در ظاهر ترامپ برنامه روشني براي افغانستان نداشته اما اظهارات جنجالي فرمانده نيروهاي ناتو در افغانستان در جلسه كميته نيروهاي مسلح سنا كه مدعي افزايش نفوذ پاكستان، روسيه و ايران در افغانستان بود و خواستار افزايش نيروهاي امريكايي در اين كشور بحرانزده شد، شاخكهاي ترامپ را چنان حساس كرده كه بعد از شنيدن گزارش با رئيسجمهور افغانستان تماس گرفته است.
پنجشنبه گذشته در كميته نيروهاي مسلح سنا ژنرال «جان نيكلسون» فرمانده امريكايي نيروهاي بينالمللي ناتو در افغانستان در اولين گزارش خود در دوران ترامپ به سنا، مدعي شد كه ايران طالبان را مورد حمايت قرار ميدهد.
در اين جلسه سناتور تيم كين كه چهره دموكرات از ايالت ويرجينيا است به بخشهايي از سخنان ترامپ اشاره كرد مبني بر اينكه امريكا بايد با روسيه براي مبارزه با داعش در خاورميانه همكاري كند تا بتواند از اين منظر نفوذ ايران در سوريه و افغانستان را تحتالشعاع قرار دهد. نيكلسون در پاسخ گفت: اين به نظر من گزينه مناسبي نيست و ما هم به دنبال آن نيستيم. ايران و افغانستان منافع مشتركي دارند كه يكي از آنها مسئله آب است و مسئله ديگر هم همكاريهاي اقتصادي و تجاري. افغانها تلاش ميكنند رابطه دولتهاي كابل و تهران را ارتقا ببخشند تا از اين كانال بتوانند با ايران درخصوص دغدغهها و نگرانيهاي مشترك وارد فاز همكاري شوند. اين فرمانده امريكايي در ارتباط با روسيه گفت كه مسكو در يكسال گذشته، جسورتر شده است و آشكارا به منظور تضعيف تلاشهاي ناتو، به طالبان مشروعيت داده است و از طريق نقلقولهاي دروغين مبني بر اينكه تنها طالبان با داعش مبارزه ميكنند، اين پيكارجويان را تقويت كرده است. وي ادامه داد، رهبران ارشد طالبان و شبكه حقاني در مقابل فشارها در امان هستند و در پناهگاه امن پاكستان از آزادي عمل بهرهمند هستند. وي ادامه داد: «پناهگاه امن خارجي و حمايت پاكستان، هزينههاي جاني، زماني و مالي را براي امريكا افزايش ميدهد.» وي تصريح كرد: مادامي كه تروريستها و دشمنان ما پناهگاههاي امن در خاك پاكستان داشته باشند، مأموريت نيروهاي ما در افغانستان، اگر نخواهيم بگوييم غيرممكن، قطعاً بسيار سخت خواهد بود. نيكلسون به كميته نيروهاي مسلح سنا امريكا گفت: «تا زماني كه آنها از بيرون از افغانستان، توانمندسازي ميشوند، انگيزهاي براي آشتي (با دولت افغانستان) ندارند و نميتوان آنها را شكست داد. نيكلسون در نهايت گفت: اعزام هزاران نيروي ديگر از نيروهاي ائتلاف به افغانستان يك ضرورت براي مقابله با اين بنبست موجود براي مقابله با طالبان است.
كشدار شدن بحث پاكستانبحث در جلسه كميسيون نيروهاي مسلح سنا درباره پاكستان كش پيدا كرد، به گونهاي كه ژنرال نيكلسون با خواسته برخي نمايندگان كنگره براي قطع كمكهاي مالي امريكا به پاكستان مخالفت كرد و گفت كه با اين كار نميتوان پاكستان را مجبور به همكاري كرد. وي تأكيد كرد: «ما بايد تعامل ديپلماتيك با پاكستان را حفظ كنيم.» وي به جلسات و ملاقاتهاي خود با مقامات ارتش پاكستان در خصوص مسائل منطقه و افغانستان اشاره كرده و گفت كه ادامه همكاري امريكا با ارتش پاكستان براي ايجاد ثبات در افغانستان و شكست دادن گروههاي افراطي، يك ضرورت است. نيكلسون «73 بار» به نام پاكستان در اين جلسه به عنوان كشوري كه نبايد از همكاري با آن براي غلبه بر مسائل افغانستان غلبه كرد، اشاره كرد. سناتور جان مك كين، رئيس كميسيون نيروهاي مسلح هم با اشاره به اينكه امريكا درخصوص ادامه همكاري با پاكستان در خصوص افغانستان بر سر دوراهي قرار دارد، گفت: واضح است كه پاكستان در راه مبارزه با تروريسم هزاران قرباني داده است اما از سوي ديگر، اين واقعيت وجود دارد كه تعداد زيادي از تروريستها همچنان در خاك پاكستان حضور دارند و از آنجا، اقدام به حمله افغانستان و كشتن نيروهاي امريكايي ميكنند.
تماس با غني و استقبال كابل ساعاتي بعد از گزارش نيكلسون در سنا ترامپ تماسي با اشرف غني، رئيسجمهوري افغانستان داشته و اعلام كرده است كه اعزام نيروهاي بيشتر به اين كشور را مد نظر قرار ميدهد. شون اسپايسر، سخنگوي كاخ سفيد گفت: دونالد ترامپ، رئيسجمهوري امريكا به دنبال مشورتهاي جيمز ماتيس، وزير دفاع پيش از تصميمگيري درباره پيشنهاد ژنرال نيكلسون است. در همين حال دولت كابل از درخواست ژنرال امريكايي براي اعزام هزاران نيروي بيشتر به افغانستان براي كمك به از ميان برداشتن شبهنظاميان طالبان استقبال كرد. دولت وزيري، سخنگوي وزارت دفاع افغانستان گفت: ما از اين پيشنهاد براي استقرار هزاران نيروي بيشتر در افغانستان كه براي آموزش موثر و مشاوره به نيروهاي افغان در كشور مستقر ميشوند، استقبال ميكنيم.
با اين حال واشنگتنپست نوشت: مشخص نيست كاخ سفيد تمايلي براي حفظ سياستهاي دولت اوباما مبني بر تقويت نيروهاي افغان و حفظ تعدادي نيروي امريكايي براي مأموريتهاي ضدتروريستي، داشته باشد. واشنگتنپست نوشت: ترامپ در بازديد از فرماندهي مركزي ايالات متحده در فلوريدا به جنگ افغانستان كه حالا وارد شانزدهمين سال خود شده، اشاره كمي داشت. بنابر اين گزارش ترامپ به پنتاگون 30 روز مهلت داده تا طرح جديدي براي شكست خليفه خود خوانده آماده كند، اما هيچ دستور مشابهي براي افغانستان نداده است. در هر صورت در پنتاگون همه بر اين باورند كه ژنرال جيمز ماتيس وزير دفاع ترامپ مواضع سرسختانهاي نسبت به جنگ افغانستان اتخاذ كند.
واكنش ايران، روسيه و پاكستانمحمدرضا بهرامي، سفير ايران در كابل در گفتوگو با تلويزيون آرياناي افغانستان هدف از تماس تهران با طالبان را كنترل و اشراف اطلاعاتي خواند و با تأكيد بر مبارزه جدي كشورهاي منطقه با تروريسم گفته بود كه ايران آماده همكاري در روند صلح حكومت افغانستان با طالبان است. محمدرضا بهرامي در اين باره گفته بود: كشورهاي منطقه با تهديدهاي شديد تروريسم روبهرو بوده و بايد در پيكار با هراسافكني با يكديگر متحد شوند. ما علاقهمند هستيم و تلاش ميكنيم زمينه مذاكرات ميان دولت افغانستان و طالبان را فراهم كنيم. از سوي ديگر وزارت خارجه روسيه با بيان اينكه اتهامزني به روسيه از سوي امريكا مبني بر تأمين سلاح طالبان بياساس است، اعلام كرد: اعزام مجدد نيروهاي امريكايي به افغانستان به حل بحران اين كشور كمك نخواهد كرد. يك خبرگزاري روسي در خبري به نقل از وزارت خارجه روسيه نوشت: اتهام «جان نيكلسون» به مسكو براي تأمين سلاح طالبان نشان از اين دارد كه امريكا بهدنبال اين است كه علت شكست خود در افغانستان را به گردن روسيه بيندازد. اما پاكستان از زبان يك مقام ارشد ناشناس گفته است كه مسئله جديد يا چشمگيري در سخنان اين ژنرال وجود ندارد. با اين حال، او گفت كه اظهارات ژنرال نيكلسون از «شكست» ارتش امريكا در مقابل «چالشهاي امنيتي پيش روي آنها در افغانستان حكايت دارد.» اين مقام گفت: لابيهاي هندي و افغانستان در آنجا (واشنگتن) بسيار فعال هستند و ما شاهد ادامه اظهارنظرهاي مثبت و منفي از جانب امريكا هستيم. با اين حال پيامهايي كه از دولت ترامپ دريافت كرديم، مثبت است.