مذاكرات اروپا با امریکا برای دستیابی به یك توافق تكمیلی به غیر از برجام ادامه دارد و برخی منابع اروپایی از احتمال ارائه امتیازهای بیشتر اروپا به امریکا صحبت میكنند، امتیازهایی كه محمدجواد ظریف آنها از «جیب ایران» خوانده و گفته ایران نه درباره برجام مذاکره مجدد میكند، نه چیزی بر آن خواهد افزود. یك نماینده جمهوریخواه نزدیک به ترامپ گفته كه رئیسجمهور امریکا احتمالاً 22اردیبهشت از برجام خارج نمیشود بلکه توافق به مدت کوتاهی تمدید خواهد شد تا بر سر توافق جدید مذاکره کنیم.
به گزارش «جوان» یك هفته مانده به ضربالاجل ترامپ برای خروج از برجام، سه كشور اروپایی طرف مذاكره با ایران تلاش گستردهای را برای قانع كردن امریکا شروع كردهاند. شش منبع آگاه دیروز در گفتوگو با رویترز گفتهاند فرانسه، انگلیس و آلمان (تروییكای اروپایی) به دنبال یك توافق سیاسی جداگانه با کاخ سفید هستند كه خلاصه آن، راضی كردن ترامپ به ماندن در برجام در ازای اعمال فشارهای بیشتر بر ایران است. دیپلماتهای اروپایی میگویند كه این توافق سیاسی در واقع برنامه کشورهای اروپایی برای مهار برنامه موشکی، نفوذ ایران در منطقه، نحوه بازرسی بازرسان بینالمللی از سایتهای ایران و چگونگی پرداختن به بندهای موسوم به بند غروب برجام است تا به این ترتیب ترامپ راضی شود امریکا را در برجام نگه دارد. براساس طرحی كه ارائه شده، اروپا با امریکا بر سر فشار بیشتر به ایران به توافق خواهد رسید، توافقی كه البته ایران، روسیه و چین در آن حضور نخواهند داشت و در عوض ترامپ در برجام باقی میماند. منابع اروپایی میگویند كه اختلافات اروپاییها و امریکا بر سر جزئیات این طرح جدید کاسته شده ولی هنوز دو طرف بر سر نحوه تمدید برخی از محدودیتها علیه برنامه هستهای ایران بدون اینكه مذاكرهای مجدد بر سر برجام انجام شود، اختلاف نظر دارند. فایننشالتایمز نوشته كه مقامهای امریکا و اروپا با تنبیه ایران در صورت ساخت موشکهای قارهپیما به عنوان بخشی از پیشنویس «توافق مکمل» برجام توافق کردهاند ولی یک مقام ارشد دولت امریکا به فایننشالتایمز گفته كه دولت ترامپ به دنبال آن است تا از طریق یک طرح جداگانه و تکمیلی محدودیتهای بیشتری علیه طیف گستردهتری از موشکهای بالستیک ایران در نظر گرفته شود. دو هفته قبل نیز، زمانی كه امانوئل ماکرون، رئیسجمهور فرانسه به امریکا سفر كرد، این پیشنهاد مطرح شد ولی منابع امریکایی همان زمان گفتند كه ترامپ به جای توافق با اروپا، مایل است به یك توافقنامه تعهدآورتر مانند برجام دست پیدا كند كه ایران نیز بخشی از آن باشد، توافقی كه تهران به صراحت آن را رد كرده است.
در حالی كه هدر نوئرت، سخنگوی وزارت خارجه امریکا روز پنجشنبه در نشست خبری خود گفته كه گفتوگوها درباره برجام با اروپاییها ادامه دارد و امریکا نگرانیهای خود را با طرف اروپایی در میان گذاشته،«مارک میدوز» نماینده کنگره امریکا، نزدیک به «دونالد ترامپ» به «دیلی بیست» گفته احتمالاً ترامپ بعد از 22 اردیبهشت ماه نیز مدت كوتاهی در توافق هستهای باقی میماند زیرا نمیخواهد این مسئله به مانعی در مذاکرات با کرهشمالی و چین تبدیل شود. مارک میدوز دلیل دیگر این موضوع را ادامه مذاكرات با طرفهای اروپایی ذكر كرده و گفته است: «معتقدم (برجام) برای مدت کوتاهی تمدید خواهد شد زیرا میخواهیم بر سر یک توافق جدید دوباره مذاکره کنیم، حتی با اینکه طرفهای توافق کنونی گفتهاند مذاکره مجددی در کار نیست.»
هیچ تضمینی نیست، «هیچ»
با وجود ادامه مذاكرات اروپا با امریکا، دیپلماتهای هردو طرف میگویند كه هیچ تضمینی نیست كه این مذاكرات به نتیجه برسد و منجر به ماندن امریکا در برجام شود. یكی از شش دیپلمات اروپایی كه دیروز با رویترز گفتوگو كرده، گفته كه مطمئن نیست که حتی در صورت توافق با امریکا، ترامپ در برجام بماند. یک دیپلمات اروپایی دیگر به رویترز گفته است: «ما داریم سعی میکنیم راهحلهای مناسبی پیدا کنیم تا انتظارات امریکاییها را برآوردهسازیم و در عین حال اقدامی علیه برجام هم صورت ندهیم. »یک دیپلمات اروپایی دیگر نیز گفته است: «ما یک هفته فرصت داریم تا مذاکراتمان را با امریکا ادامه دهیم و ببینیم آیا میتوان توافقی روی برجام به دست آورد یا نه. اما فکر نمیکنم دلیلی برای خوشبینی بیش از اندازه وجود داشته باشد.» از طرف دیگر، در شرایطی كه ظاهراً دولت امریکا بر یك توافق رسمی كه ایران نیز بخشی از آن باشد، اصرار دارد، ایران روز چهارشنبه به صراحت اعلام كرد حتی اگر اروپاییان با امریکا به توافق برسند، هیچ توافق تكمیلی را قبول نخواهد كرد. محمدجواد ظریف در یك پیام تلویزیونی كه به زبان انگلیسی بیان شد، مذاكرات اروپاییان با امریکا را «امتیازدهی از جیب ایران» خواند و گفت :« در یک سال گذشته به ما گفته شده که رئیسجمهور ترامپ از توافق برجام خرسند نیست و حالا به نظر میرسد که پاسخ برخی اروپاییها، دادن امتیازات بیشتر به ایالات متحده آن هم از جیب ما است.» ظریف تأکید کرد برای توافق هستهای تنها یک راه وجود دارد و آن پایبندی کامل امریکا به تعهداتش است نه امتیازدهی.
وزیر خارجه ایران مذاكرات اروپاییان با امریکا را امتیازدهی در جریان یك توافق جدید خوانده و گفته است:«این امتیازدهیها، یک توافق جدید است که شامل مسائلی است که همه ما تصمیم گرفتیم از مذاکرات مستثنی شود، که شامل ظرفیتهای دفاعی ایران و نفوذ منطقهای آن بود». وی خطاب به اروپاییها و امریکا تأکید کرد: «بگذارید یک بار برای همیشه این مسئله را برای شما روشن کنم. ما نه امنیت خود را به خارج واگذار میکنیم و نه بر سر توافقی که با حسننیت اجرا کردهایم، مذاکره مجدد کرده یا چیزی بر آن میافزاییم.» وزیر خارجه کشورمان با اشاره به نزدیک شدن موعد تصمیم امریکا برای تمدید تعلیق تحریمهای ایران و عمل به تعهداتش ذیل برجام، گفت: «ایران در برابر تلاشهای بیثمر قلدرمآبانه با قدرت میایستد. اما اگر امریکا به نقض توافق ادامه دهد یا از آن خارج شود، ما نیز از حق خود برای واکنش نشان دادن استفاده میکنیم». وزیر خارجه ایران گفته كه امریکا به طور دایم این توافق را به خصوص با ارعاب سایرین در زمینه برقراری ارتباط تجاری و مالی با ایران نقض کرده و گفته است كه امریکا«یا به تعهداتش ذیل برجام پایبند باشد یا اینکه تمام مسئولیت عواقب عمل نکردن به تعهدات، فقط و فقط بر عهده واشنگتن است.»شبکه تلویزیونی سیانان در تحلیلی پیرامون پیام ظریف گفت: به واقع شاهد صدای خشم تهران از وقایع اخیر بر سر برجام هستیم.
اسرائیل اطلاعاتش را به آژانس بدهد
وزیر خارجه روسیه در یك كنفرانس مطبوعاتی گفته اگر اسرائیل اطلاعاتی درباره برنامه هستهای ایران دارد، در اختیار آژانس قرار دهد. لاوروف به شو ضدایرانی اخیر «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر رژیم صهیونیستی اشاره کرد و گفت: «اگر اسرائیل یا هرکس دیگری اسنادی را دریافت کرده است که اثبات میکند ایران همچنان قصد تولید سلاحهای هستهای را دارد، این اسناد را باید فوراً به آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارائه دهد که مسئولیت اجرای برجام را برعهده دارد». نتانیاهو شامگاه دوشنبه (10 اردیبهشت) در شوی تبلیغاتی جدید علیه ایران، در یک سخنرانی زنده تلویزیونی زونکن و لوحهای فشردهای تحت عنوان «اسناد و مدارک» نشان داد و مدعی شد بعد از امضای برجام، ایران به صورت مخفیانه بُعد نظامی برنامه هستهای خود را حفظ کرده و تلاش داشته به سلاح اتمی برسد.