کد خبر: 838707
تاریخ انتشار: ۲۶ بهمن ۱۳۹۵ - ۲۱:۱۶
رجوع به آموزه‌هاي رفتاري اسلام براي بهتر زيستن
هدايت منطقي و درست زندگي در جهت تقويت مباني رفتاري، پررنگ كردن معنويت و ارزش‌هاي اخلاقي نيازمند آن است كه هر فرد اعم از زن و مرد مهارت‌هاي زندگي را آموخته...
دكتر مجيد ابهري*
نويسنده: دكتر مجيد ابهري*
 
 
هدايت منطقي و درست زندگي در جهت تقويت مباني رفتاري، پررنگ كردن معنويت و ارزش‌هاي اخلاقي نيازمند آن است كه هر فرد اعم از زن و مرد مهارت‌هاي زندگي را آموخته و بر اساس شرايط سني، فرهنگي ديني و اجتماعي از اين فرآيندها در جهت رشد و تعالي خود و فرزندان و اطرافيان بهره بگيرد.

از اوايل قرن بيستم نخبگان علوم اجتماعي life skills  يا مهارت‌هاي زندگي را در 10 الي 12 محور تدوين كرده و آنها را اركان زندگي بهتر قرار دادند. در حالي كه نگارنده بارها تأكيد كرده است قبل از ظهور مكتب مهارت‌هاي زندگي توسط دانشمندان و جامعه‌شناسان غربي دين مبين اسلام و قرآن كريم و ائمه اطهار تمام مهارت‌هاي زندگي را در همه ابعاد تدوين و اعلام كرده‌اند. متأسفانه بسياري از همكاران ما از اينكه اين موضوع را اعلام كرده و در مورد آن بحث كنند، به دو علت ضعف دانش يا ترس از انگ‌هاي مختلف بيشتر بر داده‌هاي غربي‌ها تكيه مي‌كنند. سؤال من اين است كه مگر نه اينكه مهارت زندگي هنر خوب و درست زيستن، سلامت روان و جسم داشتن، خانواده‌اي شاد و بادوام را هدايت كردن در روابط فردي و اجتماعي موفق و سلامت بودن است؟

باورهاي ديني ما در تمام جزئيات هنر خوب زيستن، روش‌ها و متدهاي مختلف را به تفصيل بيان كرده است. از آيين غذا خوردن، دستشويي رفتن، روابط زناشويي، روش‌هاي تربيت فرزند، معيارها و ضوابط شوهر يا زن خوب و موفق بودن، كنترل خشم، توكل، خودباوري، اعتماد به نفس، عزت نفس تا شيوه انتخاب نام براي فرزندان، احترام به سالمندان، محبت و شفقت به كودكان و حتي ترحم به حيوانات دستورات معين بسيار كاربردي و قابل درك در مكتب ما موجود است.

اگر در مهارت‌هاي زندگي غربي درباره مديريت برقراري تفاهم، مهارت نه گفتن، شيوه‌هاي درست انتخاب دوست نكاتي گفته شده، اما در بسياري از موارد، مهارت‌هاي زندگي غربي حرفي براي گفتن ندارد. مثلاً در كمك به ضعيفان، ‌حمايت از نيازمندان، وحدت ملي، همدلي اجتماعي و آينده‌نگري، كمتر نكته‌اي در مقولات غربي ديده مي‌شود.

به هر حال پيشنهاد مستقيم من برداشت اساسي و زيربنايي از مهارت‌هاي زندگي اسلامي و به‌روز كردن بعضي از ابعاد آنهاست كه مي‌توانيم به ديگران نشان دهيم و اينكه غناي آموزه‌هاي اسلامي و شيعي يك ادعا نيست بلكه يك واقعيت است.

در سال‌هاي اخير صاحب‌نظران حوزوي تلاش گسترده‌اي در زمينه‌هاي تببين مهارت‌هاي زندگي اسلامي كرده‌اند كه هنوز به سطح كفايت نرسيده است و در اين زمينه بايد نخبگان علوم اجتماعي و علوم انساني همراه با كارشناسان محترم حوزوي با الهام از آموزه‌هاي جاويدان علوي و همچنين فراگيري رهنمودهاي مقام معظم رهبري در ابعاد مختلف مهارت‌هاي زندگي به ويژه راه‌اندازي كرسي‌هاي آزاد‌انديشي در دانشگاه ها، همسو با فراگيري علوم كاربردي، ‌الگوي رفتاري و نماد فرهنگي از مهارت‌هاي زندگي اسلامي ارائه دهند. بي‌شك بدون داشتن مهارت‌هاي زندگي و اگر بيش از اين بر در علوم غربي نشسته و دست تمنا براي فراگيري علوم روز به سوي آنان دراز كنيم دچار از خود بيگانگي خواهيم شد و آثار شوم اين گسست‌هاي تاريخي بر فرزندان ما و نسل‌هاي آينده هويدا خواهد شد و در چنين شرايطي هر تفكر و عقيده‌اي به نام علم به خورد اقشار مختلف داده خواهد شد.

اين درحالي است كه مكتب اسلام، بسته كامل مهارت‌هاي زندگي را در اختيار ما مي‌گذارد.  اگر كتب آموزشي ما از مهدهاي كودك تا دوران ابتدايي و دبيرستان تا دانشگاه تجلي‌گاه معيارهاي كاربردي زندگي متعالي قرار گيرند و نسل‌هاي آينده ما با اتكا به گنجينه‌هاي تربيتي و علمي علوي - ولايي آموزش ديده و رشد كنند ديگر نگران انحراف ارزش‌هاي اسلامي نخواهيم بود. اين واقعيت بسيار ارزشمند وقتي هويت قطعي و كاربردي پيدا مي‌كند كه علماي ديني با نخبگان علمي و دانشگاهي در كنار يكديگر نشسته و بر اساس آموزه‌هاي دريافتي از روحانيت معزز و دانشمند پاسخگوي نيازهاي رواني و رفتاري فرزندان جامعه شوند.  قطعاً در آن روز دشمن خسته و مأيوس به سوراخ‌هاي خود خزيده و جلال و شكوه باورهاي ديني ما آنها را به زانو درخواهد آورد. در نهايت اينكه مهارت‌هاي زندگي به عنوان فنون زندگي روزمره براي زيست بهتر و با‌نشاط‌تر و سالم‌تر وقتي جلوه و ارزش واقعي پيدا خواهند كرد كه رشد معنوي و اعتلاي روحي را نيز به افراد جامعه هديه كنند.
*رفتارشناس و آسيب‌‌شناس اجتماعي
نظر شما
جوان آنلاين از انتشار هر گونه پيام حاوي تهمت، افترا، اظهارات غير مرتبط ، فحش، ناسزا و... معذور است
تعداد کارکتر های مجاز ( 200 )
پربازدید ها
پیشنهاد سردبیر