و در نهايت با خوشبينانهترين حالت موفق به دريافت سود 10 درصدي است.
فتاحي اظهار داشت: بهترين كار يك توليدكننده توجه زياد به تأمين مواد است. در حال حاضر با افزايش قيمت ارز 3/25 درصد به قيمت تمام شده مواداوليه مورد استفاده واحدهاي توليدي اضافه شده است. براساس آمار 50 درصد مواداوليه واحدهاي توليدي لوازم خانگي داخلي و 50 درصد وارداتي است. البته در برخي از محصولات نياز به مواداوليه وارداتي حتي به 80 درصد هم ميرسد. در بخش تأمين مواداوليه وارداتي 20درصد مواد از طريق ارز مبادلهاي (3هزار 500 تا 3هزار 700 توماني) خريداري ميشد، اما در حال حاضر ارز مبادلهاي از بين رفته و همين موضوع 1/3 درصد به بهاي تمام شده كالا اضافه كرده است.
وي تأكيد كرد: جالب اينجاست ارز آزاد هم در سال 96 حدود 15درصد نوسان داشت. به صورت كلي در حال حاضر اثر افزايش نرخ ارز آزاد در توليد ما 3 درصد بوده است. در كنار اين موضوع ارز محاسباتي گمرك هم يكي از مشكلات مهم ما به شمار ميآيد. به اين صورت كه قبلاً هر جنسي كه وارد ميكرديم گمرك با ارز مبادلهاي حساب ميكرد، اما امروز دلار 4 هزار و 200 تومان و ارز مبادلهاي هم حذف شده كه همين امر هم 5/1 درصد بر قيمت تمام شده ما اضافه كرده است.
سنگاندازي جديد بانك مركزي براي گشايش ارزي توليدكنندگان
مديرعامل امرسان با انتقاد از سيستم بانكي افزود: در حال حاضر بانكها رقيب توليدكننده هستند، بهنحويكه با ارائه مشوقهايي به توليدكنندگان ميگويند مغازه يا كارگاه توليدي خود را بفروشيد و منابع را به بانك منتقل كنيد تا به شما 20 درصد سود بدهم. اين در حالي است كه سازمان حمايت از مصرفكنندگان و توليدكنندگان فقط مجوز سود 5درصدي را به توليدكنندگان ميدهد. در كجاي دنيا شما ميتوانيد بدون هيچ دغدغه سود 20 درصدي كسب كنيد.
وي تصريح كرد: بانكها ميترسند كه توليدكننده به جاي واردات مواداوليه موردنياز، ارز را از دولت گرفته و در كشورهاي ديگر به فروش برساند. ببينيد آنقدر سيستم به ما اعتماد ندارد. وقتي من در توليد مجاز به سود 5 درصدي هستم، چگونه ميتوانم به بانكها سود 18 درصدي بدهم!
وي افزود: در مسئله گشايش اعتبار هم توليدكننده بايد صددرصد پول را نقداً پرداخت كند، حتي يك سپرده هم معادل آن پول يا اسناد ملكي را به بانك ارائه دهد، جالب اينجاست اخيراً بانك مركزي يك برگه جديد ابلاغ كرده كه براساس آن توليدكننده بايد تعهدنامه امضا كند كه نوسانات نرخ ارز را هم بر عهده بگيرد. اين در حالي است كه توليدكننده ارز را نقداً از دولت خريداري كرده و بابت برگ سبز هم سپرده گذاشته چرا دوباره بايد تعهد بدهد؟
به نظرم بايد گفت: «آقا توليدكننده داخلي را نكش و اسلحهات را به طرف ديگري بگير». اين موضوع بيشتر شبيه جوك است يا بايد براي آن مرثيهسرايي و گريه كرد. امروز دانشجوي ليسانسه در جمهوري دارد چرخ هل ميدهد! ما يك روزي توليدكنندگاني را داشتيم كه افتخار كشور بودند، اما سؤال اينجاست آنها الان كجا هستند؟ اگر بدبينامه نگاه كنيم بايد آينده خودمان را با اين اوضاع شبيه آنها بدانيم.
ماجراي اجاق گازي كه نیمسكه شد
امير نصراللهزاده، مديرعامل تاكنوگاز نيز در اين نشست با اشاره به اينكه كالاي ايراني ارزان توليد ميشود، گفت: امروز اجاق گاز قيمتش يك ميليون و 200 هزار تومان است، به عبارتي الان قيمت اجاق گاز حتي به نيم سكه هم نميرسد اين يعني كالاي ايراني خيلي ارزان توليد ميشود. در اين شرايط از ما پرسيده ميشود، چگونه بدون هيچ حمايتي از كالاي ايراني با كالاهاي خارجي رقابت ميكنيد؟
وي افزود: عمدتاً امروز دولت مشكلات خود را به بخش توليد منتقل كرده است، به اين صورت كه شريك من نماينده گيبسون در سال 55 بود، كولرگازي را 260 دلار وارد ايران ميكرد. چند وقت پيش براي واردات كولر به همين شريك قديمي زنگ زديم. توجه داشته باشيد حدود 40 سال از آن همكاري گذشته بود، گفتند: ما همان كولر گازي 260 دلاري را داريم يك مدل هم با قيمت 256 دلار است. در مورد دلايل اين اختلاف 4دلاري هم گفتند تكنولوژي بالا رفته و تيراژ افزايش يافته، به همين دليل 4 دلار صرفهجويي شده است.
نصراللهزاده افزود: تصور كنيد من ميخواهم با اين كولر گازي رقابت كنم. از سال 57 به طور ميانگين سالانه 15درصد حقوق كارگر افزايش پيدا كرده است. با گذشت 40 سال آن هم با اين افزايش هزينهها در دايره رقابت وضعيت من نسبت به كارخانه گيبسون چگونه است. بنابراين با اين اوضاع در بخش ساختار هيچگونه نشانهاي از اينكه قرار است اصلاحي انجام شود، نيست. البته كه اين اصلاحات براي دولت هيچ هزينهاي هم ندارد.