پنجم اسفند ماه 1376 زادروز خواجه نصيرالدين طوسي، روز مهندس و روز بسيج مهندسين نامگذاري شد تا هر فردي كه به دنبال كارآمدسازي، مطالبه‌گري و توانمندسازي و داراي روحيه متعهد و تفكر بسيجي است، در زمره مهندسين بسيجي براي پيشبرد اهداف والاي نظام اسلامي قدم بردارد. متن زير يادداشت محمود ايلخان، مسئول سازمان بسيج مهندسين تهران است كه در 19 سالگي تولد اين قشر از بسيجيان تقديم حضورتان مي‌كنيم.
در سال‌هاي بعد از دفاع مقدس و در زماني كه دولت سازندگي با محوريت توسعه گرايي فعاليت‌هاي خود را ادامه داد و نگاه تكنوكراتي در كشور حاكم شد، به تدريج رويكردها و روحيه جهادي و ايثارگرانه كمرنگ شد. اين امر در شرايطي حادث شد كه دشمنان قسم خورده اسلام و انقلاب در پوششي جديد با خارج ساختن لباس جنگ و تعويض مواضع ظاهري خود در مواجهه با ايران اسلامي، جبهه‌هاي جديدي را به عنوان پل‌هاي دستيابي به اهداف شوم خود انتخاب كردند. با درك اين نقصان و ضرورت حفظ و دفاع از ارزش‌ها و دستاوردهاي انقلاب اسلامي در راستاي سياست‌هاي سازمان بسيج مبني بر تلاش و برنامه‌ريزي به منظور جذب و سازماندهي فرهيختگان و نخبگان جامعه، در سال 1376 سازمان بسيج مهندسين با حمايت فرمانده وقت نيروي مقاومت بسيج تشكيل شد.
سازمان بسيج مهندسين عمران و معماري از بدو شروع فعاليت هايش با جذب و سازماندهي مهندسان بسيجي عضو در غالب گروه‌هاي تخصصي مديريت شهري، معماري و شهرسازي، حمل و نقل، مسكن، آب و محيط زيست، تلاش دارد با استفاده از ظرفيت فكري مهندسان و نخبگان براي شناسايي مشكلات بومي و محلي هر استان و ارائه راه‌حل‌هاي منطقي و اجرايي، با توجه به سياست‌هاي ابلاغي مقام معظم رهبري، درحل مشكلات جامعه در عرصه‌هاي مرتبط به دولت‌ها كمك كند. در اين راستا شبكه‌اي از مهندسان و متخصصان خلاق و كارآفرين ايجاد شده كه مي‌توانند در عرصه‌هاي مرتبط نقش آفريني نمايند. در حال حاضر هم حدود 10 هزار نفر عضو بسيج مهندسين تهران هستند كه در حوزه‌هاي مختلف عمران، صنعت و معدن، انرژي، فناوري اطلاعات و كشاورزي فعاليت مي‌كنند.
حضور مهندسان بسيجي در عرصه‌هاي جهادي و شركت در اردوهاي جهادي از جمله فعاليت‌هاي مستمري است كه در استان‌ها انجام مي‌گيرد. لازم به ذكر است علاوه برفعاليت‌هاي فوق، مراكز استاني ما متناسب با درخواستي كه مسئولان استاني از آنها دارند فعاليت‌هاي مستقلي را در جهت كمك به دستگاه‌هاي اجرايي استان از قبيل كمك به نظارت‌هاي پروژه‌هاي استان، ارزيابي فعاليت‌هاي مهندسي استان و ايفاي نقش مشاور تخصصي، انجام مي‌دهند. علاوه بر فعاليت‌هاي تعليمي و تربيتي و بصيرت افزايي، از جمله فعاليت‌هاي مستمر مراكز استاني، برگزاري دوره‌هاي آموزشي، كاربردي و تخصصي با همكاري مراكز آموزشي و همچنين برگزاري بازديدهاي علمي و تخصصي براي اعضا مي‌باشد. آگاه‌سازي جامعه مهندسين به موازين شرعي در حيطه فعاليت‌هاي مهندسي و در نهايت تدوين رساله احكام شرعي تخصصي ويژه فعاليت‌هاي مهندسي با كمك مراجع تقليد و حوزه‌هاي علميه از برنامه‌هاي اين قشر است. حفظ و انسجام بخشي به مهندسين و توانمندسازي آنان در حوزه‌هاي آموزشي و تخصصي از ديگر اهداف سازمان بسيج مهندسين است و ما با اين رويكرد وارد عرصه‌هاي تخصصي شده‌ايم.
اما يكي از عرصه‌هاي درخشان، فعاليت مهندسين رزمنده و بسيجي در دوران دفاع مقدس بود. در اين راستا مهندسان و متخصصان كشورمان به خوبي نقش آفريني داشتند. از ابتداي جنگ تحميلي هرجا نياز بود مهندسان حضوري فعال داشتند. در آن زمان مهندسان علاوه براينكه در قالب نيروهاي جهادسازندگي در سراسر كشور درحال خدمات‌رساني يا فعال‌سازي پروژه‌هاي ملي بودند، در جبهه‌هاي نبرد نيز با ابتكارات و دانش خود به خلق ايده‌هاي‌نو آورانه با كمترين امكانات پرداختند و توانستند پشتيباني بسيار خوبي از نيروهاي عملياتي به عمل آورند. ساخت تجهيزات نظامي مورد نياز و دسترسي به دانش صنايع موشكي، احداث كيلومترها جاده دسترسي در خطوط مقدم، پشتيباني از تجهيزات هوايي و پدافندي با توجه به تحريم‌ها و. . . تنها گوشه‌هايي از فعاليت‌هاي رزمندگان مهندس كشورمان است كه در اين زمينه كتاب‌هايي نوشته شده و مستند‌سازي انجام گرفته است ولي هنوز حق مطلب ادا نشده است.
مهندسان انقلابي و بسيجي در مدت حضورشان از دوران انقلاب تا حماسه سرايي شان در ميدان رزم و جهاد و سازندگي در جبهه و امروز هم در عرصه دفاع از حريم اهل بيت بيش از يكهزار و 230 شهيد مهندس تقديم اسلام كرده‌اند.
