اظهارات دو شب گذشته وزير نفت در برنامه گفتوگوي ويژه خبري يك پيام ويژه داشت: توتال در حال دبه كردن است. گرچه زنگنه به صراحت به اين موضوع نپرداخت ولي به طور ضمني با تأييد كار شگفتانگيز توتال، از پيگيري اين موضوع خبر داد.
به گزارش «جوان» طي دو هفته گذشته مديرعامل توتال دو بار از اهميت نقش امريكا در آينده سرمايهگذاري در ايران گفت. يكبار گفت ما تابع قوانين امريكا هستيم و بار ديگر چنين گفت: «ما برنامه داشتيم در فاز 11 پارس جنوبي سرمايهگذاري كنيم ولي بايد منتظر بمانيم تصميم ترامپ در مورد تحريمها چيست.»
اين اظهارات پاتريك پوپان مديرعامل توتال با واكنشهاي متفاوتي روبه رو شد ولي بيشتر كارشناسان معتقدند راهي كه توتال براي خود انتخاب كرده است، ادامه همان مسيري است كه از سال 79 تا 88 طي و رسماً ايران را معطل كرد. فاز 11 پارس جنوي به عنوان مرزيترين فاز پارس جنوبي سالها معطل فرانسويها و البته چينيها ماند تا قطريها با خيال راحت از اين مخزن برداشت كنند. جالب است بدانيد توتال فرانسه كه معطلي 9 ساله را به ايران تحميل كرد، در آن سوي مرز با شراكتي كه با قطر داشت بر سرعت برداشت خود افزود. با توجه به سوءعملكرد اين شركت در ايران و فاز 11، بسياري از منتقدان گفتند كه اعتماد دوباره به اين شركت در فاز 11 تكرار اشتباه گذشته است و تنها عايدي ايران، معطلي است. مدير بخش خاورميانه توتال به ايران آمد وبه همراه چينيها موافقتنامهاي را امضا كردند تا توتال 2 ميليارد دلار در اين فاز سرمايهگذاري كند. قرار شد تا چند ماه آينده اين موافقتنامه تبديل به قرارداد شود كه در همين اثنا، توتال از امريكا و تحريمها گفت. همين موضوع باز هم تحليلها را به سمت آغاز بازي توتال سوق داد و وزير نفت هم در واكنش به اين بازي گفت: درباره توافق با توتال، بايد موافقتنامه تبديل به قرارداد شود و ظرف دو ماه آينده تمام و قرارداد امضا ميشود. ملاحظات سياسي توتال را به وزارت خارجه منعكس كردهايم. نميدانيم چرا توتال اين حرف را زد. در قرارداد آمده، ما از سياستهاي اتحاديه اروپا تبعيت ميكنيم و حرفهاي آنها قابل قبول نيست.
زنگنه به پيگيري وزارت امور خارجه در اين باره اشاره كرد و افزود: آقاي ظريف در اين مورد با خانم موگريني صحبت كرده است. ضمن آنكه ايرادي ندارد كه توتال هم با ما و هم با قطر كار كند. آنها قبلاً هم كار كردهاند و ما از آنها كار را ياد گرفتيم. تاريخ يكبار ديگر تكرار شده است و همه چيز مثل همان روزهاست. يكبار ديگر اظهارات يكي از مديران ارشد شركت ملي نفت را مرور ميكنيم: «جلسات زيادي را با توتال برگزار ميكرديم؛ آنها ما را معطل كرده بودند و هرگاه كه ميخواستيم آنها را خلع يد كنيم پيشنهادي ديگر روي ميز ميگذاشتند. بيش از 100 ساعت با آنها جلسه داشتيم و آقاي دومارژري مديرعامل وقت اين شركت دائماً ميگفت ما علاقه داريم در ايران باشيم ولي بايد شرايط ما را هم درك كنيد. دومارژري ميگفت در حال رايزني با امريكاييها هستيم و توانستيم برخي موانع را كنار بزنيم. آنها خيلي ما را بازي دادند و سرانجام تصميم گرفته شد آنها را كنار بزنيم ولي بعدها فهميديم در قبال ترك ايران امتياز بزرگي از امريكا دريافت كردند.» حالا باز هم تاريخ تكرار شده است. باز هم ما با ترك مناقصه، فاز 11 را به فرانسويها اعطا كردهايم تا آنها باز هم امريكا را بتراشند و بگويند اگر اين كشور اجازه بدهد HOA امضا شده با ايران را به قرارداد تبديل خواهند كرد. اينكه با روي كار آمدن دونالد ترامپ اوضاع كمي ترديدآميز شده است شكي نيست ولي اگر خبري از فشارهاي پشت پرده است چرا ساير شركتهاي خارجي مرتباً از ترديدهاي خود براي حضور در ايران نميگويند؟ چرا مرسك، سي ان پي سي، لوك اويل، شل و. . . هفتهاي يكبار ابراز ترديد نكرده و همه اما و اگرها از سوي فرانسويها مطرح ميشود؟
سخنان دو شب گذشته وزير نفت جمهوري اسلامي ايران دقيقاً نشان داد فرانسويها به تعهد خود پايبند نيستند و اعتراض و تعجب زنگنه را هم – به عنوان پشتيبان خود – بلند كردند. زنگنه ميگويد آنها قول دادهاند از قوانين اروپا تبعيت كنند ولي توتال دو مرتبه اعلام كرد ملاك ما امريكاست. اين بدان معناست كه توتال حتي براي زنگنه هم دبه كرده است ولي وزير نفت با اطمينان ميگويد قرارداد فاز 11 تا دو ماه آينده امضا ميشود. وزير نفت خيلي به توتال اميد بسته است هرچند كه نتوانست ناراحتي خود را از مصاحبههاي توتاليها پنهان كند. بايد ديد معشوق چه در كف عاشق ميگذارد.