صحنه جنگ سوريه پس از توافق آستانه و برقراري مناطق «كاهش خشونت» در غرب اين كشور تحركات جديدي به خود گرفته است؛ نيروهاي دولتي و متحدانشان حالا تلاشهاي خود را متمركز بر شرق كشور كردهاند تا زودتر از گروههاي تحت حمايت امريكا به مواضع داعش برسند و تا حد ممكن قدرت مانور واشنگتن را براي پيشبرد اهداف خود محدود كنند.
منابع خبري گزارش دادند نيروهاي مقاومت در چندين محور در حال تدارک براي انجام عملياتهاي هماهنگ هستند كه هدف آنها بازپسگيري مناطق بيشتري از شرق كشور است. در طول شش سال گذشته دولت سوريه و مقاومت عمدتاً متمركز بر غرب سوريه بودند كه بيشترين تعداد جمعيت و شهر را در خود جاي داده است و به «سوريه مفيد» معروف است اما حالا به نظر ميرسد دمشق به همراه دو متحد كليدي خود يعني مسكو و تهران متمركز بر قسمتهاي شرقي كشور شدهاند كه عمدتاً بياباني و خالي از سكنه است اما به دليل داشتن منابع غني از اهميت اقتصادي زيادي دارد. حالا پس از اجرايي شدن توافق اخير در آستانه كه بر اساس آن در چهار منطقه واقع در غرب سوريه آتشبس برقرار ميشود، دولت سوريه ميتواند نيروهاي بيشتري براي بسيج آنها به سمت شرق در اختيار داشته باشد. بر اساس گزارش منابع خبري ارتش سوريه و نيروهاي مقاومت از چندين محور ميخواهند عمليات گستردهاي را آغاز كنند.
اولين محور در استان حما قرار دارد كه با استان دير الزور هممرز است. دومين محور از سمت استان حمص و شهر پالميراست كه هم اكنون شروع شده و نيروهاي متحد موفق شدند روز گذشته پيشروي قابل توجهي در اين محور داشته باشند. هدف اصلي اين محور رسيدن به شخر سخني است كه مابين پالميرا و ديرالزور قرار دارد. محور بعدي متمركز بر گذرگاه استراتژيك تنف است كه در نزديكي مرز عراق و اردن قرار دارد. هدف اين عمليات جلوگيري از ماجراجويي جديد امريكا و انگليس از طريق خاك اردن است. طي چند روز گذشته خبرهايي از احتمال دخالت نظامي از اين منطقه منتشر شده است. منابع سوري ميگويند نيروهاي دولتي سوريه تلاش ميكنند با همكاري روسيه و ايران مانع از پيشروي گروههاي تحت حمايت امريكا به سمت شرق شوند.
اسد: عقب نمينشينم
رئيسجمهور سوريه گفت طرح مناطق عاري از تنش و كاهش درگيريها فرصتي براي افراد مسلح است تا در برابر به زمين گذاشتن سلاح و برخورداري از عفو، پرونده خود را با دولت ببندند. بشار اسد در مصاحبه با شبكه تلويزيوني «او ان تي» بلاروس گفت: من خسته نشدهام و عقبنشيني نخواهم كرد و به جنگ عليه تروريستها ادامه خواهم داد. بشار اسد تأكيد كرد هيچ عقبنشيني در عرصه ملي نخواهد داشت. وي افزود: من هرگز عقب نشيني نخواهم كرد چراكه من مالك كشور نيستم و رئيسجمهور نميتواند در عرصه ملي هيچ گونه عقبنشينياي داشته باشد و اين عقبنشيني به يك تصميم ملي و مردمي از طريق همه پرسي درباره حاكميت، منافع ملي، استقلال و قانون اساسي نيازمند است و رئيسجمهور نميتواند درباره اين موضوعات عقبنشيني كند.
من ميتوانم درباره موضوعات شخصي خود عقب نشيني داشته باشم و اين موضوعات مرتبط به مردم و بحران نيست. بشار اسد در پاسخ به اينكه آيا از اين همه لجن پراكني رسانههاي غربي درباره خود خسته نشدهايد، گفت: «فكر ميكنم آنها خسته شدهاند ولي من خسته نشدهام. آنها از دروغهاي زيادي كه نتيجه نداده است خسته شدهاند. از سوي ديگر اين موضوعي مثبت است زيرا وقتي غربيها درباره شخصيتي سياسي در كشور ديگري از الفاظ ناپسند استفاده ميكنند به اين معناست كه او شخصي وطن پرست است زيرا معيار آنها براي دموكراسي، دوستانشان مثل آل سعود هستند. آنها كلمهاي درباره نزديكان به خودشان سخن نميگويند. همان طور كه ميدانيد غرب اخيراً از عربستان حمايت كرد تا عضو شوراي حقوق زنان در سازمان ملل يا در شوراي حقوق بشر شود... براي من مهم نيست كه آنها درباره ام مثبت بگويند يا منفي. چند سال پيش از جنگ، آنها درباره من مثبت ميگفتند ولي در آن زمان هم توجه نميكردم زيرا به آنها اعتماد ندارم. من آنها را به خوبي ميشناسم، آنها منافق هستند.»
نقش ميانجي روسيه
پايگاه خبري بلومبرگ به نقل از معاون وزارت امور خارجه روسيه نوشت: مسكو به دنبال متقاعد كردن امريكا در خصوص نقش ايران در سوريه است. اين گزارش به نقل از ميخائيل بوگدانف معاون وزارت امور خارجه و نماينده رئيسجمهوري روسيه در امور خاورميانه آورده است: امريكا و ايران بايد براي كمك به تأمين امنيت مناطق كاهش تنش در سوريه از خود مصالحه و انعطاف نشان دهند.
براساس ادعاي اين گزارش، روسيه به دنبال وساطت ميان امريكا و ايران مبتني بر واقع گرايي در زمينه مشكلات موجود است. روسيه پيشنهاد اجراي طرح توافق ايجاد مناطق امن و كم تنش در مناطق اصلي درگير نبرد در غرب سوريه را ارائه داد و ايران نيز از آن حمايت كرد. اين طرح در نشست آستانه قزاقستان مورد تصويب قرار گرفت. به موجب سند توافق بين سه كشور ايران، روسيه و تركيه، چهار منطقه براي كاهش تنش در سوريه به مدت شش ماه ايجاد و درصورت موافقت سه كشور امضا كننده توافق، اين مدت زمان تمديد ميشود.