نیره ساری
تابستان به انتها رسيد و سرمست از سپري شدن روزهاي خوش تعطيلات دانشآموزي كه بدون حادثه گذشت، خبر واژگوني اتوبوس دانشآموزان دختر اهل هرمزگان رسانهاي شد. حادثهاي كه تا لحظه تنظيم اين گزارش كشتهشدن 11 تن، زخمي شدن دهها دانشآموز و حتي قطع عضو تعدادي از آنها را به دنبال داشت. اينبار هم مثل هميشه از همان ساعات اوليه و بعد از ابراز همدردي مسئولان با خانوادههاي داغدار، تمام دستگاهها همت خود را به كار بستند تا به اصطلاح مقصر اصلي را پيدا كنند. نتيجه از همين اول مشخص است، در نهايت، ماجرا به اينجا ختم ميشود كه به دليل خستگي، خواب آلودگي، بياحتياطي، نقص فني، لغزندگي، شيب تند جاده و بيتوجهي و حتي مصرف الكل يا موارد مخدر، راننده ماشين مسبب بروز اين حادثه شده است. بيآنكه يكبار به دليل فقدان آييننامه اجرايي درست و ضابطهمند در مورد اردوهاي دانشآموزي يا نبود دستورالعمل جديد و بهروزرساني شده، نهاد قانوني و مقامي مسئول مقصر اصلي معرفي شوند! اما به راستي مسئول حفظ جان دانشآموزان در اين اردوها با كيست؟
آيا غير از اين است پدران و مادراني كه فرزندان خود را براي تعليم و تربيت به مدارس ميسپارند، مسئوليت ايمني و سلامت فرزندان خود را هم چه در مدرسه و چه در اردو به مسئولان وزارت آموزش و پرورش ميسپارند؟! اخذ رضايت از اوليا براي اعزام فرزندانشان به اردو ميتواند نافي مسئوليت مقامات آموزش و پرورش باشد؟! اينبار نيز حادثه اتوبوس دانشآموزان دختر عضو فرزانگان سازمان دانشآموزي كه از استان هرمزگان براي اردوي ملي به شيراز ميرفتند، حدود 11 دانشآموز و مربي جان خود را از دست دادند. به دنبال وقوع اين حادثه بعد از توييت ابراز همدردي وزير آموزش و پرورش با خانوادههاي داغدار، وي به همراه معاون پرورشي و فرهنگي آموزش و پرورشي و قائم مقام وزير بهداشت براي رسيدگي به وضعيت دانشآموزان سانحه داراب عازم اين شهرستان شدند.
چرا دانشآموزان هرمزگانى نيمه شب در جاده بودند؟
به دنبال وقوع اين حادثه بود كه عضو كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس از ضرورت بازنگري در سياستهاي اردويي دانشآموزان خبر داد. جبار كوچكينژاد با توضيح اين مطلب كه بعد از حادثه اتوبوس حامل دانشآموزان خرمآبادي كه جمعي از آنها جان باختند، مجلس جلسهاي تشكيل داد و مقرر شد تا براي حفظ جان دانشآموزان در اردوها تدابير لازم اتخاذ شود، به طرح اين سؤال پرداخت كه چرا اتوبوس حامل دانشآموزان بايد شب حركت كند و خوابآلودگي راننده باعث وقوع اين حادثه شود؟! همچنين فاطمه سعيدى، نماينده مجلس ضمن تماس با وزير آموزش و پرورش و درخواست تدوين آييننامه اردوهاي دانشآموزي اظهار داشت: مسئله اول اين است كه اصلاً چرا به گونهاي برنامهريزي شده كه اتوبوس حامل دانشآموزان نيمه شب در جاده باشد؟ فاصله دو استان هرمزگان و فارس به شكلي است كه با ذرهاي تدبير ميتوانستند دانشآموزان را در طول روز كه خطر وقوع حادثه كمتر است، راهي مقصد كنند. وي افزود: اگر وزارت آموزش و پرورش از صدور يك آييننامه لازمالاجرا در اين خصوص ناتوان است نمايندگان مجلس آمادهاند، اين موضوع را پيگيري كنند. بايد سفر شبانه جادهاي در اردوهاي دانشآموزي تعطيل شود. اگر نميتوانند طوري برنامهريزي كنند كه دانشآموزان نيمه شب در جادهها نباشند صراحتاً بگويند تا فكر ديگري شود. در ادامه واكنشها محمد عليگو - قائم مقام سازمان دانشآموزي در پاسخ به اين پرسش كه چرا اتوبوس حامل دانشآموزان ساعت 4 صبح حركت كرده است، اظهار داشت: در مناطق گرمسيري كشور، آييننامهاي براي حركت اتوبوس حامل دانشآموزان در ساعات شب وجود دارد و اين اردو نيز براساس همين آييننامه برگزار شده است. در اين اردو حركت اتوبوس دانشآموزان خلاف آييننامه نبوده؛ چراكه آييننامه حركت در شب را براي مناطق گرمسيري آزاد گذاشته است؛ مطابق با همين آييننامه 16 هزار دانشآموز را تابستان امسال به اردو برديم. به دنبال پيگيريها براي شناسايي مقصران كه پر واضح است به كجا ختم ميشود، رئيس كل دادگستري فارس نيز با تأكيد بر اينكه صدور مجوز حركت در شب از سوي مسئولان اقدام اشتباهي بوده است، اظهار داشت: دستور انجام تست مرفين والكل از راننده صادر شده است. هرچند حادثه خبر نميكند و گريزي هم از حوادث نيست، اما واضح است كه با تدبير و برنامهريزي ميتوان حوادث دردناك اينچنيني را به حداقل رساند. دردناكتر از اصل حادثه، نپذيرفتن مسئوليت توسط مسئولان و انداختن توپ هر حادثه به زمين يكديگر است. سادهترين راه، مقصر جلوه دادن راننده در اين حوادث است كه شايد هم منطبق با واقع نباشد.