محمدرضا سوري
بررسي سوانح رانندگي در جاده هاي كشور نشان مي دهد، همواره سه عامل ، خطای انسانی، جاده و نقص فنی خودرو از عوامل اصلی بروز سوانح مي باشند. درحالي كه در چند سال اخير سعي شده تا پيشامدهاي رانندگي در جاده هاي كشور به كمترين ميزان برسد ، بااين وجود بي توجهي به رفع كامل اين موانع موجب شده تا در برخي استانهاي كشور آمار تصادفات بالا باشد كه به عنوان نمونه مي توان از كردستان نام برد. موضوعي كه موجب شد تا نماینده مردم کردستان در شورای عالی استان‌ها اعلام كند:« به دلیل نبود زیرساخت‌های لازم جاده هاي كردستان به قتل‌گاه شهروندان تبدیل شده‌اند.»
*****
براساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، سالیانه بیش از ۲۵ میلیون نفر در تصادفات رانندگی در سراسر جهان جان خود را از دست می دهند. مساله اي كه سبب شده تا اين موضوع نهمین عامل مرگ و میر در جهان محسوب شود.
با وجود افزایش ایمنی و روند رو به کاهش آمار تلفات جاده ای در ایران، این تصادفات همچنان مهمترین عامل مرگ و میر در کشور به حساب می آید.
در ایران حوادث رانندگی پس از آلودگی هوا بیشترین قربانیان را می گیرد. به عنوان مثال تنها در چند روز اول تعطیلات نوروزی سال95، ۱۴۵ نفر در جاده های ایران کشته و ۲۹۵۰ نفر مجروح شدند.
فرمانده ارشد پليس راهور كشور دراين خصوص مي گويد:« «پایان سال ۹۵، چهار میلیون و ۵۹۱ هزار و ۳۰۷ نفر بر اثر حوادث رانندگی مجروح، مصدوم و معلول شده اند.، و در همین بازه زمانی، ۱۶هزار نفر جان خود را در این حوادث از دست داده اند.»
اين درحالي است كه تحلیل مقایسه ای آمار تصادفات در شش ماهه نخست سال ۱۳۹۶ که در وب سایت ایمنی راه و حمل و نقل منتشر شد نشان
می دهد ،استان خراسان شمالی و پس از آن کرمان و استان گلستان بیشترین افزایش تلفات حوادث جاده ای را در شش ماهه اول امسال داشته اند و استان البرز با ۳۲ درصد کاهش در کنار استان های قم، اردبیل، خوزستان و چهارمحال و بختیاری با ۲۰ درصد کاهش تلفات جاده ای، بهترین بهبود را در ایمنی جاده های ایجاد کردند.
رانندگان عبوري بالاترين سهم در تصادفات جاده اي كردستان
با وجود اينكه تلاش شده تا آمار تصادفات دراستانهاي مختلف كشوركاسته شود ، اما هنوز هم مناطقي وجود دارند كه آمار تصادفات درآنها نسبتا بالا ست كه به عنوان نمونه مي توان از كردستان نام برد.
فرمانده پلیس راه استان کردستان با اشاره به از افزایش تصادفات در محورهایی روستایی استان از آغاز تعطیلات نوروزی تا کنون نسبت به سال قبل مي گويد:« 45 درصد تصادفات جاده ای در استان مربوط به خودروهایی با پلاک های خارج از استان و مسافران نوروزی بوده است.»
سرهنگ عیسی گوهری مي افزايد:« سال جدید در جاده های استان شاهد رشد 22 درصدی تردد نسبت به سال قبل بوده ایم كه اين موضوع سبب بالا رفتن ميزان تصادفات شد .»
وي با اشاره به علت وقوع اين حوادث ادامه مي دهد:« بیشترین عامل تصادف در جاده ها و محورهای مواصلاتی استان، عدم توانایی در کنترل خودرو، انحرف به چپ و عدم رعایت حق تقدم بود.»
به گفته وي ، از آنجا كه اثر جاده های استان کردستان کوهستانی هستند، عدم توانایی رانندگان در کنترل خودرو منجر به واژگونی و در نتیجه تصادف در محورهای استان شده است که در این راستا رانندگان باید با سرعت مجاز در جاده‌های استان رانندگی کنند.»
اين مقام انتظامي با بيان اينكه رانندگانی که در جاده‌ها قصد اعمال یک حرکت سبقت، گردش و یا اصلاح مسیر را دارند، رعایت قوانین و مقررات را حتما مورد توجه داشته باشند تا دچار آسیب نشوند.مي گويد:«
استفاده از کمربند ایمنی و استفاده درست از ظرفیت خودرو را نیز یکی از عوامل اصلی در کاهش مرگ میر و مجروحین در تصادفات است و رانندگان نباید بیشتر از ظرفیت خودرو مسافر داشته باشند چراکه همین امر باعث آسیب بیشتر در هنگام تصادف خواهد شد.»
شناسايي 1585 نقطه پُرتصادف در راه‌های کشور
از آنجا كه يكي از عوامل دخبل در بالارفت آمار تصادفات در كشور وجود نقص درجاده ومشكلات فنمي ازاين قبيل است لذا اين مهم مي طلبد تا براي رفع آن اقدام جدي شود.
معاون سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای کشور دراين خصوص مي گويد: «یکهزار و ۵۸۵ نقطه پرتصادف در طول راه‌های کشور وجود دارد که اقدامات اصلاحی جزئی و کلی آنها در حال انجام است.»
فرهاد مهریاری با اشاره به وضعیت راه‌های کشور مي افزايد: بیش از 200 هزار کیلومتر راه در کشور داریم که از این میزان 83 هزار کیلومتر آنها محورهای شریانی هستند.
وی ادامه مي دهد: 80 درصد بار ترافیکی کل کشور هم در مسیر همین 83 هزار کیلومتر است که عمده تصادفات نیز در این راه‌ها رخ می‌دهد.
معاون اداره توسعه ایمنی و حریم راه‌های سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای کشور با اشاره به احصاء آمار 3 ساله تصادفات در راه‌های کشور مي گويد: «این آمارها مربوط به سال‌های 91 تا 94 است که با همکاری تیم‌های پلیس راه، راهداری و ادارات راه و شهرسازی در هر استانی تهیه شده؛ براساس این آمارها نقاط پرتصادف و موقعیت دقیق آنها شناسایی شده است.»
وی مي افزايد:« براساس آماری که توسط تیم‌های کارشناسی تهیه شده 3 هزار و 392 نقطه در مسیر راه‌های کشور که دارای سابقه تصادف بودند، شناسایی شدند که با فرمول اولویت‌بندی که داشتیم یکهزار و 585 نقطه جزو نقاط پرتصادف تعیین شد.»
مهریاری با بیان اینکه لازم است مردم به تابلوها و علایم آشکارسازی نقاط پرتصادف که فسفری رنگ است توجه داشته باشند، ادامه مي دهد: «در گام نخست این نقاط باید آشکارسازی می‌شد که با نصب تابلوهای مشخص‌کننده این کار صورت گرفت.»
وی با بيان اينكه اولویت اصلی را برای ایمن‌سازی، اقدامات کم‌هزینه و زودبازده گذاشتیم چون با کمترین هزینه باید سریع‌تر اقدام کنیم مي گويد:« از جمله اقدامات موردنیاز اصلاح وضعیت و نصب تابلوهای جدید، اصلاح وضعیت قرارگیری تابلوها و اصلاح هندسی مختصر در این نقاط است، علاوه براین علت‌یابی تصادفات در این نقاط هم جزو موضوعات مهم است که می‌تواند در انجام اصلاحات در این نقاط به ما کمک کند.»
مهریاری ابراز امیدواری مي كند: «با اقدامات کوتاه‌مدت و بلندمدت برای رفع نقاط پرتصادف، شاهد کاهش 10 درصدی کل تلفات ناشی از تصادفات در راه‌های کشور باشیم.»
معاون اداره توسعه ایمنی و حریم راه‌های سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای کشور مي افزايد: « 44 درصد تصادفات در استان در تقاطع‌ها و 28 درصد در بریدگی‌ها و دوربرگردان‌هایی بود که نیاز به اصلاحات هندسی جزئی و کلی دارند. همچنین بیشترین افراد درگیر در این تصادفات عابرین و موتورسیکلت‌سواران هستند که نسبت به استان‌های دیگر شاخص بود و نیاز دارد به صورت جدی‌تری برای حل آن برنامه‌ریزی کرد.»
وی ادامه مي دهد: «در کنار اصلاح هندسی نقاط پرتصادف به اصلاح رفتار ترافیکی، توجه به تابلوها و رعایت سرعت مجاز از سوی رانندگان نیاز است تا میزان تصادفات و تلفات ناشی از آن کاهش یابد.»
۱۸۰ میلیارد برای تقویت زیرساخت‌های حمل و نقل جاده‌ای کردستان
از آنجا كه همواره توجه به ايجاد اين زير ساختهاي جادهاي هواره مورد توجه بوده است لذا اين مهم همواره به عنوان يك اصل مهم دراستان شناخته شده است.
نماینده مردم سنندج در مجلس شوراي اسلامي دراين خصوص مي گويد: «80 میلیارد تومان به کریدور شمال به جنوب کامیاران و ۱۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای اتصال سنندج به راه آهن کشوری در نظر گرفته شده است. »
سید احسن علوی با اشاره به تلاش‌های انجام شده برای تقویت زیر ساخت‌های حمل و نقل جاده‌ای در استان کردستان مي افزايد:« وزیر و معاونین راه و شهرسازی قول داده‌اند تا دو سال آینده سنندج به راه‌آهن کشوری متصل شود و مشاور خارجی آن را طراحی کرده است.»
نبود زیرساخت‌های مناسب علت تصادفات
با وجود اينكه ايجاد زير ساختهاي مناسب مي تواند نقش مهمي در كاهش سوانح رانندگي داشته باشد، اما اين مهم در كردستان مورد غفلت قرار گرفته است.
نماینده مردم کردستان در شورای عالی استان‌ها با اشاره به نبود زیرساخت‌های مناسب در سطح استان دراين خصوص مي گويد:«: جاده‌های این استان به زیبایی بهشت هستند اما به دلیل نبود زیرساخت‌های لازم به قتلگاههایی برای شهروندان تبدیل شده‌اند.»
هلاله امینی مي افزايد:« استان کردستان با وجود برخورداری از ظرفیت‌های گوناگون برای توسعه، استانی محروم است که شاید یکی از دلایل اصلی آن نبود زیرساخت‌های توسعه همچون جاده و راه‌های مواصلاتی مناسب است.»
وي ادامه مي دهد:« جاده‌های کردستان به زیبایی بهشت اما به ترسناکی جهنم و قتلگاههایی برای شهروندان و هموطنان بی گناه هستند. به عنوان مثال جاده سنندج – مریوان که یکی از خطوط مهم ترانزیتی کشور محسوب می‌شود به دلیل باریک بودن جاده و پیچ‌های متعدد سالانه موجب تلفات جانی و مالی بالایی در استان و حتی مسافرانی که از سایر استان‌ها به این استان سفر می‌کنند، می‌شود.»
به گفته اين نماينده عالي شوراهاي استان، : تردد نفتکش‌های عراقی و ناشناس با وضعیت جاده‌ای استان کردستان نیز این مشکلات ما را دو چندان کرده است تا جایی که هرازچندگاهی خبر از واژگون شدن یکی از تانکرهای عراقی و پخش شدن مواد نفتی و شیمیایی به محیط زیست و بستر رودخانه‌ها به گوش می‌رسد و در کنار تلفات جانی آلودگی‌های زیست محیطی را ایجاد می‌کند.
