هدف قرار دادن يك جنگنده سوري توسط امريكاييها يك بار ديگر ثابت كرد واشنگتن نه تنها به دنبال از بين بردن داعش نيست بلكه به صورت آشكار و با نقض حقوق بينالملل به عنوان ناجي گروههاي تروريستي عمل ميكند.
هر چه زمان ميگذرد ارتباط امريكا با گروههاي تروريستي بيش از پيش برملا ميشود. ائتلاف بينالمللي ضد داعش به رهبري امريكا كه شعار جنگ با گروه تروريستي داعش را سر ميدهد عملاً در يك جبهه واحد با اين گروه قرار گرفته است و به نظر ميرسد، هدف مقابله با تروريستها به سمت دولت سوريه تغيير جهت داده است.
با گذشت شش سال از بحران سوريه، الان تحولات اين كشور ابعاد پيچيدهاي به خود گرفته است كه دورنماي خوبي براي آن متصور نيست. از زمان روي كار آمدن دونالد ترامپ در امريكا سياست اعلاني مقابله با داعش كه رئيسجمهور امريكا پيش از ورود به كاخ سفيد وعده آن را داده بود به طور آشكار از دستور كار دولت جديد امريكا خارج شده است.
به رغم هشدارهاي روسيه و دولت سوريه اما جنگندههاي امريكايي همچنان نقش ناجي تكفيريها را بازي ميكنند و بارها به جاي تروريستها مناطق غيرنظامي و كاروان ارتش سوريه را بمباران كردهاند و هفته گذشته در اقدامي نسنجيده يك جنگنده سوري را منهدم كردند كه با واكنش تند روسيه مواجه شد. روسيه در واكنش به سرنگوني جنگنده سوري اعلام كرد كه توافقنامه هماهنگي امنيت پروازها در سوريه را به حالت تعليق درميآورد و بعد از اين هر هواپيمايي در آسمان سوريه را مورد هدف قرار خواهد داد. با توجه به واكنش تند روسيه، در صورتي كه امريكا به كارشكنيهاي خود ادامه دهد ميتواند به درگيري روسيه و امريكا در خاك سوريه منجر شود.
نكته جالب اينكه امريكا درحالي مدعي مقابله با داعش است كه به جنگنده سوري كه در حال بمباران مواضع اين گروه تروريستي بود حمله كرد و اين نشان ميدهد امريكا تلاش ميكند همچنان از تروريسم به عنوان حربهاي براي پيشبرد برنامههاي خود در سوريه استفاده كند و درصدد نابودي آن نيست. چراكه اقدامات واشنگتن در راستاي تقويت گروههاي تروريستي است. امريكا دو ماه پيش هم در حمايت از گروههاي تروريستي، با شليك 59 موشك به يك پايگاه سوري اولين موضع رسمي خود را در بحران اين كشور اعلام كرد. اسناد و گزارشهاي زياي وجود دارد كه نشان ميدهد امريكا در طول چند سال گذشته از گروههاي تروريستي به ويژه داعش و القاعده براي پيشبرد اهداف خود در سوريه استفاده ميكند و حملات سه ساله ائتلاف امريكا ناكار آمد بوده است و نتوانسته موفقيتهايي را در مقابل داعش به دست آورد و اين حملات بيشتر عليه دولت سوريه بوده است تا داعش.
حملات متعدد و هدفمند امريكا به كاروان و مواضع ارتش سوريه اوضاع سوريه را به مراتب بغرنجتر از قبل خواهد كرد و به تشديد تنشها بين مسكو و واشنگتن كمك خواهد كرد. همچنان كه پس از هشدار روسيه، برخي متحدان امريكا از ترس واكنش روسها و تصادم با جنگندههاي روسي، حملات خود در سوريه را به حالت تعليق درآوردند.
تلاش براي ايجاد منطقه امن اينكه وزارت دفاع امريكا (پنتاگون) مدعي است جنگنده سوري مواضع نيروهاي «اتحاد دموكراتيك كردها» را بمباران ميكرد نميتواند توجيهي براي اين مسئله باشد. زيرا سوريه نه خاك امريكا است كه دليلي براي دفاع از خود داشته باشد و نه سوريه به خاك امريكا تجاوز كرده است كه به اين بهانه اقدام به سرنگوني هواپيماي سوري بكند. امريكاييها بدون مجوز دولت قانوني سوريه، وارد خاك اين كشور شدهاند و با اين اقدام خود علناً قوانين حقوق بينالملل را نقض كردهاند؛ چيزي كه اخيراً برخي از سناتورهاي امريكايي نيز به آن اعتراف كردهاند.
از طرفي، امريكاييها كه به ادعاي خودشان سعي دارند شهر «رقه» را از دست داعش آزاد كنند، حمله مؤثري به مواضع اين گروه انجام ندادهاند و در بسياري موارد غيرنظاميان را مورد هدف قرار دادهاند كه صدها تن كشته و زخمي شدند. حملات امريكا عليه نيروهاي سوري و متحدانشان طي چند هفته گذشته به صورت قابل توجهي افزايش يافته است؛ مسئلهاي كه نشان ميدهد امريكا ميخواهد همزمان با شكست داعش در رقه نقش مستقيمي در تحولات سوريه به عهده بگيرد و حتي بعضي ناظران معتقدند واشنگتن درصدد ايجاد نوعي منطقه پرواز ممنوع در شمال شرقي سوريه است تا اين منطقه را همچنان در كنترل خود داشته باشد و به عنوان اهرم فشاري براي مقابله با دولت سوريه استفاده كند. در شرايطي كه امريكاييها بتوانند آسمان شمال سوريه را در كنترل خود داشته باشند بدون مزاحمت از سوي جنگندههاي روسيه و دولت سوريه ميتوانند با سازماندهي مجدد گروههاي تروريستي، آنها را براي ادامه نبرد دوباره در سوريه آماده كنند.
اين اقدام امريكا درحالي انجام شده است كه نيروهاي مقاومت پيشرويهاي زيادي را در جبهههاي نبرد كسب كردهاند و تلفات سنگيني را به گروههاي تحت حمايت واشنگتن وارد كردهاند و اين مسئله برخلاف خواسته امريكاييها است و به همين دليل سعي دارند با حملات به نيروهاي مقاومت مسير پيشروي آنها را در سوريه قطع كنند.
واكنش به شكست در جبهه جنوب حملات هدفمند امريكا به نيروهاي مقاومت در ماههاي اخير با تحولات ميداني سوريه ارتباط مستقيمي دارد. از آنجاكه نيروهاي مقاومت عراق و سوريه اخيراً توانستهاند كنترل مرزهاي دو كشور را به دست بگيرند نگرانيهاي امريكا را دو چندان كرده است و لذا ميخواهد با حملات خود به ارتش سوريه خشم خود را از اين تحولات نشان دهد. كنترل مرزهاي جنوب سوريه به دست مقاومت، عملاً طرحهاي واشنگتن و متحدانش براي ايجاد منطقه امن در سوريه را از بين برد و امريكايي كه اميدوار بود با ايجاد پايگاهي در جنوب سوريه مسير مواصلاتي بغداد- دمشق را قطع كرده و زمينه را براي سرنگوني دولت دمشق فراهم كند با عمليات قاطع نيروهاي مقاومت به هدف شوم خود دست پيدا نكرد. از اينرو، واشنگتن كه نتوانسته از پيوستن نيروهاي عراقي و سوريه به يكديگر جلوگيري كند با اين گونه اقدامات سعي در جبران شكستها را دارد. به دست گرفتن امنيت مرزهاي عراق و سوريه بر آينده كشور و فرايند مذاكرات صلح براي پايان جنگ تأثير خواهد گذاشت و دولت سوريه دست برتر را در گفتوگوها خواهد داشت.
امريكاييها به خوبي ميدانند كه كار داعش در عراق پايان يافته و عملاً سناريوي تجزيه اين كشور توسط گروههاي تكفيري رنگ باخته است و به همين منظور به هر دري ميزنند تا حداقل ميدان سوريه را در اختيار داشته باشند تا حضور دائمي خود در منطقه را توجيه كنند. در شرايطي كه امنيت مرزهاي عراق و سوريه تضمين شود، ارتش سوريه با آمادگي بيشتري در جبهههاي شمالي حاضر خواهد بود و قطعاً با پيروزي در شمال، راه نفوذ گروههاي تروريستي به خاك سوريه قطع خواهد شد و با اين اقدام همه تلاشهاي امريكا و عمال عربياش در شش سال گذشته بر باد خواهد رفت.
اقدامات خطرناك ترامپ در سوريه نگراني مقامات امريكايي را در پي داشته است. سناتورهاي امريكايي در واكنش به حمله امريكا به جنگنده سوريه، خواستار منوط كردن عمليات نظامي در سوريه به مجوز كنگره شدند. مقامات امريكايي از اين واهمه دارند كه ادامه چنين روندي به درگيري احتمالي با روسيه منجر شود و به همين خاطر تلاش ميكنند تا قدرت ترامپ در سوريه را محدود كنند.
سخن پايانياين اولين بار نيست كه امريكا نيروهاي سوري را مورد هدف قرار داده و بدون شك آخرين بار نيز نخواهد بود اما ادامه اين اقدامات ميتواند بحران سوريه را پيچيدهتر از قبل كرده و حتي به درگيري بين نيروهاي امريكايي با روسيه و ديگر همپيمانان سوريه منجر شود. حملات مخربانه امريكا به نيروهاي سوري، بيپاسخ نخواهد ماند و نيروهاي مقاومت با همراهي روسيه اقدامات مقتضي را براي اين مقابله با آن اتخاذ خواهند كرد. حداقل پاسخي كه متحدان سوريه به حملات امريكا خواهند داد وارد كردن ضربات سنگين به گروههاي تروريستي مورد حمايت واشنگتن است، همان كاري كه ايران هفته گذشته انجام داد و با شليك شش موشك به مقر داعش در استان ديرالزور سوريه چند تن از تكفيريها را به هلاكت رساند. همه اين اقدامات هشداري است براي امريكاييها كه در سياستهاي خود در سوريه تجديد نظر كنند. چراكه اينگونه اقدامات آتش جنگ در منطقه را شعلهور خواهد كرد.