مهران ابراهيميان
با افزوده شدن مبلغ پرداختي براي يارانههاي نقدي از تعداد حذفيها كم شد و در سال آينده ۵۵ ميليون نفر ميتوانند يارانهبگيرند. چانهزني براي پرداخت بيشتر در حالي در جريان است كه سازوكار حذف حداقل ۱۵ميليون نفر ديگر در هالهاي از ابهام قرار دارد.
هر چند برخي از نمايندگان بر اين باورند كه دولت همچنان ميتواند همان مبلغ 45هزارو 500 تومان را به همه يارانهبگيران بدهد!
بعد از برگشت كليات لايحه بودجه ۱۳۹۷ از صحن علني به كميسيون تلفيق براي بررسي و بازنگري ايرادات وارد شده از سوي نمايندگان، در تازهترين تصميمگيري درباره تبصره پرحاشيه هدفمندي يارانهها تغييراتي ايجاد شد. در مهمترين بخش سهم پرداختي به يارانهبگيران در سال آينده از ۲۳ هزار ميليارد توماني كه دولت در لايحه پيشنهاد و در دور اول در كميسيون تلفيق به تصويب رسيده بود به ۳۰ هزار ميليارد تومان افزايش پيدا كرد.
تاكنون در سال حدود ۴۲ هزار ميليارد تومان براي يارانههاي نقدي پرداخت میشد و حدود ۷۷ميليون نفر دريافت ميكردند، مشكل اصلي اينجاست كه سازمان برنامه و بودجه در دفاعيه خود از كليات لايحه هيچ برنامهاي براي حذف گسترده اعلام نكرد.
اما برگشت لايحه به كميسيون تلفيق با بالارفتن سهم پرداختي براي يارانههاي نقدي از ۲۳ هزارميليارد به ۳۰ هزار ميليارد تومان همراه بود، در اين حالت با توجه به 7هزارميليارد افزوده شده دولت در سال آينده براي هر ماه حدود 2هزارو500 ميليارد تومان يارانه نقدي كه در حال حاضر حدود 3هزارو500 ميليارد تومان است، پرداخت ميكند. بر اين اساس تعداد يارانهبگيران در هر ماه از حدود ۷۷ميليون نفر فعلي به ۵۵ ميليون نفر كاهش پيدا ميكند.
حفظ مبلغ يارانه 76ميليون يارانهبگير!
در اين ميان يك عضو كميسيون برنامه و بودجه مجلس شوراي اسلامي گفت كه طبق مصوبه جديد كميسيون تلفيق، دست دولت براي پرداخت يارانه ۴۵ هزار و ۵۰۰ توماني به ۷۶ميليون ايراني در سال ۹۷ باز است.
حميدرضا حاجي بابايي در گفتوگو با ايسنا با اشاره به اصلاحات لايحه بودجه در كميسيون تلفيق، گفت: بعضي از اشكالات اصلاح شد كه يك نمونه آن جدول شماره ۱۴ مربوط به هدفمندي است. بر اين اساس درآمد هدفمندي يارانهها ۱۰۲ هزار ميليارد تومان تعيين و مقرر شد يارانه همانند سال ۹۶ پرداخته شود.
وي نيز به نبود راهبردي براي حذف يارانهها اشاره كرد و گفت: بر اساس مصوبه جديد كميسيون تلفيق، ۳۰ هزار ميليارد تومان براي پرداخت يارانه نقدي در نظر گرفته شده كه اين رقم تا ۴۱ هزار ميليارد تومان قابل افزايش است. اگر اين رقم را تقسيم بر ۴۵ هزار و ۵۰۰ و ضرب در ۱۲ ماه سال كنيم، ۷۶ ميليون نفر را در بر خواهد گرفت. اگر هم دولت افراد پردرآمدي را پيدا كرد ميتواند يارانه آنها را پرداخت نكند. اين موضوع در قانون پيشبيني شده است اما اينكه بخواهيم به يك عده يارانه بدهيم و بگوييم ساير متقاضيان دريافت يارانه بايد ثبتنام و اثبات كنند كه مستحق دريافت يارانه هستند، روشي است كه ما آن را قبول نداريم. وي ساير اصلاحات كميسيون را اساسي ندانست وگفت: سقف اوراق مشاركت كاهش يافته، هدفمندي اصلاح شده اما هنوز نمايندگان ايراداتي به بودجه دارند و رأيآوري آن در جلسه امروز بستگي به دفاع و اظهارات نمايندگان مخالف و موافق دارد.
جزئيات تغييرات در كميسيون چه بود؟
طبق آخرين مصوبات تلفيق كه بر سر و روي لايحه مجلس دستي كشيده تا در صحن مجلس خوشايند نمايندگان باشد، منابع قانون هدفمندسازي يارانهها از محل افزايش حاملهاي انرژي را بالغ بر ۹۸ هزار و ۸۳۴ ميليارد تومان در نظر گرفته و براي همين ميزان نيز مصارف پيشبيني شد كه تبصره 14 هدفمندييارانهها را تحت الشعاع قرار داد. همچنين بخش مصارف هدفمندي 44 هزار ميليارد تومان در نظر گرفته شده كه 30 هزار ميليارد تومان آن به يارانه نقدي خانوار اختصاص يافته و نسبت به جدول قبلي كميسيون تلفيق 7هزار ميليارد تومان افزايش دارد. با اين احتساب بالغ بر 55 ميليون نفر ميتوانند از اين محل يارانه دريافت كنند، البته با توجه به اختياري كه مجلس نسبت به 20 درصد جابهجايي رديفهاي اين قانون در نظر گرفته احتمالاً دولت شرايط كنوني خانوار را براي پرداخت يارانه تغيير ندهد و در عين حال براساس قانون نيز به دنبال حذف يارانه ثروتمندان باشد.
همچنين طبق جدول كميسيون تلفيق در رابطه با تبصره 14 لايحه بودجه 548 هزار و 340 ميليارد ريال نيز مربوط به مصارف بخش توليد و توزيع و ماليات ارزش افزوده است. پيشتر جمع منابع هدفمندي يارانهها توسط كميسيون تلفيق بودجه حدود 87 هزار ميليارد تومان درنظر گرفته شده بود.
جبار كوچكينژاد نيز درباره جزئيات تصميمات كميسيون تلفيق گفت: قرار شد در تبصره 14 كه مربوط به پرداخت يارانه به خانوارهاست رقم 23 هزار ميليارد تومان پيشنهادي دولت به 30هزار ميليارد تومان افزايش يابد و منابع آن از محل فروش بيشتر بنزين و ماليات ارزش افزوده بنزين تأمين شود.
عضو كميسيون تلفيق از افزايش ۷هزار ميليارد توماني منابع پرداخت نقدي يارانهها در بررسي مجدد لايحه بودجه ۹۷ در كميسيون تلفيق خبر داد و گفت: اين افزايش منابع با محاسبه جديد صورتگرفته از درآمد حاصل از افزايش قيمت حاملهاي انرژي حاصل شده و مستقيماً به پرداخت نقدي يارانهها اختصاص پيدا كرده است.
وي افزود: در قسمت انتشار اوراق مشاركت نيز سرجمع حدود 10 هزار ميليارد تومان از اعتبارات مربوط به انتشار اوراق كاسته شده است.