حدود دو هفته پيش، نمايندگان مجلس سناي امريكا طرحي شامل وضع تحريمهاي جديد عليه ايران و روسيه را تصويب كردند. اين طرح با عنوان «قانون مقابله با فعاليتهاي بيثباتساز ايران» با آراي مثبت ۹۸ تن از 100 عضو سناي امريكا به تصويب رسيد. اين طرح در ابتدا صرفاً شامل تحريمهايي عليه برخي نهادها و اشخاص وابسته به حكومت جمهوري اسلامي در ارتباط با اتهام حمايت دولتي از تروريسم، نقض آزادي و حقوق بشر شهروندان ايران و مداخله براي ايجاد بيثباتي در كشورهاي منطقه بود اما در جريان مذاكرات، برخي از سناتورها اصلاحيهاي شامل تحريمهاي جديد عليه روسيه را نيز به آن افزودند. دليل آنان لزوم مجازات دولت روسيه به اتهام دخالت در انتخابات رياست جمهوري امريكا بود. تبديل طرح تحريم ايران و روسيه به قانون مستلزم تصويب آن در مجلس نمايندگان و امضاي دونالد ترامپ، رئيسجمهوري امريكاست. در حال حاضر، حزب جمهوريخواه - حزب آقاي ترامپ - داراي اكثريت در هر دو مجلس كنگره است و انتظار ميرفت كه طرح تحريم ايران به سرعت در هر دو مجلس تصويب شود و به امضاي رئيسجمهوري برسد.
با اين همه، پس از ارسال مصوبه سنا به مجلس نمايندگان در هفته گذشته، به نقل از برخي اعضاي اين مجلس گزارش شد كه محتواي طرح با اصل مربوط به انشاي قوانين در قانون اساسي ايالات متحده تعارض دارد. طبق اين اصل، روند رسيدگي به قوانيني كه داراي بار مالي است بايد در مجلس نمايندگان آغاز شود در حالي كه لحن و نحوه تدوين مصوبه سنا با شيوه پيشبيني شده در قانون اساسي انطباق نداشته است. اين گروه از اعضاي مجلس نمايندگان گفتند كه اين نقص قانوني ممكن است باعث تأخير در رسيدگي به طرح شود يا اينكه مجلس نمايندگان در آن اصلاحاتي را به عمل آورد.
مقامات دولتي گفتهاند كه بعضي از اقدامات پيشبيني شده در اين مصوبه ممكن است مانع از اقدام مؤثر وزارت خزانهداري در استفاده از تحريمهاي اقتصادي فعلي عليه روسيه شود و بخشهاي ديگري نيز ممكن است به روابط ايالات متحده با كشورهاي اروپايي آسيب بزند. پس از جدايي شبهجزيره كريمه از اوكراين و انضمام آن به خاك روسيه، كشورهاي اروپايي و امريكا موافقت كردند سياست مشتركي را براي وارد كردن فشار بر روسيه در پيش بگيرند و براي اين منظور، در وضع و اجراي تحريمهاي اقتصادي و سياسي به شكلي هماهنگ عمل كنند.
پس از تصويب طرح جديد در سناي امريكا كه از جمله شامل محدوديت سرمايهگذاري در صنايع نفت و گاز روسيه است، مقامات آلماني اين مصوبه را براي اجراي توافقنامه احداث خط لوله واردات گاز از روسيه زيانبار خواندند و آن را مورد انتقاد شديد قرار دادند. كارشناسان معتقدند دليل تأمل دولت ترامپ و جمهوريخواهان ناشي از واهمه آنها از عواقب واكنشهاي تند و پيشبينيناپذير ايران و روسيه در همه ابعاد سياست خارجي است، به خصوص كه با توجه به نقاط ضعف امريكا در سوريه، خاورميانه و همينطور عدم اطمينان از همراهي چين و اروپا در پيشبرد اين تحريمها سرنوشت اين لايحه را در هالهاي از ابهام قرار داده است.
استقبال دولت ترامپ از اقدام FATF
دولت «دونالد ترامپ»، رئيسجمهور امريكا بامداد سهشنبه از تصميم «كارگروه اقدام مالي»(FATF) براي نگه داشتن نام ايران در فهرست سياه اين مؤسسه استقبال كرد. كارگروه اقدام مالي كه خود را اصطلاحاً نهاد مقابله با پولشويي و تأمين مالي تروريسم معرفي ميكند جمعه گذشته پس از پايان نشست خود در شهر «والنسيا» در اسپانيا اعلام كرد كه تعليق برخي از اقدامات تقابلي عليه ايران را ادامه خواهد داد. اين گروه بهرغم اين تصريح كرد كه نام ايران را كماكان در فهرست سياه خود نگه خواهد داشت. يك مقام وزارت خارجه امريكا به المانيتور گفت: «ما از تصميم FATF كه طبق آن نام ايران در جديدترين بيانيه عمومي FATF - كه به عنوان ليست سياه شناخته ميشود- باقي ميماند و اقدامات تقابلي عليه اين كشور را تعليق ميكند، حمايت ميكنيم. ايالات متحده، در نگرانيهاي مربوط به تأمين مالي تروريسم از جانب ايران با FATF اشتراكنظر دارد.»