کد خبر: 838979
تاریخ انتشار: ۲۸ بهمن ۱۳۹۵ - ۰۰:۵۷
مجتبی بهرامی

مصر ششمين سالگرد انقلاب مردمي را گذراند اما همچنان در حسرت آزادي است. 25 ژانويه 2011 انقلابيوني كه سال ها مخالف حكومت حسني مبارك بودند، اما نمي توانستند خواسته خود را ابراز كنند، در پناه تحولات منطقه اي كه عليه ديكتاتورها شكل گرفته بود، تنها طي 18 روز مقاومت و ماندن در خيابان ها،‌ انقلابي را رقم زدند كه در ذهن ها ماند اگرچه از انقلابش چيزي باقي نماند!

انقلاب ها را جوان هاي پرشور رقم زدند اما در ادامه رهبران احزاب و برخي مقامات و شخصيت ها نيز آن را پررنگ كردند اين در حالي بود كه مصر از جهات مختلف با مشكلاتي روبرو بود كه ادامه انقلاب را به راحتي برنمي تابيد. همچون ديگر انقلاب هاي منطقه كه از سال 2010 آغاز شد فقدان رهبري هدايت كننده، مهمترين پاشنه آشيل اين انقلابات بود كه مصر نيز ازآن مستثني نبود.

در تحليلي گذرا مي توان از سه ديدگاه و چرايي تداوم نداشتن آن پرداخت. در واقع سه سطح داخلي،‌ منطقه اي و بين المللي، آميخته اي از متغيرها را با خود به همراه داشت كه باعث شد مصر همچنان راه گذشته و پيش از انقلاب خود را بپيمايد. از اين منظر برخي معتقد هستند كه اگر چه حسني مبارك بر مصر حاكم نيست اما انقلابيون نتوانستند فضايي را ايجاد كنند كه‌ سياست در مصر با چرخش غيرديكتاتور محور همراه باشد.

در سطح داخلي مصر پيش از هر چيز و همچون بسياري از كشورهاي عرب منطقه با تضادي از گرايش هاي سياسي مواجه است. بخصوص كه اين كشور داراي ريشه هاي ديني، فكري، حكومتي و ... است كه بيش از ديگر كشورها از تفاوت ها و تضادهاي فكري همراه است و همين مسئله احزاب و گرايش هاي سياسي زيادي را ايجاد كرده است كه طبيعي است اجازه نمي دهد كه تحركات انقلابي در اين كشور به يك سمت و مسير هدايت شود. بنابراين اگر چه توان فروريختن ديكتاوري وجود دارد اما از توان بازسازي پساديكتاتوري برخوردار نيست و با حذف قدرت متمركز، به سرعت تبديل به تنش مي شود و فضاي سياسي را از خود متاثر مي كند.

مسئله ديگري كه در سطح داخلي مصر را با آسيب جدي مواجه مي كند، مشكلات اقتصادي اين كشور است كه آن را به شدت نيازمند كرده است. مردم مصر هنوز به لحاظ اقتصادي و مشكلات بيكاري و معيشتي با مسائلي مواجه هستند كه هر حكومتي را با تهديد مواجه مي سازد. در چنين شرايطي ناتواني در منسجم كردن فضاي بعد از انقلاب به مشكلات سياسي اين كشور اضافه كرده و شرايطي را ايجاد مي كند كه بار ديگر كشور به سمت ديكتاتوري و فضاي بسته سوق پيدا كند. آنچه كه امروز در حكومت السيسي ديده مي شود بخش كوچكي از اين تضادي است كه بن‌مايه آن داخلي است.

اما در كنار اين مسئله نبايد از مباحث منطقه اي كه تاثير غيرقابل كتماني بر سياست هاي داخلي مصر دارد، گذشت. قبل از هر چيز تاكيد بر اين مسئله مهم است كه حضور صهيونيست ها در همسايگي مصر و تعهد غرب بخصوص امريكا براي حفظ بي چون چراي آن، موقعيت مصر را متزلزل كرده و غرب همواره سعي دارد از طيفي حمايت كرده و آن را در راس سياست مصر قرار بدهد كه رژيم صهيونيستي آسيب نبيند. بنابراين انقلابيون مصر هم از جهت پراكندگي بين خودشان و هم از لحاظ شرايط اقتصادي ضعيف و همچنين به دليل ناتواني در مقاومت، برابر غربي كه خواهان مصري است كه امنيت رژيم صهيونيستي را حفظ كند،‌ قافيه را باخته اند.

در چنين شرايطي ديده مي شود كه مصر به مدت كوتاهي پس از قدرت گيري اخوان المسلمين، حكومت را در كودتايي غربي – عربي، در اختيار نظاميان قرار داد و اين طيف براي حفظ موقعيت خود، دست به كشتار زيادي زده اند. آمارها نشان مي دهد كه پس از كودتاي ضداخواني بيش از 1400 تظاهركننده جان خود را از دست داده و بيش از 15 هزار اسلام گرا سركوب و زنداني شده اند. همچنين صدها تن از اخواني ها و حاميان دولت محمد مرسي در پرونده هاي گروهي محكوم به اعدام شده اند كه در تاريخ مصر بي سابقه بوده است.

در كنار مولفه هاي عنوان شده در سطح منطقه اي، رقابت عربستان با تركيه و قطر در مصر، موقعيت اين كشور را بسيار متزلزل كرده است اما چون سياست غرب در حال حاضر و براي محافظت از امنيت رژيم صهيونيستي، به سياست هاي عربستان در مصر نزديك است،‌ تركيه و قطر موقعيت شان در اين كشور تضعيف شده است. با اين وجود السيسي اگر چه در ابتدا به رياض نزديك شد اما گام به گام از آن فاصله گرفت و به سمت استقلال نسبي پيش رفت.

در سطح بين المللي نيز براي غرب و امريكا دو مسئله اقتصاد و امنيت در غرب آسيا از اهميت زيادي برخوردار است. در اين سطح مباحث نفتي و ايجاد زنجيره امنيت براي منافع امريكا و رژيم صهيونيستي در مركز سياست ها قرار دارد. بنابراين مصر در اين حوزه نيز قرباني منافع امنيتي غرب و رژيم صهيونيستي است از اين منظر گرايش هاي ضدديكتاتوري و عبور از نظامي گري با چالش هايي در مصر مواجه است كه باعث شده، انقلاب مردمي و ديني در اين كشور به راحتي به ثمر نرسد و مصر با توجه به مباحث مطرح شده هنوز در موقعيتي قرار بگيرد كه تاوان امنيت رژيم صهيونستي را بدهد و هنوز در مشكلات پيش از انقلاب غوطه ور باشد.

نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر
آخرین اخبار